Defensie heeft bewust gekozen om het nieuws over de deserteur als eerste naar buiten te brengen. Donderdag werd bekend dat een 26-jarige sergeant van de Koninklijke Luchtmacht naar Syrië is vertrokken om zich bij Islamitische Staat (IS) aan te sluiten.
Als Defensie langer had gewacht, liepen ze het risico dat IS zelf of de familie van de jihadist het bericht naar buiten had gebracht. ‘Dan hadden we moeten reageren en met 1-0 achtergestaan in deze propagandaoorlog,’ heeft een bron binnen het kabinet tegen De Telegraafgezegd.
Defensie overlegde met bewindspersonen en inlichtingendiensten van NAVO-partners voordat het besluit werd genomen om het nieuws naar buiten te brengen. Nog niet eerder sloot een Nederlandse militair zich aan bij IS.
Contact met IS
De 26-jarige deserteur is al in Syrië aangekomen, maar heeft zich nog niet bij IS aangesloten, schrijft het dagblad. Hij zoekt wel contact met de terreurgroep. Om die reden houdt Defensie zijn naam ook geheim. ‘We weten niet wat het effect van deze verspreiding is. Ook niet hoe IS zal reageren, misschien moet hij wel ophoepelen,’ zegt een woordvoerder.
De militair zou volgens de krant drie weken verlof hebben opgenomen voor vakantie bij zijn ouders in Amsterdam en vervolgens naar ‘vrienden en familie in het buitenland’ te reizen. Hij had een vertrouwensfunctie op de vliegbasis. Militaire Inlichtingendienst MIVD had de deserteur uitgebreid gescreend voor die functie.
Reactie
Premier Mark Rutte noemde het overlopen van de militair naar IS verschrikkelijk ernstig. ‘Dit is ongelooflijk wrang. In de regio zijn Nederlandse militairen op dit moment in gevecht voor onze vrijheid en deze militair is overgelopen naar de andere kant.’
Op de consequenties wilde Rutte niet ingaan. Defensie is in opdracht van de Tweede Kamer bezig de zaak grondig te onderzoeken hoe het mogelijk is dat iemand uit eigen gelederen kan overlopen naar de vijand.
Het feit dat Rutte eerder heeft aangegeven dat Nederland niet in oorlog is met IS, kan gevolgen hebben voor de overgelopen militair. Als de sergeant wordt vervolgd voor de desertie dan is de hoogte van zijn straf afhankelijk van of Nederland wel of niet in oorlog is, zegt strafrechtdeskundige Gert-Jan Knoops vrijdagochtend op Radio 1.
In oorlogstijd staat er een hogere straf op desertie. ‘Mocht het OM hem willen vervolgen dan kan het vervolgingsbeletsel zijn dat Rutte heeft gezegd dat Nederland niet in oorlog met IS is.’