Het is kiezen of delen. De leiders van de euro moeten het Griekse probleem isoleren. Anders verspreidt de betonrot zich door het hele eurogebied.
Zondagavond gingen Grieken dansend de straat op, uit vreugde over de afwijzing van de voorwaarden voor voortgezette eurosteun. Woensdagochtend kunnen diezelfde Grieken tot de slotsom komen dat ze met hun vreugdedans verdere deelname aan de euro hebben verspeeld.
Het is dinsdagavond aan de Griekse premier Alexis Tsipras om bij de regeringsleiders van de eurolanden met ‘geloofwaardige’ voorstellen voor hervormingen en bezuinigingen te komen en geen nieuwe uitvluchten te zoeken.
Bedrog
De Franse president Francois Hollande schoof gisteravond achter de Duitse bondskanselier Angela Merkel. En Merkel kan het thuis niet meer kan verkopen als ze nog meer Grieks bedrog en nog meer Griekse beledigingen door de vingers ziet.
Daarmee staat nog niet vast dat Griekenland woensdagochtend uit de euro is, al zou dat voor alle partijen wel beter zijn.
De marxisten die sinds januari in Athene aan de macht zijn, hebben de afgelopen maanden laten zien dat het praatcircus rond de euro maanden gaande kan worden gehouden. Het is dan ook niet ondenkbaar dat er vannacht in Brussel weer een waterig compromis en extra tijd voor Tsipras uitkomt.
Pinautomaten
Toch is er ook goede reden om aan te nemen dat het deze keer anders is. Niet eerder was de druk op Griekenland zo hoog: banken zijn al anderhalve week dicht en het omvallen van die banken is nabij.
Ook de Europese Centrale Bank doet niets extra’s meer om de Griekse pinautomaten te vullen. Traineren en sarren zal ditmaal niet helpen voor Tsipras: het water staat zijn land aan de lippen.
Eigenlijk is te hopen dat Tsipras in Brussel weer zijn anti-kapitalistische plaatje draait en de andere eurolanden oproept solidair te zijn, zonder zelf verantwoordelijkheid te nemen. Dan kan er een einde komen aan vijf maanden tijdverlies, vijf jaar en honderden miljarden euro’s en vijftien jaar desastreuze Griekse deelname aan de euro.
Het land kan gewoon in de Europese Unie blijven en, net als sinds 1981, de naar verhouding grootste subsidiespons van Brussel blijven.
Eindigheid
Griekenland had nooit toegelaten moeten worden tot de euro. Het bezorgde het land acht mooie jaren, op basis van geleende welvaart tegen lage, Duitse rente. Maar dat ook Griekenland de euro kreeg, was de vooraankondiging van de eindigheid van de muntunie.
Het is denkbaar dat een bescheiden aantal landen die niet onder centraal gezag staan samen een solide munt voeren. Met de euro is er in de praktijk voor gekozen om veel, zeer verschillende landen samen een munt te geven die logischerwijs nooit solide kan zijn. De door Griekenland aangevuurde eurocrisis van de afgelopen vijf jaar illustreert dat.
Veel Grieken lijken het de gewoonste zaak van de wereld te vinden dat (soms veel armere) landen solidair zijn, zonder dat die solidariteit verder ook maar tot iets verplicht.
Heldere keuze
Als dat de opvatting wordt in euroland, en wangedrag systematisch wordt beloond, dan staat de ontploffing van de gezamenlijke munt voor de deur.
De angst dat Russen en Chinezen zich meester zouden maken van Griekenland is ook zwaar overdreven. Russen noch Chinezen willen de honderden miljarden aan schuld overnemen en jaarlijks miljarden aan subsidie naar Athene overmaken.
En dus ligt Merkel, Hollande, Rutte en hun collega’s een heldere keuze voor. Isoleren ze de kwaal door Griekenland op weg naar de uitgang te zetten? Of willen ze Griekenland erbij houden en zo de betonrot in staat stellen zich verder te verspreiden in euroland?