Piet de Jong is op 101-jarige leeftijd overleden. De voormalig premier werd gezien als een ‘rechtse leider in linkse tijden’. Vorig jaar schetste Elseviers Syp Wynia dit profiel van de politicus.
Het kabinet van Piet de Jong (toen 55) werd verweten op de winkel te passen, maar voerde actief linksig beleid. In 1970 hield hij het hoofd koel bij de Molukse gijzeling in Wassenaar.
In de ochtend van 31 augustus 1970 vielen 33 zwaarbewapende Molukse jongeren de woning van de Indonesische ambassadeur in Wassenaar binnen. Een politieagent werd gedood. De bezetting en de gijzeling waren gericht tegen de komst van de Indonesische president Soeharto naar Nederland. Die had eerder de Molukse president Chris Soumokil laten executeren. Het was de eerste gewelddadige Molukse actie met een dodelijk slachtoffer. In de jaren zeventig en tachtig zouden er in totaal 21 doden vallen bij Molukse terreuracties.
De gijzeling duurde een half etmaal. Premier Piet de Jong (KVP) leidde de onderhandelingen met de gijzelnemers vanuit een villa aan de overkant van de straat. De Jong zorgde ervoor dat Molukse voorlieden als bemiddelaar optraden, deed de concessie dat Soeharto’s bezoek een dag later zou beginnen en dat hij in gesprek zou gaan met Molukse leiders. De Molukkers verlieten de residentie en werden gearresteerd.
Piet de Jong kwam als een held uit de oorlog, werd staatssecretaris, later minister van Defensie en minister-president (1967-1971). Deze rijk geïllustreerde uitgave telt 104 pagina’s en kost € 8,95. Bestel de Speciale Editie Piet de Jong hier of bel 0314-358350.
Piet de Jong (1915) had er al een lange en roerige carrière opzitten bij de Marine – vooral bij de Onderzeedienst – en was adjudant van koningin Juliana geweest, toen hij in 1959 staatssecretaris van Marine werd. Hij was vervolgens minister van Defensie en in 1967 verrassend minister-president.
Het kabinet-De Jong (1967-1971) ging door voor een rechts kabinet, dat slechts op de winkel paste. In werkelijkheid was het zeer actief, vooral met ‘linkse’ maatregelen: royale sociale wetten en ontwikkelingshulp, milieumaatregelen en als progressief opgevatte regelingen voor anticonceptie, drugs, homoseksualiteit en echtscheiding. Het kabinet-De Jong bracht ook de grootscheepse immigratie van Turkse en Marokkaanse ‘gastarbeiders’ op gang. Daaraan werd hij liever niet herinnerd. De Jong: ‘De grootste problemen gaven de Molukkers.’
Elsevier nummer 43, 24 oktober 2015