Ahold en Delhaize praten achter de schermen over een krachtenbundeling. Belgische bonden vrezen een overname, aandeelhouders zien er brood in.
Zou het deze keer wel lukken? In 2006 ging een poging van Ahold en Delhaize om samen te gaan de mist in. De kleinere Belgische supermarktketen zou destijds hebben geëist op voet van gelijkheid te worden behandeld, maar dat bleek onhaalbaar.
Vakbonden, werknemers én aandeelhouders van de Belgische keten maken zich nu druk over de ‘verkennende gesprekken’ die Delhaize en Ahold – de moeder van Albert Heijn – voeren over een mogelijke ‘samenvoeging’ van beide bedrijven.
Ahold is met afstand de grootste van de twee en daardoor de bovenliggende partij bij een eventuele fusie. Maar volgens De Telegraaf nam Delhaize het initiatief tot de gesprekken vanwege de steeds heviger concurrentie van prijsvechters als Aldi en Lidl.
Ahold maakte in 2014 een omzet van 32,8 miljard euro en een winst van 594 miljoen, Delhaize boekte een omzet van 21,4 miljard euro en een winst van 90 miljoen.
Bij Ahold werken 227.000 mensen, bij Delhaize 150.000. Ahold is op de beurs ongeveer twee keer zo veel waard als Delhaize, namelijk 17 miljard euro.
Bezem
Duidelijk is dat de twee bedrijven elkaar aanvullen. Ze zijn weliswaar beide actief in de Verenigde Staten, maar zitten daar niet in elkaars vaarwater. Ahold is verder nog actief in Tsjechië en België, en Delhaize in Luxemburg, Roemenië, Servië, Griekenland en Indonesië. Zo bezien zijn de Belgen een mooie aanvulling voor Ahold.
Het nieuws leidt in Nederland nauwelijks tot ophef, in België des te meer. Daar draait het om vragen als: krijgen de Belgische werknemers een baangarantie? Of volgt er een nieuwe reorganisatie na de vorig jaar aangekondigde ontslagronde, waarmee 2.500 namen van de topzware loonlijst van Delhaize verdwijnen? Antwoord kon de Delhaize-top nog niet geven. De vrees bestaat dat Ahold de bezem door Delhaize haalt.
De voorzitter van de raad van bestuur van het Belgische bedrijf, Mats Jansson (63), is een Zweed, de dagelijkse leiding is in handen van CEO Frans Muller, een Nederlander, en de financiële topman is een Fransman. Bij Delhaize zitten op sleutelposten opvallend weinig Belgen.
En er is geen grootaandeelhouder die met zijn neus boven op de gesprekken zit om op te komen voor de belangen van de aandeelhouders. Die willen uiteraard hun huid zo duur mogelijk verkopen, als het tot een deal komt.
Dubbelrol
Jansson zit ook in een adviescommissie van JPMorgan, de Amerikaanse zakenbank die Ahold begeleidt bij de gesprekken met Delhaize. Een dubbelrol die ‘niet kan’, zei Paul graaf Buysse vorige week stellig in de Belgische media.
Hij vreest dat Jansson de belangen van de aandeelhouders niet optimaal kan behartigen omdat hij een dubbele pet op heeft. Buysse (70) is de architect van de code-Buysse, het Belgische equivalent van de code-Tabaksblat voor goed ondernemingsbestuur.
Nicolas Van Hoecke, directeur communicatie van Delhaize, nuanceert de vermeende dubbelrol. ‘De rol van Mats Jansson bij JPMorgan betreft alleen de Scandinavische landen, in het bijzonder de relaties met klanten in Zweden.
Zijn consultancyrol is bovendien niet gerelateerd aan de detailhandel,’ licht hij toe. Jan Ernst de Groot, chief legal officer van Ahold, geeft geen commentaar.
De raad van bestuur van Delhaize, die functioneert als een Nederlandse raad van commissarissen, bevat ogenschijnlijk voldoende zwaargewichten om de belangen van werknemers, klanten en aandeelhouders af te wegen op het moment dat er een fusievoorstel op tafel ligt.
De aandeelhouders van Delhaize hebben bovendien weinig te klagen over het functioneren van Jansson en Muller. Sinds begin dit jaar steeg de beurswaarde van het concern met 2,4 miljard tot circa 8,6 miljard euro.
Sanering
De snelle waardestijging van Delhaize is deels het gevolg van de gesprekken met Ahold. Als het tot een deal komt, verwachten beleggers aanzienlijke synergievoordelen. Analisten van ING schatten die op 375 miljoen tot 500 miljoen euro per jaar. Volgens andere analisten kunnen die oplopen tot een miljard euro.
Nederlandse vakbonden denken dat de fusie banen kan opleveren, maar Belgische bonden en werknemers zien synergie als een synoniem voor sanering, en dreigen met acties als er niet snel duidelijkheid komt over de gevolgen van een fusie die kan uitlopen op een overname.
De dreiging van acties zet de partijen onder druk om snel zaken te doen, want acties kosten geld, en verzwakken Delhaize. De marktpositie is al aangetast door Aldi en Lidl, en door de komst van Albert Heijn, dat inmiddels met zo’n dertig filialen in België is vertegenwoordigd.
Elsevier nummer 22, 30 mei 2015