Minister Jet Bussemaker (PvdA, Onderwijs) heeft de Islamitische Universiteit Rotterdam onder verscherpt toezicht geplaatst. Als het onderzoek aanleiding geeft om in te grijpen, zal Bussemaker ‘niet aarzelen dat te doen’.
Wat is de Islamitische Universiteit Rotterdam (IUR) eigenlijk voor instelling en waarom staat deze onder verscherpt toezicht? Vier vragen en antwoorden over de Islamitische Universiteit Rotterdam.
1. Is de Islamitische Universiteit Rotterdam een universiteit?
Nee. Universiteit is geen beschermde naam en daar maakt de IUR dan ook gebruik van. Het is een ‘islamitische instelling waarvan de activiteiten worden geïnspireerd door islamitische beginselen en waarden’, zo staat op de website van het instituut te lezen.
De IUR biedt een bachelor aan in islamitische theologie en een master islamitische geestelijke verzorging die door de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) zijn geaccrediteerd als hbo-opleiding. Die accreditatie betekent onder meer dat studenten die deze opleidingen volgen, recht hebben op studiefinanciering en een ov-jaarkaart. Cursisten kunnen ook lessen Arabisch volgen bij het instituut.
2. Waarom wordt de IUR onder verscherpt toezicht gesteld?
Enkele voorvallen zijn aanleiding geweest voor het strengere toezicht. Vorig jaar ontstond ophef over de ondemocratische en anti-westerse opvattingen van rector Ahmet Akgündüz. Op Facebook maakte hij Turks-Nederlandse europarlementariërs uit voor landverraders. De Inspectie voor het Onderwijs heeft toen gesproken met het college van bestuur van de IUR en een lid van de raad van toezicht.
Toen is afgesproken dat Akgündüz geen uitspraken meer zou doen, die voor ophef kunnen zorgen. ‘De rector dient zich te realiseren dat zijn uitlatingen gezien de maatschappelijke contect grote impact kunnen hebben en zorgvuldigheid dus vereist is. Dat heeft hij onvoldoende gedaan,’ schrijft Bussemaker in antwoord op Kamervragen aan de Tweede Kamer. De afspraak werd wat haar betreft geschonden.
Verder werden twee studenten van het instituut weggestuurd nadat zij klachten hadden ingediend van seksuele intimidatie door een lid van het college van bestuur.
3. Wie financiert de IUR?
Daarover bestaat onduidelijkheid. Op dit moment wordt er onderzoek gedaan naar de financiële steunverlening naar de IUR, in het kader van een breder onderzoek naar financiële steun aan moskeeverenigingen in Nederland.
Het college van bestuur en de raad van toezicht hebben afgesproken dat de IUR geen financieringen van buitenlandse staten accepteert. ‘De financiering is voor een groot deel afhankelijk van persoonlijke netwerken waaronder dat van de rector. Dit vind ik een punt van aandacht voor de raad van toezicht,’ zegt Bussemaker hierover.
4. Wat gaat Bussemaker nu doen?
Omdat het vertrouwen van de minister in de Islamitische Universiteit Rotterdam is beschaamd, maar zij weinig juridische mogelijkheden heeft om in te grijpen omdat het gaat om een niet-bekostigde instelling, heeft zij de Inspectie gevraagd om dit jaar langs te gaan bij het instituut.
De NVAO gaat onderzoek doen naar de opleidingen van de IUR. ‘Wanneer de bevindingen aantoonbaar ernstig zijn, kan de NVAO besluiten tot een negatief oordeel over de betreffende onderdelen van het kader en over de opleiding als geheel.’ Als de IUR de situatie kan verbeteren, zal het instituut daarvoor de tijd krijgen, maar als dat niet zo is, kan het instituut zijn accreditatie verliezen. De VVD pleitte hier eerder al voor.
‘Mocht een van deze lopende onderzoeken mij de aanleiding geven om in te grijpen, zal ik niet aarzelen dat te doen.’