Het populisme van links Nederland wordt voortdurend goedgepraat. Want links is heilig en linkse mensen bedoelen het altijd goed. Het resultaat is dat vooral de middenklasse heeft geleden onder de economische crisis.
Er rust een taboe op links populisme. Linkse onderbuikgevoelens zijn heilig en onaantastbaar.
Dit dogma kwam in de loop der jaren tot stand en er mag niet aan worden getwijfeld. Het is gebaseerd op een basisaanname: niet wat iemand precies zegt en wil, maar het motief of de innerlijke gesteldheid bepaalt of iemands opvattingen deugen.
Sinds de jaren zestig van de vorige eeuw voldoet slechts één groep aan deze strenge toets der innerlijke goedheid: links.
Anatomie
Links is goed. Links vertegenwoordigt de goede mens. Als de goede mens fouten maakt, is dat te wijten aan tijdelijke zwakte, niet aan de gesteldheid van de persoon. De goede mens is altijd goed. Hij heeft het beste voor met de mensheid.
Buma en Roemer kopiëren Wilders’ ‘populisme’
De foute mens geeft geen gehoor aan de oproep van de goede mens. Links is goed. Links is heilig en veilig. Alle negatieve politieke aanduidingen zijn bedoeld voor hen die niet tot de anatomie van links willen behoren.
Zelfs het nationaal-socialisme werd toegeschreven aan rechts – terwijl we toch echt het woord ‘socialisme’ lezen. Ook het fascisme van Benito Mussolini kwam voort uit de linkse beweging.
Heiligverklaring
Sinds de Franse revolutie behoren deze twee kampen – links en liberaal conservatief (rechts) – tot de kern van de democratische politiek. Waar ik me aan stoor, is niet links op zichzelf, maar de heiligverklaring van links.
Links en rechts zijn noodzakelijk voor de democratische politiek. Beide groepen kennen hun extreme uiterste. Het kapitaal van de burger is een favoriet onderwerp voor links. En ze kunnen weer aan de slag: de Volkskrant meldde dat in Nederland de rijkste 1 procent bijna een kwart van alle vermogen bezit. Daaruit leidde het linkse populisme af dat de ongelijkheid in de crisis is toegenomen.
Een merkwaardige conclusie, gebaseerd op een rapport van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS): in 2012 had de rijkste 1 procent van Nederland (74.000 huishoudens) 273 miljard euro vermogen. Dat is 23,4 procent van het totaal, goed voor gemiddeld 3,7 miljoen euro per huishouden.
Ongelijkheid?
Het gaat om aandelen, bank- en spaarrekeningen, huizen en andere bezittingen. Is hier sprake van oplopende ongelijkheid? Op het hoogtepunt vóór de crisis, in 2008, had volgens het CBS de rijkste 1 procent ruim eenvijfde (21,5 procent) van het toenmalige vermogen van 1.300 miljard euro.
Het CBS trekt uit deze feiten de volgende conclusie: ‘De verklaring voor de oplopende ongelijkheid zit in de aard van de vermogens. Bij de meest welvarende huishoudens gaat het vooral om (internationale) aandelen en ander kapitaal, dat weer in waarde stijgt. Bij de doorsneeburger bestaat het vermogen vooral uit het eigen huis, dat de afgelopen jaren flink minder waard is geworden.’
Verdampt
Het gaat weer beter met de doorsneeburger omdat de huizenprijzen beginnen te stijgen. Is het nog te volgen? U en ik hebben, als doorsneeburgers, hetzelfde huis als in 2008 en onze vermogens zijn fors gedaald.
Wat het CBS niet vertelt, is deze waarheid: miljarden zijn verdampt in de afgelopen jaren. Als dat niet was gebeurd, waren de rijkste Nederlanders nog rijker, en de doorsneeburgers ook.
Kunnen deze gegevens als maatstaf dienen voor het politieke debat? Betalen die rijken dan geen belasting? Shell maakte recentelijk openbaar dat het bedrijf in het afgelopen jaar ruim 7 miljard euro belasting heeft afgedragen. Dat is toch leuk voor de PvdA en SP: ze kunnen veel doen met dat geld.
Middenklasse
Volgens het CBS is de inkomensongelijkheid in Nederland in vergelijking met andere landen klein. Nederland is nog steeds een buitengewoon egalitair land. Dit kabinet heeft ook nog genivelleerd om de inkomensongelijkheid te verkleinen.
Eigenlijk moeten we constateren dat vooral de middenklasse heeft geleden onder deze crisis: juist zij moesten van links meebetalen aan de nivellering. Toch geven de CBS-bevindingen genoeg voeding aan het linkse populisme om er een politiek debat over te voeren.
Daarbij kunnen ze dan lekker onderbuikgevoelens aanspreken. In werkelijkheid moet een debat worden gevoerd over de onrechtvaardige aspecten en de werking van het nivelleren in de afgelopen periode.
Henk en Ingrid
Uiteindelijk gaat het om het eigendomsrecht. In de Sovjet-Unie bezat de staat al het vermogen van de burgers voor de eeuwigheid. Werden zij er gelukkiger van?
De discussie moet gaan over de innovatie in de economie, over het verlagen van arbeidskosten en het verminderen van bureaucratie.
En de rijkste mensen? Bedankt, ook namens Henk en Ingrid, voor uw bijdrage aan de schatkist.