Er is ‘vooruitgang’ geboekt in de gesprekken tussen de Europese Unie en Turkije over de opvang van asielzoekers. Vorige week presenteerde Jean-Claude Juncker, de president van Europese Commissie, een conceptactieplan aan de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.
Volgens Europese bronnen willen de Turken 3 miljard euro aan financiële hulp, het versoepelen van visa-regelingen voor Turken die naar de EU reizen, en uitbreiding van de gesprekken over de Turkse toetreding tot de EU, meldt persbureau Reuters.
Dit in ruil voor de opvang van zo’n 2 miljoen extra vluchtelingen. De EU lijkt geneigd deze eisen in te gaan willigen.
Juncker verklaarde dat de onderhandelingen de goede kant op gaan. Ook zijn rechterhand Frans Timmermans ziet de samenwerking met de Turken zonnig in. De gesprekken gingen tot diep in de nacht door.
Goodwill
De Duitse bondskanselier Angela Merkel vertrekt dit weekend naar Ankara om verder te praten over de samenwerking met de Turken in de migratiecrisis. Zij verklaarde voor de Duitse Bondsdag dat Europa ‘Turkije beter moet steunen bij de enorme instroom van vluchtelingen’.
‘Turkije speelt een sleutelrol,’ zei Merkel, ‘de meeste vluchtelingen die naar Europa komen, reizen via Turkije. We kunnen de instroom niet ordenen of stoppen zonder met Turkije samen te werken’.
De belangrijkste eis van Turkije is de versoepeling van visa-regelingen voor Turken die naar de EU willen reizen. Ook wil Erdogan meer ‘diplomatische goodwill’ van de EU: hij wil een versnelling zien in het onderhandelingsproces over de Turkse toetreding tot de EU. Ook pleit het land voor de creatie van ‘safe zones’ waar vluchtelingen opgevangen kunnen worden in het noorden van Syrië.
De EU lijkt nu op het grootste gedeelte van deze eisen in te gaan, nu het land nodig is om de instroom van migranten te dempen. Vorige week presenteerde Juncker het voorlopige EU-actieplan aan Erdogan, die het lauwtjes in ontvangst nam.
Welwillendheid
Anonieme EU-diplomaten hebben hun zorgen over de betrokkenheid van Turkije geuit: ‘We snappen de toegevoegde waarde van Turkije, maar we kunnen het land geen carte blanche geven’. Ook de president van de Europese Raad, Donald Tusk, lijkt niet geheel overtuigd van de welwillendheid van de Turken: ‘We hebben garanties nodig dat het optreden van Turkije net zo wezenlijk zal zijn als dat van ons’.
Hij wijst het Turkse voorstel voor safe zones in noord-Syrië van de hand: ‘we moeten ons richten op realistischere doelen,’ zegt Tusk. De recente bemoeienis van Rusland in Syrië zou de zaak compliceren, aangezien Moskou heeft aangegeven tegen het creëren van veilige zones te zijn.
De EU heeft Turkije al extra geld, boven op de 1 miljard die eerder werd gegeven, toegezegd om te helpen bij het bouwen van ongeveer zes vluchtelingenkampen. Die moeten de 2 miljoen Syriërs huisvesten die zich al in het land bevinden.
Het toezeggen van visa-versoepelingen, vooral voor zakenmensen en studenten, zou de volgende concessie zijn die EU doet, al is dit iets wat waarschijnlijk toch al zou gebeuren bij het versnellen van onderhandelingen over het EU-lidmaatschap.