Bashar al-Assad, president van Syrië, dictator van Damascus en vriend van Teheran, heeft in 2013 bewezen onmisbaar te zijn. Ik heb hem vaak onder vuur genomen, maar niet te ontkennen valt dat hij daadwerkelijk de strijd aanbindt met Al-Qa’ida.
Time heeft gekozen voor paus Franciscus als de persoon van 2013. De nieuwe paus is een bijzondere man. Franciscus’ voorganger, emeritus paus Benedictus, is een academicus pur sang.
Benedictus was niet in staat om succesvol te communiceren met de wereld. Ook wist hij niet daadkrachtig op te treden tegen seksueel misbruik in de kerk.
Paus Franciscus is anders. Hij begrijpt perfect hoe een populistische leider de kudde moet aanspreken. Zijn manifest tegen het kapitalisme is een helder voorbeeld van een populistische benadering van de problemen in de wereld.
Kapitalisme
Tegelijkertijd vind ik het goed dat hij scherpe kritiek uit op het kapitalisme; zo doet paus Franciscus zijn naam eer aan. Maar wat heeft hij gedaan waardoor hij tot de mondiale persoon van het jaar wordt aangewezen – heeft hij het kapitalisme omvergeworpen of vrede bewerkstelligd?
Ik zal in het vervolg alle waarden omkeren.
De persoon van het jaar moet worden gezocht in het Syrische conflict. In de Syrische burgeroorlog zijn al ruim honderdduizend burgers om het leven gekomen. De Franse minister van Buitenlandse Zaken Laurent Fabius is plotseling ‘pessimistisch’ geworden over de toekomst van Syrië.
Verkrachting
Waarom, Frankrijk was toch de kracht achter de burgeroorlog in Libië? Het was de Fransen gelukt om Groot-Brittannië en de Verenigde Staten te betrekken bij de oorlog tegen kolonel Khaddafi. Dat Khaddafi niet meer bestaat, is niet betreurenswaardig.
Hij gaf volgens de minister van Justitie van Libië opdracht tot systematische verkrachting van vrouwen en mannen. Er werden duizend vrouwen en ruim tweeduizend mannen verkracht door de troepen van Khaddafi.
Destructie
Hij gebruikte verkrachting als een wapen dat tot moest leiden tot nog meer conflicten en tot destructie van de stammenverhoudingen. Nu is Libië opgezadeld met deze pijnlijke erfenis – er heerst chaos en wetteloosheid.
De voorlopige winnaar van de burgeroorlog in Libië is Al-Qa’ida. De jihadisten maken van de chaos gebruik om wapens en strijders over de grens te smokkelen. Frankrijk begint de treurige werkelijkheid in Noord-Afrika langzaam onder ogen te zien.
Nu heeft Frankrijk ook grote twijfels over het Vrije Leger van Syrië: ‘Over Syrië ben ik helaas nogal pessimistisch,’ aldus minister Fabius. Het Vrije Syrische Leger en de Syrische Nationale Coalitie, die door Parijs worden gesteund, verkeren in grote problemen. Ze zijn niet meer geloofwaardig.
Jihadisten
De laatste weken werden verschillende plaatsen die door het Vrije Syrische Leger werden gecontroleerd en beheerd, veroverd door de jihadisten. Daarbij namen jihadisten ook het materiaal mee dat door Frankrijk en de Verenigde Staten aan de ‘gematigde strijders’ was geleverd. Voorlopig heeft de Syrische oppositie verloren. De Amerikaanse regering heeft de hulp aan het Vrije Syrische Leger stopgezet omdat de hulp in handen van Al-Qa’ida kan vallen.
De wereld keerde zich drie jaar geleden tegen de Syrische dictator Bashar al-Assad. Maar nu begint de wereld zich af te vragen of Syrië niet beter af is met Assad. De troepen van Assad hebben gifgas gebruikt tegen ongewapende burgers.
Verloren
Wie dat heeft gedaan, weten we nog niet. We weten ook niet of Assad de opdrachtgever was. Maar Assad droeg vrijwillig al zijn chemische voorraden over aan de Verenigde Naties. Hij ontdoet zich van massavernietigingswapens.
Daarnaast is hij beschermengel geworden van minderheden. De christenen, de kudde van paus Franciscus, worden door de troepen van Assad beschermd tegen de oprukkende jihadistische moordenaars. Saudi-Arabië, Turkije en Qatar hebben inzake Syrië verloren. Jammer van al dat olie-geld.
Twijfel
Het is een wonderbaarlijke omkering van waarden: de dictator van Damascus, de vriend van Teheran, heeft in 2013 bewezen onmisbaar te zijn. Hij spreekt in uiterst voorzichtige militaire en diplomatieke termen.
Assad weet zich uitstekend te beheersen en hij wist de Russen aan zijn zijde te houden. Bovendien lukte het hem in de westerse wereld twijfels te zaaien over het Vrije Syrische Leger. Natuurlijk werd Assad geholpen door jihadistische, salafistische rondtrekkende moordenaars.
Dialoog
Daarnaast is de Syrische burgeroorlog een veiligheidsrisico voor de Europese landen geworden. Ruim zeventienhonderd Europese jihadisten vechten er mee met de lokale filialen van Al-Qa’ida.
Ook is het Assad gelukt om de dialoog en de diplomatie weer op de agenda te zetten. Assad vecht daadwerkelijk tegen Al-Qa’ida. Dat is wat Frankrijk, de Verenigde Staten, Nederland en andere NAVO-landen willen zien.
Hoe ironisch het ook klinkt: Assad is de politicus van het jaar. Maar hij is ook een dictator. Waarnaar zoeken we eigenlijk: naar een politicus? Naar een goed mens? Naar een goed mens die politicus is?
Niet van harte
Paus Franciscus is de mondiale goede mens van 2013 en president Assad is de mondiale politicus van 2013.
Dit alles schrijf ik niet van harte. Ik heb Assad en zijn regime vaak onder vuur genomen. Wat ik hier schrijf, vertolkt de pijnlijke waarheid rond de Syrische burgeroorlog.
Syrië zal in de nabije toekomst geen democratisch land worden. We zullen moeten genoegen nemen met vrede en stabiliteit.