Staatssecretaris Frans Weekers (VVD) overleefde het Kamerdebat, maar de eerste prijs voor onbeschaamd opportunisme ging gisteravond naar Pieter Omtzigt (CDA).
De staat is grootschalig getild door criminelen die de identiteit van Bulgaarse gelukzoekers gebruikten om via de Belastingdienst allerlei inkomenstoeslagen te vorderen. Hoe was dit mogelijk?
De oppositie legt de schuld bij Weekers persoonlijk, maar het is nu eenmaal zo dat een bewindsman nooit graaft in afzonderlijke fraudezaken. Dat het systeem van toeslagen (en voorschotten op toeslagen) fraudegevoelig is, was al bij de invoering bekend. Maar het toeslagenstelsel was een CDA-stokpaardje.
Het is een gotspe dat Omtzigt nu net doet of Weekers zat te suffen. Juist het CDA zorgde er destijds voor dat de fiscus eerst toeslagen betaalt en pas naderhand controleert. ‘Balkan Tours’ kreeg dat in de gaten en nu is terugvorderen onmogelijk.
De serieuze vraag had gisteravond moeten zijn hoe snel Nederland dat fiscale toeslagensysteem kan schrappen, omdat het niet bestand is tegen de open grenzen van Europa. Je kunt het die straatarme Bulgaren en Roemenen niet eens kwalijk nemen dat ze de absurde royale Nederlandse regelingen plunderen. Zó makkelijk is het.
Volgend jaar gaan de grenzen helemaal open en dan wordt de geldstrooiende fiscus nog massaler besprongen.
Maar de oppositie beperkte zich gisteren tot een wedstrijdje bewindsman omver kegelen. De uitkomst stond bij voorbaat vast: VVD en PvdA zouden Weekers steunen, tenzij hij rare blunders beging.
Dat laatste gebeurde niet, al werd hij nog even in het nauw gedreven. Omtzigt verweet Weekers dat hij het onderzoek van de FIOD naar de Bulgarenfraude in gevaar had gebracht door de opsporingsdienst níet te vertellen dat hij hierover door tv-rubriek Brandpunt was ondervraagd. Weekers kon later melden dat er twee arrestaties waren en dat een ijverige voorlichter vóór de uitzending de FIOD had gewaarschuwd snel bewijsmateriaal zeker te stellen. ‘Gered door de gong,’ concludeerde Carola Schouten (ChristenUnie). En zo was het.
De staatssecretaris blijft, naar eigen zeggen dubbel gemotiveerd om de fraude te bestrijden. Maar het toeslagensysteem blijft ook en dat lokt – ondanks enkele recente verbeteringen – in zijn kern gewoon fraude uit.