Canada loopt uit voor legale wiet: zo zit het elders

In Canada liep het afgelopen week storm bij speciale wietwinkels: de softdrug is er, zoals premier Trudeau drie jaar terug al had beloofd, sinds woensdag volledig legaal. Hoe zit het met de wetgeving in de rest van de wereld en in Nederland?

Run op wiet na legalisering in Canada

Tijdens zijn verkiezingscampagne kondigde de Canadese premier Justin Trudeau al aan dat hij de productie, het bezit en het gebruik van wiet voor recreatief gebruik wilde legaliseren. Dit omdat hij wil voorkomen dat criminelen het aan kinderen verkopen, en zodat er toezicht zou komen op de productie en distributie van de drug.

Met de campagnebelofte maakte Trudeau – die vanwege zijn voorliefde voor modern feminisme, ‘diversiteit’ en ‘inclusiviteit’ ook wel bekendstaat als ‘koning politieke correctheid’ – zich mateloos populair bij vooral jonge Canadezen.

Uiteindelijk stemde het parlement pas drie jaar later, in juni dit jaar, voor de legalisatie van wiet. Niet alle provincies hanteren dezelfde regels: Alberta en Quebec hanteren de legale leeftijd van 18 jaar, in de rest van het land is dat 19 jaar. In laatstgenoemde staat wordt de drug alleen verkocht in winkels die eigendom zijn van de overheid. De overheid is ook van plan om Canadezen die in het verleden zijn veroordeeld voor het bezit van 30 gram wiet of minder, gratie te verlenen.

Woensdag ging wiet voor het eerst legaal over de toonbank in tal van winkels in het Noord-Amerikaanse land. De vraag was zo groot dat de drug in veel winkels binnen een dag al was uitverkocht. Alleen al in Ontario, de dichtstbevolkte provincie van het land, werd voor zo’n 500.000 dollar aan wiet verkocht. Het statistiekbureau Statistics Canada verwacht dat ongeveer 5,4 miljoen Canadezen – 15 procent van de bevolking – de drug dit jaar op legale wijze zullen kopen. Een kleine 5 miljoen van de in totaal ruim 26 miljoen inwoners roken al weleens wiet.

Hoe zit het in de rest van de wereld?

Canada is na Uruguay het tweede land waar zowel productie, bezit, verkoop als gebruik van wiet voor recreatief gebruik overal legaal is. In andere landen is dat niet het geval, al zijn er diverse landen waarin gebruik van de drug gedeeltelijk is toegestaan. Zie onderstaande kaart voor een actueel overzicht.

De Verenigde Staten hebben per staat andere wetten. In negen Amerikaanse staten (Alaska, Californië, Colorado, Maine, Massachusetts, Nevada, Oregon, Vermont en Washington) is recreatief gebruik van wiet toegestaan. In 31 staten is het toegestaan voor medische doeleinden, en in zestien andere staten is dat zo mits het gehalte van de werkzame stof THC (zie punt 4 hieronder) niet te hoog is.

Per land en per regio zijn er grote verschillen in wietwetgeving. In (West-)Europa, Rusland, Zuid-Amerika en (Zuid-)Azië is recreatief gebruik van de drug veelal officieel illegaal, maar wordt het gebruik ervan in veel gevallen gedoogd. Op de meeste plekken in Afrika, de Arabische wereld, China, Indonesië, Centraal-Azië en op de Balkan is elk recreatief gebruik verboden. Toch zijn er ook in die landen regionale verschillen in hoe streng het verbod wordt gehandhaafd.

Hoe is de situatie in Nederland?

De Nederlandse regels voor drugs zijn onder meer te vinden in de Opiumwet. De wet maakt onderscheid tussen harddrugs en softdrugs. Cannabisproducten, waaronder wiet valt, valt onder de categorie softdrugs. Alle bezit, handel, verkoop en productie van drugs zijn strafbaar. Dat geldt dus ook voor wiet.

Niet-strafbaar is het gebruik voor medische, diergeneeskundige en wetenschappelijke doeleinden.

Het bezit van maximaal 5 gram cannabis voor eigen gebruik is strafbaar, maar leidt niet tot vervolging. Als iemand gepakt wordt met 5 tot 30 gram cannabis op zak, volgt een boete van 75 euro. Heb je meer bij je, dan bega je een misdrijf dat kan leiden tot maximaal twee jaar gevangenisstraf en/of een boete van 16.750 euro. Export van cannabis wordt nog strenger bestraft.

Het telen van maximaal vijf planten zonder technische hulpmiddelen wordt niet vervolgd. Maar als de planten gevonden worden, dan worden ze wel ingenomen. Heb je meer dan vijf planten, dan riskeer je een gevangenisstraf van maximaal vier jaar en/of een boete van 67.000 euro.

Er bestaat ook gedoogbeleid voor coffeeshops. Zo mag er niet meer dan 5 gram softdrugs per dag per persoon worden verkocht en mag de handelsvoorraad niet meer dan 500 gram zijn.

Lees ook: Narcostaat nu ook in pittoresk Haarlem en Delft

Wat is wiet eigenlijk precies?

Hennep, wiet en cannabis zijn allemaal woorden voor dezelfde plantensoort: cannabis sativa. Maar de termen verwijzen wel naar andere onderdelen en toepassingen van de plant.

Wiet wordt gewonnen uit de vrouwelijke bloemen van de cannabisplant. De bloemtoppen en bovenste bladeren worden daarvoor gedroogd en verkruimeld. Voor hasj wordt de hars gebruikt die op de plant zit. Door die samen te persen of te kneden, ontstaan plakken of blokjes hasj. De stof THC in deze bloemen is verantwoordelijk voor het verdovende gevoel van de wiet en de hasj. Door selectief te kweken, kun je wiet kweken met meer of minder van deze stof.

Met hennep wordt verwezen naar de onderdelen van de cannabisplant die gebruikt worden voor andere zaken zoals touw, jute, isolatiemateriaal of medicijnen. Ook kan hennep dienen als veevoer. Uiteraard is het bij deze cannabisproducten juist van belang om het gehalte aan THC zo laag mogelijk te houden. Er is een lijst opgesteld met diverse henneprassen die nauwelijks THC bevatten en dus als legaal aangemerkt worden.

In plaats van THC bevatten veel van deze hennepsoorten wel CBD. Cannabidiol of CBD heeft geen psychoactieve werking, maar wel een beperkte ontspannende werking. Het wordt vaak gemengd met olie om eenvoudiger te kunnen doseren. CBD-olie kan helpen bij stress, angst, pijn en slapen. Omdat het gewonnen wordt uit legale hennepsoorten, is het ook volkomen legaal te gebruiken.