Jongeren van zestien of zeventien jaar die elk weekend uitgaan en alcohol drinken, zien het nieuwe jaar met angst en beven tegemoet. Volgens de nieuwe alcoholwet mogen per 1 januari 2014 alleen mensen vanaf achttien jaar en ouder nog alcohol kopen.
Onder deskundigen bestaat veel onduidelijkheid of de alcoholwet wel echt het gewenste resultaat zal hebben. Jongeren kunnen bij het uitgaan wel nog naar kroegen, maar kunnen er geen alcohol meer krijgen.
De ChristenUnie, PvdA, CDA en SGP zijn de partijen die achter de wetswijziging zitten. De maatregel moet vooral comazuipen tegengaan. Elk weekend worden er weer comazuipers naar het ziekenhuis gebracht. Vorig jaar werden 706 jongeren onder de achttien jaar in het ziekenhuis opgenomen in verband met alcoholvergiftiging. Dit is bekend uit registratiecijfers van alle kinderartsen. Er zijn inmiddels vier ziekenhuizen in Nederland met speciale alcoholpoli.
Strafbaar
Op grond van de nieuwe wet zijn jongeren van onder de achttien strafbaar als zij alcohol bij zich hebben in het openbaar. Zij riskeren dan een boete.
Ook supermarkten en cafés die alcohol verkopen aan jongeren onder de achttien jaar, kunnen een boete krijgen. Kassamedewerkers en barpersoneel zijn verplicht bij twijfel over de leeftijd van een klant naar legitimatie te vragen. Bij ernstige overtreding kan de burgemeester hun tapvergunning schorsen.
Controle
‘De nieuwe wet lijkt een ingrijpende gebeurtenis, maar in de praktijk zal er weinig veranderen’, zegt Simon Dijkstra, begeleider van project ‘Jeugd en alcohol’, van WestFrisland, een samenwerkingsverband van overheid en gezondheidsinstellingen in West-Friesland.
‘De wet geldt voor de verkopers van alcohol, zij mogen geen alcohol meer verkopen aan mensen onder de achttien jaar. Maar wij kunnen niet controleren of de alcohol ook daadwerkelijk niet meer gedronken wordt door de minderjarigen. Er staat bovendien nergens in de wet dat je niet zou mogen drinken als je nog geen achttien bent. Bij wijze van spreken mag je zelfs drinken als je acht bent.’
Twijfels
Ook Brijder Jeugd, verslavingszorginstelling, betwijfelt of er vanaf 1 januari erg veel gaat veranderen. ‘Het is moeilijk om in kroegen te controleren of iedereen wel achttien jaar of ouder is, en dit gaat ook helemaal niet lukken. Kroegbazen hebben ook geen zin om als een soort politie zich bezig te houden met de leeftijd van een bezoeker,’ zegt woordvoerder Marion Kooij.
Op korte termijn verandert er niet veel. ‘Dat de alcoholleeftijd eerder al naar zestien jaar en ouder is gegaan, bevestigt dit. Eerst vonden ouders vijftien jaar een geschikte leeftijd voor het beginnen met alcohol, maar dat deze nu naar zestien is gegaan, geeft ons hoop dat mensen ook gaan accepteren dat achttien jaar en ouder een zeer geschikte leeftijd is.’
Consequenties
De vraag is of de jongeren zich aan deze nieuwe maatregel zullen gaan houden. Zestienjarigen zullen bijvoorbeeld langer dan een jaar niet meer mogen drinken in de kroeg, tot ze achttien worden. Zij kunnen gewoon thuis drinken, waardoor de wet misschien niet het gewenste resultaat heeft.
Dijkstra: ‘Ik denk niet dat er heftige consequenties zullen zijn, het probleem zal hetzelfde blijven. Of jongeren stiekem alcohol zullen gaan drinken? Natuurlijk. Maar dit is ook niet nieuw. Je moet het allemaal zelf weten, maar onthoud wel dat het erg schadelijk is. Wij hopen dat jongeren slim zijn en naar ons zullen luisteren.’