Laten we zuinig zijn met het Groningse gas, de Groningers en de Groningse huizen. Daardoor vloeit er nu weliswaar minder geld in de staatskas, maar als we zo doorgaan is er extra schade en zijn er over vijftien jaar helemaal geen aardgasbaten meer.
VVD-minister Henk Kamp (Economische Zaken) kondigde begin deze week aan, dat de eerste helft van dit jaar weer minder gas uit de Groningse bodem wordt gepompt. Begin juli wordt verder gekeken.
De minister ontkent dat dit besluit iets te maken heeft met de verkiezingen voor Provinciale Staten, op 18 maart. De minister zegt dat hij zoiets als ‘bestuurder’ natuurlijk nooit zou doen. Er zijn er niet veel die Kamp in dit opzicht geloven.
Neerbuigend
De VVD en Kamp persoonlijk staan er niet best op in Groningen. Dat het VVD-kamerlid René Leegte – inmiddels is hij van dit onderwerp gehaald – zich in de trein liet betrappen met telefoontjes die in Groningen als neerbuigend werden opgevat, hielp ook niet.
Regeringspartij VVD heeft de Groningse stemmen nodig, maar dat geldt al helemaal voor regeringspartij PvdA, die op het noordelijke platteland zo’n beetje zijn laatste rode bolwerken heeft.
Tegen die achtergrond is het te verklaren dat PvdA-leider Diederik Samsom minister Kamp voor het blok zette: het is voor Samsom ondenkbaar dat de Groningse gaskraan na 1 juli weer wijder wordt opengezet.
Schepje bovenop
Daarmee is de Groningse aardgaswinning een urgent probleem geworden voor de coalitie. De VVD heeft een punt als die partij van de PvdA eist dat die vertelt waar bezuinigd moet worden als er minder aardgasinkomsten uit Groningen komen.
Volgens de Miljoenennota verwachtte PvdA-minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) dit jaar ruim 9 miljard aan gasinkomsten. In december reduceerde Kamp de gaswinning, daar doet hij nu een schepje bovenop en Samsom wil nog verder gaan. Het gat dat daardoor in de begroting wordt geslagen, kan daardoor oplopen tot zo’n 2 miljard euro.
Dit geharrewar kan niet voortduren. Een halve eeuw lang heeft de Nederlandse staat wanbeleid gepleegd door het Groningse gasveld leeg te halen en de opbrengst – omgerekend honderden miljarden euro’s – uit te geven. Zonder de gasinkomsten had Nederland het zich niet kunnen permitteren wereldkampioen ontwikkelingshulp en wereldkampioen arbeidsongeschiktheid te zijn.
Importeren
Terwijl het gasgeld onverantwoordelijk werd uitgegeven zakte in Groningen de bodem en traden vooral de laatste jaren steeds vaker steeds zwaardere aardbevingen op. Met de aardgaswinning is niet alleen voor een vermogen aan gas uit de grond verdwenen, maar ook bovengronds voor een vermogen aan schade aangericht.
Als de aardgaswinning in het tempo van de afgelopen jaren was doorgegaan, zou het over een jaar of tien op zijn. Laat dat met het huidige tempo over een jaar of vijftien zijn. De Nederlandse staat zal moeten afkicken van de gasinkomsten.
Extra schade
Het zou wijs zijn om vanaf nu systematisch minder gas weg te pompen uit Groningen en meer te importeren of andere energiebronnen aan te wenden. Natuurlijk betekent dat minder gasinkomsten voor de staat, maar die gasinkomsten houden op afzienbare termijn toch op.
Een stevig getemperde gaswinning beperkt bovendien de kans op extra schade in Groningen. En wie wat gas in de grond laat zitten, kan daar – als de nood aan de man is – nog eens een beroep op doen.