Een Amerikaanse jury heeft maandag bekendgemaakt dat de agent die Michael Brown doodschoot, niet zal worden vervolgd. Dit zorgde voor onvrede vooral onder zwarte inwoners van het plaatsje Ferguson, in de Amerikaanse staat Missouri.
Waarom wordt agent Darren Wilson niet vervolgd voor het doodschieten van een ongewapende tiener en hoe zijn de reacties? Vier vragen en antwoorden over de zaak-Ferguson.
1. Waarover gaat de zaak ook alweer?
Op zaterdag 9 augustus schoot de blanke politieagent Wilson (28), Michael Brown dood. Na de dood van Brown gaf de politie beelden vrij van een bewakingscamera, waaruit bleek dat de jongeman vlak voor het schietincident sigaretten had gestolen. Ook zou hij een winkelmedewerker, die hem probeerde tegen te houden, hebben geduwd.
De politieagent dacht dat de jonge Brown gewapend was, maar dat was niet het geval. Naar eigen zeggen heeft Wilson diverse keren tegen Brown gezegd dat hij op de grond moest gaan liggen. Toen Brown niet luisterde, schoot Wilson hem neer. Brown werd door zes kogels geraakt, en overleed ter plekke. Wilson schoot in totaal twaalf keer.
2. Waarom wordt agent Wilson niet vervolgd?
De onderzoeksjury zegt dat er geen reden is om aan te nemen dat er sprake is van een misdaad. De verklaringen van getuigen van het schietincident spreken elkaar tegen. Veel verklaringen komen niet overeen met het bewijsmateriaal, en getuigen zijn beïnvloed door informatie die achteraf is vrijgekomen.
Getuigen zeiden bijvoorbeeld dat Brown zijn handen omhoog hield toen hij werd neergeschoten, maar sommige getuigen zijn daar later op teruggekomen. Wilson zegt zelf dat Brown op hem afkwam en hem wilde slaan. Wilson vuurde twee kogels af toen hij nog in zijn politieauto zat en tien op straat. Het was de eerste keer dat politieagent Wilson zijn wapen gebruikte.
De openbaar aanklager zei dat hij kan begrijpen dat sommigen teleurgesteld zullen zijn over de uitspraak, maar hij zegt dat uitspraken in het rechtssysteem nooit gebaseerd mogen zijn op een ‘roep van het publiek of politieke verwachtingen’.
3. Hoe zijn de reacties op de uitspraak?
In Ferguson, een voorstadje van St. Louis, werd het maandagavond zeer onrustig. Op verschillende plekken was sprake van confrontaties tussen de politie en demonstranten. De politie zette traangas in om demonstranten uiteen te drijven. Zeker twee auto’s zijn in brand gestoken.
De Amerikaanse president Barack Obama heeft de inwoners van Ferguson opgeroepen zich neer te leggen bij de uitspraak. Hij roept demonstranten op vreedzaam te betogen en de politie om terughoudend te reageren. In augustus leidden de protesten al tot hevige rellen en plunderingen.
Volgens Obama weerspiegelt de situatie in Ferguson een probleem waarmee de Verenigde Staten kampen.
De moeder van Michael Brown stortte in toen de uitspraak werd voorgelezen. De familie laat weten ‘diep teleurgesteld’ te zijn in de uitspraak, en heeft ook betogers opgeroepen vreedzaam te protesteren.
4. Wordt Wilson nu definitief niet vervolgd?
Het lokale Openbaar Ministerie heeft onderzoek gedaan naar de zaak, en nu volgt nog een federaal onderzoek. Het gebeurt zelden dat dit tot een andere uitkomst leidt.
De familie Brown kan een civiele zaak aanspannen en zal dit waarschijnlijk ook doen. Bij een civiele zaak is het doel geen gevangenisstraf, maar wel een schadevergoeding voor de familie.
Ook volgt er nog een intern politieonderzoek, dat gevolgen kan hebben voor Wilson. De politieagent is momenteel nog geschorst, maar krijgt wel doorbetaald. Het kan zijn dat de politie besluit om Wilson te ontslaan. Het is overigens nog niet duidelijk of Wilson nog als politieagent aan het werk wil. Het is onwaarschijnlijk dat hij weer in Ferguson aan het werk zal gaan, omdat hij in die gemeenschap, waar veel criminaliteit is, bekend zal blijven staan als de agent die Michael Brown doodschoot.
Demonstraties in Ferguson zijn uit de hand gelopen (foto: EPA)