Er lijkt maar geen eind te komen aan de asielstroom waar Europa mee kampt. In 2005 deed Wouter Bos, die toen oppositiepartij PvdA aanstuurde, al voorspellende uitspraken over de migratiecrisis waar we nu mee te maken hebben in een interview met Elsevier.
Elsevier-redacteur Syp Wynia sprak met een 41-jarige Wouter Bos over migratie en de zorgen die hij daarover had. Over migratie en de verzorgingsstaat zei Bos: ‘Het kan allemaal best strenger.’
Lees hier een deel van het interview uit Elsevier (9 juli 2005):
‘We moeten verder gaan met het maken van ingroeimodellen voor migranten in de sociale zekerheid. Ik schrik ervan dat het kabinet wat betreft dit onderwerp niet verder komt dan te zeggen dat er bij de ziektekostenregeling niets kan, omdat je daar als ingezetene nou eenmaal recht op hebt. Waarom trek je niet in twijfel of dat wel moet? Waarom geldt het recht op AWBZ voor alle ingezetenen, dus ook meteen voor alle immigranten? Moeten we de basis niet gewoon veranderen? Moet die niet strenger en selectiever worden gedefinieerd?
‘Verder moeten we de gemeenten veel meer mogelijkheden geven om op het gebied van onderwijs, zorg, transport, welzijn en inburgering samenhangend beleid te voeren. Daar moet Den Haag echt de handen vanaf trekken. Dan neem je ook een van de belangrijkste problemen van de verzorgingsstaat, de verkokering, weg. En met alle respect, dat lukt niet met een grotere rol van de sociale partners.’
ELSEVIER Het idee om migranten pas na verloop van tijd recht op voorzieningen van de verzorgingsstaat te gunnen, is in de boezem van het kabinet gesmoord.
Bos: ‘Inderdaad. Het is de justitiemaffia. Het is écht justitiemaffia, daar. Ministers constateren altijd maar weer dat als ze iets willen veranderen, het niet mag van justitie, omdat er een wet of een verdrag in de weg zit. Dat je wetten ook kunt veranderen en over verdragen kunt onderhandelen, komt kennelijk niet bij hen op. Achter het “niet kunnen” blijkt ook heel vaak het “niet willen” schuil te gaan.
Ik ben doodsbenauwd dat we over tien, twintig, dertig jaar weer enorme golven migranten te verwerken krijgen, omdat we ze nodig hebben. We hebben dan ons huiswerk niet gedaan. En dat we weer een commissie nodig hebben die moet constateren dat ook met die golf van migratie alles fout is gegaan. Omdat we dachten dat het tijdelijk was en het helemaal niet tijdelijk bleek te zijn. Omdat we dachten dat ze helemaal niet uit waren op de sociale zekerheid, maar dat we ze daar vervolgens toch in grote getale afhankelijk van hebben gemaakt. Ik wil dat die geschiedenis zich niet herhaalt.
‘Als het kabinet er niet mee komt, zullen wij dat zelf doen. Zo kan ik mij voorstellen dat veel van de rechten en plichten nadrukkelijk aan het Nederlanderschap worden verbonden, in plaats van aan het alleen maar ingezetene zijn. Daar staat tegenover dat je niet, zoals VVD-minister Rita Verdonk van Vreemdelingenzaken doet, ongelooflijke drempels moet gaan opwerpen om Nederlander te worden. Voor mij zijn dubbele paspoorten geen probleem, wel als mensen tegen hun zin opgescheept zitten met hun Marokkaanse paspoort.’
Bos concludeert: ‘De PvdA is echt wel veranderd, hoor. We gaan niet dezelfde fouten maken. Wij zijn niet naïef over de financiële werkelijkheid waarmee we te maken hebben bij het in stand houden van onze samenleving. We zien wat er in dit land aan de hand is, waar zo veel mensen met een verschillende culturele en religieuze achtergrond samenleven. Wij zien wat er in de binnensteden gebeurt.
‘We zien dat de Nederlandse economie een enorme achterstand dreigt op te lopen ten opzichte van de economieën waarmee die moet concurreren. Dat zijn allemaal werkelijkheden waarmee we in de verkiezingscampagne en in het kabinet met eerlijke voorstellen zullen komen. Daar zijn we al drie jaar mee bezig, dus het zou ook een beetje triest zijn als we daarop niet waren voorbereid.’