Nederlandse jihadgangers kunnen beter in Irak of Syrië sneuvelen dan dat ze terugkeren naar Nederland. Premier en VVD’er Mark Rutte uitte donderdag deze mening.
Hij deed dat in het RTL-verkiezingsdebat. Van alle politiek leiders die meededen met het debat was de premier de enige die de stelling onderschreef. Alexander Pechtold (D66), Diederik Samsom (PvdA), Sybrand van Haersma Buma (CDA) en Emile Roemer (SP) wezen de stelling allemaal af.
Toorn
Volgens Rutte willen jihadisten die uitreizen om aanslagen te plegen, dat ook doen als ze in Nederland terugkomen. Rutte zei dat te willen voorkomen, maar als hij moet kiezen dan heeft hij liever dat ze in Syrië of Irak sterven.
Hij riep hiermee de toorn van Pechtold over zich af, die zei dat de premier hier het gedachtegoed van PVV-leider Geert Wilders vertolkte: ‘Ik vind het echt niet kunnen dat je zegt: ga maar dood in de woestijn,’ aldus de D66-leider.
Rutte zei daarop dat het grootste deel van Nederland zich achter hem schaart wat betreft deze stelling. Pechtold wil juist dat teruggekeerde jihadisten worden berecht. Hij noemde hierbij het voorbeeld van Mohammed Bouyeri, de moordenaar van Theo van Gogh. Die zit sinds de moord in de gevangenis. ‘Maar Theo van Gogh is dood, en ik wil geen tweede Theo,’ luidde het antwoord van Rutte.
Probleem
Ook CDA-leider Van Haersma Buma vindt dat teruggekeerde Syriëgangers moeten worden opgepakt. Volgens de CDA’er ‘zit het probleem erin’ dat ze nu veel te makkelijk wegkomen en vervolgens uit het zicht verdwijnen. SP-leider Roemer vindt dat er moet worden ingezet op het tegengaan van radicalisering, en dan met name in het onderwijs. Samsom zei dat je het een moeder niet gunt ‘dat haar kind sterft in een zinloze oorlog’.
De PvdA’er clashte verder met Rutte op het punt van inkomensverschillen. Samsom wil deze de komende twee jaar verder verkleinen, en Rutte wil dat niet.
Samsom zei dat VVD en PvdA bij de start van het kabinet afspraken hebben gemaakt om te komen tot een systeem waarbij de lage inkomens iets extra krijgen en de hogere inkomens iets moeten inleveren. Samsom wil dat dus nog twee jaar volhouden. Rutte echter dat er is afgesproken dat de inkomensverschillen bovenop het beleid uit het regeerakkoord niet nog verder worden verkleind.