In het weekeinde dat de val van de Berlijnse Muur wordt herdacht, komt Michail Gorbatsjov (83) met flinke verwijten richting het Westen. Dat zou na het einde van de Koude Oorlog heel wat afspraken hebben geschonden.
Daardoor is het vertrouwen tussen het Westen en Rusland ernstig geschaad, zei hij in Berlijn, waar hij een van de eregasten is bij de herdenking van de val van de Muur, vijfentwintig jaar geleden.
Als voorbeelden noemde hij de uitbreiding van de NAVO naar het oosten, de opdeling van Joegoslavië, de Kosovo-oorlog en de eenzijdige erkenning van de Servische provincie als onafhankelijke staat.
Ook de ‘illegale’ aanval op Irak in 2003 en het omwerpen van de Libische leider Muammar Khadaffi hebben tot grote ergernis geleid bij het Kremlin, zei Gorbatsjov.
Op het spel
De vooruitgang die de afgelopen vijfentwintig jaar is geboekt, staat volgens hem intussen weer op het spel. ‘De wereld staat op de drempel van een nieuwe Koude Oorlog. Volgens sommigen is die al begonnen.’
De ex-Sovjet-leider pleit voor een onmiddellijk opheffing van de sancties van de EU en Amerika tegen Rusland. De EU en de Verenigde Staten troffen de strafmaatregelen vanwege de Russische annexatie van de Krim en de vermeende (gewapende) steun aan pro-Russische separatisten in het oosten van Oekraïne. Gorbatsjov verdedigt het beleid van de huidige president Vladimir Poetin hartstochtelijk. Die wil de huidige spanning juist verminderen en de samenwerking met het Westen intensiveren.
Applaus
Gorbatsjov, leider van de Russische communisten tussen 1985 en 1991, wordt door velen gezien als een staatsman, die met zijn politiek van openheid en hervormingen (glasnost en perestrojka), het einde van de Koude Oorlog bespoedigde.
Dat hij nog altijd populariteit geniet, bleek wel bij zijn aankomst in Berlijn. Inwoners van de ooit opgedeelde Duitse hoofdstad verwelkomden de inmiddels hoogbejaarde Rus met een hartelijk applaus.
Even daarvoor werden bij de Rijksdag, het Duitse parlement, 8.000 lichtballonnen die langs het voormalige traject van de Muur staan, ontstoken. Vandaag, en morgen zijn er langs de ‘Lichtgrenze’ verschillende evenementen. Maandag brengt Gorbatsjov zijn duidelijke visie over op de Duitse bondskanselier Angela Merkel.