De huidige sancties die Europa tegen Rusland treft, zullen veel verder gaan dan een corrigerende tik. Het is wachten op de tegenmaatregelen van Rusland.
Toen de Verenigde Staten in maart sancties troffen tegen Russische officials die betrokken waren bij de Russische inmenging op de Krim, was de reactie aanvankelijk laconiek. Inmiddels is die houding omgeslagen in irritatie, zeker nu Europa ook de sancties heeft aangescherpt en de Russische beurs sinds de vliegramp met MH17 in het rood is gedoken.
De ratings voor banken zijn verlaagd, het vertrouwen in de Russische economie neemt af, de kapitaalvlucht naar het buitenland neemt toe (alleen dit jaar verdween al meer dan 100 miljard dollar naar andere landen), en Russische bedrijven hebben moeite om geld te lenen om hun bedrijven te herfinancieren.
Bijspringen
Oliemaatschappij Rosneft, naar eigen zeggen de grootste belastingbetaler van Rusland, kan onmogelijk nog leningen afsluiten in de Verenigde Staten, maar moet wel voor eind 2015 25,2 miljard aan schulden aflossen.
Nu ook de toegang tot de Europese kapitaalmarkt door de sancties wordt belemmerd, zal de Russische overheid vaker moeten bijspringen om de eigen economie te financieren. En dat gaat de eigen staatsbegroting drukken. Zeker nu er ook nog de maatregel bij komt dat Europese personen geen aandelen en obligaties meer mogen kopen in Russische banken.
Bacteriën
Rusland heeft nog geen tegenmaatregelen aangekondigd, maar kan wel dwars gaan liggen. Zo zijn de grenzen al sinds begin dit jaar dicht voor Nederlandse varkens en varkensvlees, wat de sector wekelijks 2 tot 3 miljoen euro kost.
Het is niet ondenkbaar dat andere producten zoals groente en fruit nu door Rusland zullen worden geweerd wegens ineens gevonden afwijkingen of bacteriën. Zo moet McDonald’s al voor de rechter in Rusland verschijnen omdat het bedrijf Russische richtlijnen voor voedselveiligheid zou hebben overschreden.
Gedupeerd
Als Rusland besluit de gaskraan naar Europa deels of geheel dicht te draaien, kan Europa nog wel een paar maanden vooruit met eigen voorraden. Maar zonder Russische bijdrage zullen de gasprijzen op de vrije markt explosief stijgen, waarmee hele sectoren zoals de glastuinbouw zullen worden gedupeerd.
Het is afwachten in hoeverre we met de sancties indirect ook onszelf zullen treffen.