EU-buitenlandchef Federica Mogherini hoopt in Teheran de gematigde islam te vinden. Ze heeft kennelijk geen notie van de afschuwelijke misdaden die haar gesprekspartners op hun geweten hebben.
Elk politiek bestel kent eigen gevangeniscultuur. Ik hoorde enkele politieke gevangenen ooit zeggen dat één dag gevangenschap onder de ayatollahs gelijkstaat aan tien jaar gevangenschap in de periode van de sjahs.
Voor de Iraanse revolutie werd niet iedereen gemarteld. Bovendien hadden de martelingen een afgebakend doel: het inwinnen van informatie. Islamisten martelen om iemand te bekeren. De gefolterde zal later de door de folteraars verzonnen complotten publiekelijk bekennen.
Islamisten en stalinisten zijn elkaars geestverwanten. Ook Jozef Stalins martelingen waren gericht op bekering en het vertellen van sprookjes.
Spion
In het islamitische Iran leven volgens het regime twee type mensen: ware moslims en contrarevolutionairen. Die laatsten worden in drie categorieën opgedeeld: moslimopstandelingen (de Mujahedin Khalag), linkse groepen en rechts-liberalistische groepen.
Al deze contrarevolutionairen zijn op de een of andere manier een spion: hetzij voor de Sovjet-Unie, hetzij voor de Verenigde Staten en Israël, zodat politieke gevangenen uiteindelijk moeten bekennen dat ze voor die landen hebben gewerkt. En omdat ze in werkelijkheid geen spionnen waren, moesten ze het plot van hun ondervrager navertellen.
Houshang Asadi werd in de jaren tachtig van de vorige eeuw beschuldigd van spionage voor de Sovjet-Unie. Een buitengewoon ongeloofwaardige beschuldiging: een openlijk linkse journalist kan geen spion zijn.
Bloedende voeten
Om te worden verlost van de martelingen, bevestigde hij de aantijging. Broeder Hamid, zijn ondervrager die later diplomaat werd, vertelde Asadi dat in zijn gevangenis al te veel Russische spionnen zaten.
Daarom moest Asadi volgens broeder Hamid een spion voor de Britse inlichtingendienst MI6 zijn: ‘Slapjanus, nu, geen leugens meer vertel de waarheid, wie was je contactpersoon?’
Asadi kende geen enkele Brit. Om van de martelingen te worden verlost, noemde hij als door een goddelijke ingeving een Britse functionaris: de Britse ambassadeur. Met bloedende voeten moest hij naar zijn cel lopen.
Blaffen
Als broeder Hamid binnenkomt en Asadi wil praten, moet hij blaffen als een hond: woef, woef. Broeder Hamid was niet tevreden over Asadi’s verhaal: ‘Trouwens, we zijn misschien ouderwets, maar we zijn niet gek. Geen enkele spion zou met de Britse ambassadeur afspreken in Café Naderi. Er zijn stillere plekken.’
Asadi moest een stillere plek verzinnen, het plot klopte niet. Daarna gebeurt wat in deze omstandigheid vaker gebeurde. Broeder Hamid heeft een mullah toestemming gevraagd om Asadi te martelen totdat hij de juiste antwoorden geeft. Een mullah heeft, conform de sharia, de bevoegdheid om zweepslagen voor te schrijven.
Zweep
O imam Hussein, o, Fatima, Allahu Akbar, Allahu Akbar, riep de folteraar. Asadi: ‘Stompen en slagen regenen op mij neer. Samen sleuren ze me overeind zodat ik sta en ze slaan me dan zo dat ik tegen het metalen bed val en de veren zich in mijn lichaam boren. (…) De zweep daalt neer. En nog eens. Hij bijt zich in mijn voetzolen en laat mijn op elkaar geklemde kiezen van pijn exploderen.
‘Elke pijn heeft zijn eigen smaak. De tandpijn is ziltig, de zweep is rood, brandend. Hij raakt je voetzolen en zet je hersenen in brand. De pijn van de handboeien is bitter.’
Loslopend tuig
Ik richt me nu tot EU-buitenlandchef Federica Mogherini. Zij hoopt immers de gematigde islam te vinden in Teheran. Mogherini praat reeds met mensen als Ali Shamkhani, secretaris van de Iraanse veiligheidsraad. Shamkhani was in de jaren tachtig van de vorige eeuw een van de folteraars. Hij martelde en gaf leiding aan de ondervragingen waaraan Asadi werd onderworpen.
Shamkhani (later minister van Defensie) mishandelde Asadi persoonlijk om hem te laten bekennen dat hij en zijn vrienden een staatsgreep wilden plegen – wat niet het geval was.
Mogherini vertrouwt de folteraars en de scriptschrijvers voor de bekentenissen over wie Asadi schrijft: ‘Ik ben niet langer mezelf. Ik ben wat broeder Hamid mij verteld.’ Woef, woef, ik ben een spion! Asadi zat 682 dagen in een isoleercel.
Koran
Asadi werd gedwongen een rol te spelen in het plot van het islamitische regime. Daarna moest hij berouw tonen en zich bekeren tot de islam. Hij kreeg een boek, geschreven door zijn voormalige celgenoot Khamenei: Leren bidden.
Asadi begon ook de Koran te lezen en kwam in zijn hoofd – daar waar de folteraar nooit kan infiltreren – tot de conclusie: ‘Nergens in de Koran vind ik het mededogen waarover Khamenei het heeft in zijn boek.’
Uiteindelijk deed hij mee aan alle islamitische rituelen in de gevangenis en werd hij veroordeeld tot vijftien jaar gevangenisstraf. Het proces duurde precies zes minuten.
Naziregime
In de Moshtarek-gevangenis waar hij, ten tijde van de sjah, een paar maanden met Khamenei heeft doorgebracht, heeft hij folteringen moeten ondergaan die we uit de boeken over het naziregime en Stalins regime kennen. Hij moest zelfs zijn eigen uitwerpselen en die van anderen gevangenen eten.
De folteraars zijn nu de politieke gezagdragers van Iran, en dus kreeg Asadi vijftien jaar gevangenisstraf. Maandag vertel ik u de slotscène.