De Europese verontwaardiging over mensenrechtenschendingen in Rusland is behoorlijk hypocriet. De werkelijke dreiging komt – zoals wel vaker – van jihadisten, maar daarover wordt telkens weer gezwegen.
Er is te veel gedoe rond de Olympische Winterspelen in Sotsji. Een paar jaar geleden werden de Olympische Spelen in Peking gehouden. Het werd een groot feest, terwijl ook China geen toonbeeld van een vrije samenleving is.
Voor de aanvang van de Spelen werd een softe discussie gevoerd over de mensenrechten in China. Nu is het anders, er wordt luid geprotesteerd. Toch dringt de vraag zich op: wat is het verschil tussen China en Rusland? Waarom is Europa zo hard en compromisloos jegens Rusland?
Bananenrepubliek
De Russen worden niet geleid door een communistische partij, de KGB bestaat niet meer. Het volk wordt niet overal door de partijorganisatie in de gaten gehouden. Dat is wel het geval in China.
Rusland is een bananenrepubliek, China een totalitaire staat die voor het kapitalisme heeft gekozen. Een bananenrepubliek is altijd vrijer dan een totalitaire staat. Europa doet zaken met China, maar dat land is geen politiek-militaire concurrent van Europa.
Rusland wordt nog wel als een politiek-militaire concurrent gezien. Het gaat dus helemaal niet om de mensenrechtenschendingen.
Ontembare dieren
Ook de andere concurrenten van Rusland proberen zich aan te sluiten bij de Europese Ruslandpolitiek. Georgië, nog zo’n bananenrepubliek, liet van zich horen: het land waarschuwt Nederlandse bezoekers van de Winterspelen om niet te ver buiten Sotsji te komen.
Wat een bizarre waarschuwing. Lopen daar ontembare dieren? Willen de Georgiërs weer een oorlog ontketenen tegen Rusland?
Verliezers
Wie Sotsji verlaat, belandt volgens de Georgische autoriteiten namelijk in ‘problematisch gebied’, te weten Abchazië. Wat is er mis met Abchazië? Daarover voerden de Russen en Georgiërs een paar jaar geleden kortstondig oorlog – met de Georgiërs als verliezers.
Volgens Shota Gvineria, de Georgische ambassadeur in Nederland, ligt Sotsji 20 kilometer van de Abchazische grens: ‘Het is daar onveilig. We zouden het vervelend vinden als toeristen of journalisten gevaar lopen.’
Omstreden
Wat schattig, ook de Georgiërs willen ons bang maken. De ambassadeur beweert over ‘aanwijzingen’ te beschikken dat de Russische autoriteiten ‘recepties of culturele evenementen’ willen organiseren in Abchazië ‘zonder uit te leggen hoe omstreden het gebied is’.
Het gaat niet om de veiligheid, maar om de Georgische gevoelens over het verloren Abchazië. Wat een onzin. Wat hebben wij te maken met die gevoelens? Waarom begrijpen die mensen niet dat de Olympische Spelen gevrijwaard moeten blijven van intimidatie en geweld?
Niet zachtzinnig
Niet de Russen, maar de Georgiërs kunnen het gebied onveilig maken. In die regio wonen immers voornamelijk Russen.
Het echte gevaar komt uit een andere hoek. Het islamitische terrorisme is een reële bedreiging voor elk internationaal evenement. Het maakt niet uit of dat in Rusland of in Londen wordt gehouden.
De Russische regering heeft de Tsjetsjeense minderheid niet zachtzinnig aangepakt. Bovendien schond de Russische regering de rechten van de mens op buitengewoon zorgwekkende wijze in Tsjetsjenië.
Actie
Deze strijd is omgevormd tot een jihadistische strijd. Rusland wordt zwaar op de proef gesteld door de islamitische terroristen: scholen, theaterzalen en het openbaar vervoer waren doelwit van blinde terroristische acties. Eigenlijk werd Rusland eerder dan het Westen getroffen door het jihadisme. En toch was in het Westen geen steun voor de Russische strijd tegen het terrorisme.
Het jihadistische gevaar leidt in verschillende Europese landen tot extra maatregelen bij de Olympische Spelen. Frankrijk, Nederland en enkele andere landen sturen politieagenten en medewerkers van inlichtingendiensten naar Sotsji. De Russische regering ging daarmee akkoord.
Pikant
Russische inlichtingendiensten werken dus samen met hun Europese zusterorganisaties. Dit is pikant: zolang ons leven niet wordt bedreigd, praten we over mensenrechten.
De Nederlandse politie zal aandacht besteden aan alle Nederlanders in Sotsji. Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken zal ook een AIVD’er naar Sotsji gaan. Hij of zij zal vooral met Russen samenwerken en meedenken.
Ook zal de AIVD-medewerker de Russische veiligheidsbriefings bijwonen. Dit is niets nieuws: ook in Londen, tijdens de Olympische Spelen van 2012, was de AIVD aanwezig.
Geen begrip
Dit alles klinkt tamelijk bizar. We hebben het nog steeds over sport. Ik heb nog geen schaatsende Taliban gezien. Wat we wel kennen: moslimstrijders die meesters zijn in moorden, zelfmoorden, onthoofden.
We beginnen op Israëliërs te lijken. Israëliërs werden al lang geleden geconfronteerd met islamitisch terrorisme op alle denkbare plekken. Ook voor hen zou Europa geen begrip hebben zolang ons leven niet wordt bedreigd.
De Europese politiek kent een basisvoorwaarde: zolang ons leven maar niet wordt bedreigd.