Elsevier Uw geld: wat er verandert na verdwijnen treinkaartje

Het oude papieren treinkaartje verdwijnt begin juli definitief. Voor wie weinig reist, komt NS met een wegwerpchipkaart, die iets duurder is.

Het zat er al langer aan te komen, maar vanaf 9 juli moet het een feit zijn: het oude papieren treinkaartje verdwijnt. De Nederlandse Spoorwegen willen dat alle passagiers vanaf die datum met de ov-chipkaart reizen. Als het papieren kaartje weg is, kunnen alle poortjes op de stations in werking worden gesteld. Die stations zijn dan alleen nog toegankelijk met een chipkaart voor het openbaar vervoer.

Voor reizigers die nog steeds gebruikmaken van papieren kaartjes – een minderheid, frequente reizigers gebruiken al overwegend de ov-chipkaart – wordt een treinreis duurder. De papieren kaartjes worden vervangen door wegwerpchipkaarten. Die kosten de klant, boven op de kosten van de reis, 1 euro extra.

Wie tweede klas met de trein van Utrecht Centraal naar Amsterdam Centraal reist, is daardoor 14 procent duurder uit. Voor reizigers die eerste klas reizen, valt de stijging op dat traject met 8 procent iets lager uit, omdat hun kaartje duurder is, waardoor de euro toeslag minder gewicht in de schaal legt.

De nieuwe wegwerpkaart wordt gelijktijdig ingevoerd door alle spoorbedrijven. De Nederlandse Spoorwegen verzorgen het leeuwendeel van het vervoer. Maar ook de regionaal opererende maatschappijen Connexxion, Veolia en Arriva schrappen het papieren treinkaartje.

Ontsnappen aan de toeslag van 1 euro kan door online een e-ticket te kopen. Die elektronische biljetten, die de klant zelf kan uitprinten, zijn dan in beginsel alleen nog verkrijgbaar tegen voltarief. Op de biljetten staat een barcode. Die kunnen worden gescand bij een aantal poortjes die zijn uitgerust met een barcodelezer.

Een ander nadeel van het verdwijnen van het papieren kaartje is dat het voor abonnementhouders met korting straks niet mogelijk is om voor een treinreis een wegwerpchipkaart met korting te kopen. Dat kan bij de papieren kaartjes die nu door de automaten worden verkocht nog wel. Wie de eenmalige kaart koopt, betaalt – zoals het er nu naar uitziet – altijd het volle pond. Reizen met korting kan dan alleen nog met een ‘echte’ ov-chipkaart.

Het in werking stellen van de poortjes op de stations heeft overigens ook een voordeel voor reizigers die geregeld vergeten in of uit te checken. Wie vergeet in te checken, loopt de kans op een boete. Niet inchecken wordt behandeld als zwartrijden en kost 35 euro boven op de ritprijs.

Wie vergeet uit te checken – het overkomt een klein aantal reizigers – loopt het risico zijn instaptarief van 10 euro (abonnementhouders) of 20 euro te verspelen. Hij kan een verzoek indienen bij de Nederlandse Spoorwegen om zijn geld terug te vragen.

Dit artikel verscheen op 31 mei in weekblad Elsevier.

Volg Jean Dohmen op Twitter