Er is in Nederland te weinig kennis van het eigen koloniale verleden en de slavernij. ‘Daardoor worden intolerantie en racisme gevoed.’ Dat zegt Verene Shepherd tijdens een persconferentie vrijdag.
Tijdens de persconferentie werden de voorlopige bevindingen van een werkgroep die onderzoek doet naar Zwarte Piet gepresenteerd . De werkgroep van ‘Experts inzake Mensen van Afrikaanse Afkomst‘ waar Verene Shepherd deel van uitmaakt, doet onderzoek naar mensenrechtenschendingen. De werkgroep spreekt niet namens de Verenigde Naties (VN), maar mag wel onderzoek doen namens de VN.
Relatie
‘Ik zeg niet dat jullie je kerstviering moeten afschaffen’, aldus Shepherd tijdens de persconferentie. ‘Ik zeg alleen dat de relatie tussen Sinterklaas en Zwarte Piet problematisch is.’
De relatie van een ondergeschikte, een knecht, met de uiterlijke kenmerken van mensen van Afrikaanse afkomst, en een blanke meester moet veranderen, volgens de onderzoekster.
Kennis
Volgens Shepherd hebben mensen blijkbaar te weinig kennis van de geschiedenis van het Nederlandse koninkrijk en het slavernijverleden als ze niet inzien waarom de figuur van Zwarte Piet kwetsend is. Dit gebrek aan kennis is de voedingsbodem voor intolerantie, racisme en haat volgens de werkgroep.
De werkgroep noemde het verbazingwekkend dat zoveel mensen het Sinterklaasfeest niet als racistisch ervaren. Voorzitter Mireille Fanon-Mendes-France benadrukte wel dat de Nederlandse overheid stappen in de goede richting zet om racisme te bestrijden.
Haatbrieven
Vorig jaar kwam Shepherd onder vuur te liggen toen ze nog voor de start van het onderzoek Mark Rutte opriep een einde te maken aan de Sinterklaastraditie omdat ze deze racistisch vond. Shepherd heeft sindsdien behoorlijk wat brieven gekregen van Nederlanders met een ‘onbeschofte’ en ‘ronduit vijandige toon’.
‘Deze brieven maken duidelijk dat mensen mij niet kennen,’ zei ze daar over. Shepherd studeerde af aan de Britse Cambridge Universiteit in slavernij en uitbuiting van mensen van Afrikaanse afkomst. Ook publiceerde ze boeken over slavernij en doceert ze sinds 1988 aan de Universiteit van West-Indië op Jamaica.
Intocht
Donderdag oordeelde de rechtbank van Amsterdam nog over het verlenen van een vergunning voor de intocht van Sinterklaas met Zwarte Pieten in 2013. Tegenstanders van Zwarte Piet wilden deze aanvechten.
Volgens de rechter was er met het verlenen van de vergunning geen sprake van discriminatie, maar kan Zwarte Piet wel leiden tot een negatieve stereotypering van mensen. Burgemeester Van der Laan moet de vergunning nu herzien.