Voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie wil talloze regels schrappen, zo bleek vandaag uit een uitgelekt voorstel dat in handen is van European Voice. Het zijn nuttige voorstellen. Maar de weerstand tegen minder Europese regels is gigantisch.
Juncker wil onder meer strengere Europese regels voor luchtkwaliteit en afvalverwerking schrappen. In totaal wil de Commissie tachtig regels waar het aan werkt intrekken en niet meer voorleggen aan de 28 Unielanden en het Europees Parlement.
Revolutie
Het voorstel betekent een revolutie in Brussel en Straatsburg. Nooit eerder in de geschiedenis van de Europese Unie heeft een Commissie, het uitvoerende orgaan van de Unie, zo’n verstrekkend voorstel gedaan om op bepaalde gebieden minder te gaan doen. De lijn was altijd: meer Unie, op alle gebieden.
Achttien regels worden ingetrokken omdat de Commissie voorziet dat er geen werkbaar compromis kan worden bereikt. Dit is in lijn met de visie van verantwoordelijk eerste vicevoorzitter Frans Timmermans (PvdA).
Geen paard maar kameel
Hij zei tijdens zijn entree: ‘We weten: de Europese Commissie stelt soms een paard voor en daar komt een kameel uit. Als we een paard bestellen, moeten we een paard krijgen.’
Hij wil kortom af compromissen die leidden tot onduidelijke, onwerkbare en verwaterde regels. Onder meer een Europese belasting op energie, belasting op internationale autohandel, regels over de financiering van kerncentrales en de vaststelling van medicijnprijzen worden door Juncker en Timmermans daarom ingetrokken.
De Commissie denkt dat op deze punten een werkbaar compromis onmogelijk is. Timmermans suggereerde al eerder dat de Commissie zijn veto wil gebruiken om nieuwe Europese regels tegen te houden. Dit machtsmiddel zal hij nodig hebben.
Buitenspel
Vorige maand nog probeerde Timmermans Europese regels over de productie, verkoop en consumptie van plastic tasjes tegen te houden. Hij werd na een afspraak tussen de landen en het Europese Parlement buitenspel gezet en de Commissie gebruikte zijn veto niet. Daardoor komt de regel er toch.
Desondanks valt de inzet van de Commissie Juncker te prijzen. Zij zullen in het Europese machtsspel nog wel eens vaker een nederlaag lijden, maar dat vooruitzicht weerhoudt ze er kennelijk niet van de confrontatie met de landen en het Parlement te zoeken. Dat is verstandig.
Flauwekul
Het Parlement als ook een heel aantal landen lanceren telkens flauwekulvoorstellen die Europawijd leiden tot ergernis én de opkomst van eurosceptische partijen. Paradoxaal: juist de voorstanders van Europese regels op alle terreinen zorgen zo voor ondermijning van de samenwerking tussen Europese landen.
Dat is dom. Of je nu wilt of niet: de Unie en de euro bestaan. Dat leidt tot grote spanningen en instabiliteit. Het is zaak om die weg te nemen, op welke wijze dan ook. Want het zorgt voor stagnatie van Europa.
Timmermans zei al: ‘We zitten in blessuretijd maar het is nog niet te laat om het winnende doelpunt te scoren.’ En ook Juncker voorziet de ondergang van de Unie als zijn Commissie niet levert. Nu hopen sommigen op de Unie-ondergang, maar als het plotsklaps scheurt kunnen de wonden wel worden geheeld, er blijft altijd een litteken over.
Dan is de weg die de Commissie volgt waarschijnlijk verstandiger: Grote onderwerpen zoals een vrijhandelsverdrag met de Verenigde Staten, een energie-unie en uitbreiding van de interne markt die goed zijn voor de economie beter doen en kleine helemaal niet meer. Dat ze daar gezien de voorstellen die zijn uitgelekt voortvarend mee aan de slag gaan is hoopgevend.