Veel voedselproducenten zeggen ‘natuurlijke’ of ‘gezonde’ producten aan te bieden. Maar wie er de feiten op naslaat, ziet dat deze termen op zijn minst misleidend zijn.
Maar wat voor producten worden nou als misleidend ervaren? Hier volgt een lijstje met tien producten waarvan de producent zegt dat ze gezond zijn, terwijl ze dit in feite niet zijn.
‘Minder dan 2% vet. MAG ELKE DAG. Bron van vezels’, aldus Peijnenburg. De koek bestaat maar uit 3 procent vezels, maar wel voor 40 procent (!) uit suikers, zo meldt tv-programma Radar. Dus misschien toch maar niet ‘elke dag’ Peijnenburg.
De verpakking zegt: ‘Verlaagt actief cholesterol, wetenschappelijk bewezen, aanbevolen door de Hartstichting’. Het product is geschikt voor mensen die hun cholesterol willen verlagen. Mocht je echter al medicijnen gebruiken om je cholesterol te verlagen, dan moet je vooraf met je arts overleggen. Dat staat in de kleine lettertjes op de zijkant, zo ontdekte Radar.
Daarnaast zitten er transvetten in, en een ‘transvet is een onverzadigd vet dat nog slechter is voor de gezondheid dan verzadigd vet’, aldus het Voedingscentrum. Dit geldt echter niet alleen voor margarine. In vrijwel elke plantaardige olie die je in de supermarkt tegenkomt, zit deze minimale hoeveelheid transvet. Maar dat doet niets af aan de opmerking van het Voedingscentrum.
Liga beweert dat de belVita Breakfast Meergranen-koekjes gezond zijn, maar ze bevatten wel 22 procent suiker. Dus de vraag is: hoe gezond is dat?
Voorbeelden van superfoods zijn cacaobonen, donkere chocolade, en hennepzaad (wat je op brood tegenkomt). Velen, inclusief de gemiddelde bakkerszaak, denken dat hennepzaad gezond is. Dit is echter nooit wetenschappelijk onderbouwd, zegt het Voedingscentrum.
Wie kent het niet; het kleurrijke drankje met het oranje rietje. Maar niet iedereen weet dat er bijna vijf suikerklontjes zitten in één zakje Capri-Sun Multivitamin. Dus dit drankje, dat in de markt is gezet voor kinderen, draagt bij aan het overgewicht van de jeugd.
Deze ‘100 procent-fruitsap’ , verkrijgbaar op het internet, zou hartziekte, Alzheimer en zelfs kanker voorkomen. Een paar slokjes per dag zou genoeg zijn. Dit is echter nooit aangetoond. Er is momenteel een onderzoek ingesteld tegen de producent van POM.
Danone wilde zijn klanten laten denken dat zijn yoghurt verkoudheid kan genezen. Dit was echter nooit bewezen. Danone moest 45 miljoen dollar betalen, en wordt nog steeds in de gaten gehouden.
Kellog heeft meerdere producten die als misleidend bestempeld zijn. Sommige cornflakes in zijn lijn zouden ‘niets kunstmatigs’ bevatten. Maar is dat wel zo? Het bedrijf is aangeklaagd, en heeft al verschillende keren een boete moeten betalen. Verder zou het eten van Kellogg-producten de alertheid met 20 procent verhogen. Ook dit is nooit aangetoond.
Nutella presenteerde zichzelf als een ‘gezonde optie voor het ontbijt’. Amerikaanse moeders waren het hier niet mee eens, en hebben het bedrijf aangeklaagd.
Het VARA-programma Kassa testte de producten van A.Vogel, een Zwitserse producent van natuurlijke geneesmiddelen. Ze kwamen tot de conclusie dat A.Vogel misleidend is, vooral wat betreft de werking van zijn producten. Het product is namelijk niet gezonder dat een simpele ‘evenwichtige voeding’, blijkt uit onderzoek van het tv-programma.
Problemen
Misleidende reclame is wereldwijd een steeds groter wordend probleem. In de Verenigde Staten is deze trend al jaren gaande, en worden vooral voedselmerken die pretenderen ‘all-natural’ te zijn hard aangepakt. Deze harde aanpak van de Federal Trade Commission – verantwoordelijk voor het beschermen van klanten tegen oneerlijke of misleidende praktijken – is ook wel nodig. Het zeggen dat een product ‘all-natural’ is, maakt namelijk dat er naar een product heel wat meer vraag is.
Daarom is het in het belang van organisaties om hun voedsel als ‘geheel natuurlijk’ te bestempelen, of dit wel nu wel of niet het geval is.
De misleidende acties van bedrijven werken anti-competitief – met andere woorden: klanten beschikken vanwege de misleidende informatie niet over de informatie die ze nodig hebben om een goede beslissing te kunnen maken. Daardoor kiezen ze mogelijk voor een product dat goed lijkt, maar niet goed is. Dit kun je als klant – op grond van de misleidende informatie – echter niet weten.
Een ander probleem is dat de definitie van een ‘natuurlijk product’ vaag is. Feitelijk zijn alle voedingsmiddelen product van de natuur. Een aantal producten bevindt zich dan ook in een grijs gebied.
