Radoslaw Sikorski: Pool met ambities op wereldtoneel

Radoslaw Sikorski is deze dagen veel in het nieuws, omdat hij één van de bemiddelaars is in Oekraïne. Het moet gek lopen wil deze Poolse minister van Buitenlandse Zaken geen internationale functie krijgen. Hij aast erop en wordt geschikt bevonden. Wordt hij secretaris-generaal van de NAVO of buitenlandvertegenwoordiger van de Europese Unie?

Dit artikel verscheen eerder in maandblad Juist

Als de Poolse minister van Buitenlandse Zaken, Radowslaw Sikorski, in juli 2011 Europese journalisten ontvangt in Polen doet hij dat niet in een saai ministerie, maar in Arkady Kubickiego, een op de helling van het koninklijk paleis gelegen eeuwenoud gebouw in Warschau. Het past bij de man die tegelijk patriot en kosmopoliet is.

Oxford

Zijn beide ouders werkten onder het communisme als architect en waren actief in de oppositiebeweging Solidariteit. Op het gymnasium leidde de jonge Sikorski het verzet toen er in 1981 een crisis uitbrak.

Terwijl hij voor het leren van de taal en de cultuur in Groot-Brittannië verbleef, werd in Polen de staat van beleg afgekondigd. Sikorski kreeg asiel en ging filosofie, economie en politiek studeren aan het Pembroke College in Oxford. Hoewel hij er in dezelfde eetclub zat als de Britse premier David Cameron, ontmoetten de twee elkaar destijds niet.

Oorlogsverslaggever

Als journalist maakte Sikorski onder meer in Afghanistan naam als oorlogsverslaggever. In 1992 trouwde hij met de Amerikaanse journalist Anne Applebaum en werd hij in Polen plaatsvervangend minister van Defensie en later staatssecretaris van Buitenlandse Zaken.

Vanaf 2002 werkte hij drie jaar bij het American Enterprise Institute, een conservatieve denktank in Washington. Maar Polen bleef trekken. Inmiddels is hij vijftig en alweer zes jaar minister van Buitenlandse Zaken in de liberaal-conservatieve regering van Donald Tusk.

Geen meel in de mond

Sikorski is een weloverwogen spreker, maar niet het type diplomaat met meel in de mond. Hij heeft duidelijke opvattingen en verkondigt die, al dan niet via tweets, met verve.

Die opvattingen betreffen de noodzaak van een Europees leger en de relaties met Rusland, het buurland waarmee Polen het nog altijd moeilijk heeft. De meeste verbazing wekte hij in november 2011 op het hoogtepunt van de eurocrisis met zijn uitspraak dat hij een machtig Duitsland minder vreest dan een passief Duitsland.

Een opvallende uitspraak voor een politicus uit een land dat zwaar heeft geleden onder het nazisme. Maar Sikorski wilde per se dat Duitsland de leiding nam bij het redden van de eurozone.

Syrië

De Britten zegt hij ook keihard de waarheid. Of ze even willen dimmen met hun euroscepsis – ze moeten niet denken dat de Europese Unie kan worden afgeslankt tot alleen een handelsblok. Zo kan Europa immers geen rol spelen in de wereld. Nu de Verenigde Staten zich concentreren op Azië zal Europa zelf aan de bak moeten en voor zijn eigen veiligheid moeten gaan zorgen.

In de internationale crisis rond Syrië duikt de naam van Sikorski opeens ook op. Hij zou de Amerikanen en de Russen op het idee hebben gebracht voor de internationale controle op het arsenaal gifgassen van Syrië.

Sikorski deed er in interviews bescheiden over, maar zijn departement publiceerde er een bericht over en zelf twitterde hij blij te zijn dat een Pools idee over de Syrische chemische wapens was opgepikt. Sikorski heeft de smaak op het wereldtoneel te pakken. We gaan nog van hem horen.