Wat als robots slimmer worden dan wij?

Over robots wordt steeds heftiger gediscussieerd. Eerder deze maand nog tweette Elon Musk, technologie-pionier en oprichter van autofabrikant Tesla, dat de naderende robotrevolutie een serieuze bedreiging is voor de mensheid. ‘We moeten supervoorzichtig zijn met kunstmatige intelligentie. Potentieel gevaarlijker dan kernbommen,’ luidde zijn omineuze bericht. Musk investeert zelf ook veel in robottechnologie en kunstmatige intelligentie, naar eigen zeggen om de ontwikkelingen goed in de gaten te kunnen houden.

Musks waarschuwing komt voort uit een toekomstvoorspelling die de laatste tijd steeds meer aandacht krijg in de technologische industrie: singulariteit, singularity in het Engels. Die term verwijst naar het moment waarop mens en machine singulair worden: gelijkwaardig worden aan elkaar en met elkaar versmolten raken.

Menselijk brein

Die gedachte is gebaseerd op de Wet van Moore: het verschijnsel dat computerchips al decennia ongeveer elke anderhalf jaar twee keer zo snel worden. Een ontwikkeling die bij elke stap verdubbelt, is exponentieel: die gaat van 1 naar 2, vervolgens naar 4, naar 8, en zo verder, tot het razendsnel gaat. Als je die lijn doortrekt, zullen computerchips rond het jaar 2030 dezelfde rekenkracht hebben als het menselijk brein.

Google-oprichter Sergey Brin zei in juli over deze kwestie: ‘Het ligt in de lijn der verwachting dat we op termijn machines kunnen maken die beter kunnen redeneren en denken dan wij.’ Brin wilde er geen datum aan koppelen, maar dat hij zo stellig is, zegt veel: Google is een van de bedrijven die het meest investeert in robots.

Een andere Google-topman, Ray Kurzweil, zei eerder dit jaar tegen de Britse krant The Guardian dat hij denkt dat robots in 2029 kunnen flirten en grappen kunnen maken.

Uitdagingen te groot

Robot-expert Maja Rudinac van de TU Delft is sceptischer: ‘Ik geloof niet in singulariteit, in elk geval niet tijdens ons leven. Ik denk dat menselijke intelligentie complexer in elkaar zit dan we nu kunnen doorgronden en dat de technologische uitdagingen voor kunstmatige intelligentie nog te groot zijn.’

Maar zelfs als Rudinac gelijk krijgt, zullen robots de komende jaren heel veel taken van mensen overnemen, en mensen op sommige fronten overbodig maken.

In Elsevier Juist van deze maand staat een uitgebreid artikel over de belangrijkste gevolgen van de snelle opkomst van robots. Kunnen ze slimmer worden dan mensen? Wat gaan mensen doen als robots het werk overnemen? Zijn onze wetten en normen er wel klaar voor? En moet er niet een kill-switch komen voor noodgevallen? Lang niet iedereen is zo pessimistisch als Elon Musk, maar het is duidelijk: er kan maar beter een antwoord op al deze vragen komen.