Atoomdeal met Iran: er is nog heel wat wantrouwen te overwinnen

Afgaand op de euforische reacties op het akkoord over het Iraanse atoomprogramma, is de indruk ontstaan dat de klus is geklaard. Het tegendeel is waar: het echte werk gaat nu pas beginnen.

De boulevards in het centrum van Teheran zagen er donderdagavond uit alsof het nationale voetbalelftal de wereldbeker had gewonnen: dansende mensen en auto’s met uitzinnige Iraniërs die uit de ramen hingen.

Begrijpelijk: het voorlopige akkoord dat Iran donderdag sloot met zes grootmachten, kan een einde maken aan de geïsoleerde status van Iran. Het omstreden atoomprogramma heeft het land tot een internationale paria gemaakt.

Euforie

In een overeenkomst die zelfs volgens Israëlische media verrassend gedetailleerd was, zijn beide partijen in Zwitserland overeengekomen dat Iran zijn kernprogramma sterk reduceert, in ruil voor opheffing van economische strafmaatregelen.

Na de slepende praatsessies de afgelopen dagen en de opluchting en euforie na afloop, is de indruk ontstaan dat in Lausanne de grote klus is geklaard.

Nou, niet helemaal, want het echte werk begint nu. Zo is er over deadlines nog geen akkoord: die worden pas vastgelegd in een definitief akkoord in juni.

Wantrouwen

Daarnaast is er in zowel Iran als de Verenigde Staten sterke weerstand tegen een deal, die mogelijk als ‘naïef’ wordt gezien.

Want zelfs Jawad Zarif, de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken die met zijn Amerikaanse collega John Kerry de deal sloot, benadrukte het wantrouwen tussen zijn land en de Verenigde Staten dat zich de afgelopen decennia heeft opgebouwd. Dat is dus niet zomaar weg.

De Republikeinse meerderheid in het Amerikaanse Congres wil zich de komende weken over elk detail buigen, en dreigt met voorstellen om de sancties tegen Iran juist te verzwaren als ze iets ziet wat haar niet bevalt.

Furieus

En dan is er nog een wereld te winnen in het Midden-Oosten: zoals verwacht reageerde Benjamin Netanyahu furieus. Volgens de Israëlische premier geeft het Westen nu impliciet groen licht aan Iran om door te gaan met haar atoomprogramma.

Maar ook regionale grootmacht Saudi-Arabië roept al maanden tegen iedereen die maar wil horen dat het nooit zal accepteren dat Iran geavanceerder is op nucleair gebied dan Saudi-Arabië.

‘Ons werk zit er nog niet op, een akkoord is nog niet getekend,’ zei president Barack Obama gisteren. ‘Succes is niet gegarandeerd.’ Hij heeft volledig gelijk.