De bewaking van de Unie-grens werkt niet, zegt Europees Parlementsvoorzitter Martin Schulz. Grensbewaker Frontex verzorgt in de praktijk een soort veerdienst. ‘Vluchtelingen bellen ons.’
De Europese grensbewakingsorganisatie Frontex begint in november met een nieuwe missie in de Middellandse Zee: Triton. Maar van het tegenhouden en terugsturen van illegale immigranten zal geen sprake zijn, bevestigt de in het Poolse Warschau gevestigde organisatie. Dat moet anders, zegt de Duitse voorzitter van het Europees Parlement Martin Schulz (SPD).
Vorig jaar kwamen 60.000 Afrikanen en Arabieren illegaal via Griekenland, Malta, Italië en Spanje de Europese Unie binnen. Dit jaar zijn dat er al 124.000.
Zeker 3.000 mensen, maar waarschijnlijk veel meer, verdronken dit jaar tijdens hun poging de Middellandse Zee over te steken.
Geld
Het ontbreken van grenscontrole in een groot deel van de Unie leidt ertoe dat iedereen die in Zuid-Europa voet aan de grond weet te krijgen, vrij kan doorreizen naar de rijkere landen in het noorden. De mediterrane landen maken daarvan gebruik door te eisen dat andere leden van de Unie meebetalen aan de bewaking van de buitengrenzen.
De in 2004 opgericht EU-organisatie Frontex moest daar mede voor zorgen. Maar Frontex heeft nauwelijks geld, geen manschappen en materieel. Het is volledig afhankelijk van ad-hocsteun van landen. Noord-Europese landen vinden dat Zuid-Europese landen eerst maar eens zelf beter hun best moeten doen.
Zuid-Europese landen vinden het oneerlijk dat zij de Unie-grens in hun eentje moeten bewaken. Ze laten immigranten en masse binnen want die reizen toch door naar het noorden. En de Italianen zeggen: waarom zouden we immigranten tegenhouden als die welkom zijn in het noorden?
Zweden en ook Nederland en Duitsland heten vluchtelingen welkom. Zweden geeft alle Syriërs en Libiërs asiel die in dat land arriveren. In plaats van vliegtuigen te sturen om mensen op te halen, wachten Stockholm, Den Haag en Berlijn af wie de levensgevaarlijke reis overleeft en wie niet. 80.000 Syriërs bereikten Zweden.
Kosten voor Zweden dit jaar: 8 miljard euro.
In het noorden klinkt gemor. Parlementsvoorzitter Schulz zei op vrijdag 3 oktober in een speech op het Italiaanse eiland Lampedusa voor de kust van Libië, waar veel vluchtelingen aankomen: ‘Het is niet eerlijk dat een paar landen de meeste vluchtelingen opnemen.’
Vluchtelingen
Hij vindt dat Europa vluchtelingen moet opnemen, maar dat er een einde moet komen aan de ongebreidelde en ongecontroleerde immigratie. Hij wil dat de Unie kantoren buiten haar grenzen opent waar kandidaat-immigranten zich kunnen melden. Daar moet worden besloten over toelating.
‘Dat is humaan,’ zegt Schulz. Zo zou de kans dat mensen via smokkelaars de gevaarlijke oversteek wagen, worden verkleind en kunnen vluchtelingen naar rato over de landen van de Unie worden verdeeld.
Schulz’ ideeën zijn voorlopig niet meer dan dat. De landen willen controle houden over hun eigen grenzen, ook al staan die wijd open. De praktijk: immigranten stappen op nauwelijks zeewaardige bootjes, hopen ontdekt te worden ‘of bellen ons’ om door een Europees schip te worden opgepikt, zegt Frontex.
Nederland zegt nog niet te zijn verzocht om een bijdrage aan de nieuwste Frontex-missie.