Aanvallen met onbemande vliegtuigen verschillen niet principieel van andere ‘airstrikes’. In de strijd tegen terrorisme is het cruciaal dat het begrip voor de huiveringwekkende, maar slagvaardige drones wordt vergroot.
De Amerikaanse president Barack Obama begint zijn werkweek zo ongeveer met de dodenlijst: een lijst met terroristen die in Jemen, Somalië en Pakistan moeten worden opgeruimd.
Zodra Obama heeft getekend, sturen de CIA en de US Airforce hun onbemande vliegtuigen uit. Met ongelooflijke precisie en superieure vuurkracht voeren de drones luchtaanvallen uit. Zo’n driehonderd keer per jaar drukt ergens in de Amerika een operator op een knop om aan de andere kant van de wereld een vijand van Amerika uit te schakelen.
Raketten
Het is effectief, veel makkelijker dan tienduizenden grondsoldaten uitsturen. En je hoeft er niet eens dapper voor te zijn: als operator ben je onkwetsbaar. Maar is het ook moreel?
In de Verenigde Staten woedt hierover een stevige discussie. Aangezien Nederland ook drones voor de middellange afstand (met eventueel raketten eronder) wil aanschaffen, is dat debat ook voor Nederland van belang. Op dit moment bezit Nederland alleen onbemande toestellen voor verkenning en observatie.
Onbemande vliegtuigen zijn geen wondermiddel, maar een modern leger kan niet zonder. In een rechtvaardige oorlog – de Amerikaanse strijd tegen het terrorisme is zeker legitiem – mag een land zijn technologisch overwicht gebruiken.
Gebrom
Er is geen principieel verschil tussen luchtaanvallen met drones en airstrikes met bemande toestellen. In beide gevallen moeten onschuldige slachtoffers zoveel mogelijk worden vermeden.
Wel is er een psychologisch verschil: in gebieden waar terroristen zich schuilhouden, horen mensen voortdurend het gebrom van de onzichtbare Amerikaanse drones. Dit is zeer bedreigend.
Militairen zeggen altijd dat ze terroristen verslaan door de hearts and minds van de lokale bevolking te winnen. Volgens die methode krijgen terroristen geen steun en kunnen zij zich niet schuilhouden. Maar de drones verspreiden – met name in Pakistan en Afghanistan – zo veel angst dat de slag om de hearts and minds wordt verloren en de burgers vanzelf met terroristen gaan sympathiseren.
Huiveringwekkend
De Verenigde Staten zullen zich moeten bezinnen. Het zou al helpen als beschietingen waarbij onschuldige burgers omkomen of gewond raken, nog uitvoeriger worden onderzocht. Via lokale autoriteiten zouden nabestaanden of gewonden ook een schadevergoeding mogen ontvangen.
Dat zou het begrip voor dit huiveringwekkende, maar slagvaardige wapen vergroten .