Frans Alkemade, sterk en sportief, was huisarts in Sint-Oedenrode en heeft zijn hele leven getekend en geschilderd. Hij overleed donderdag 21 mei.
Naast zijn werk als huisarts in zijn geboorteplaats Sint-Oedenrode, boven Eindhoven, heeft Frans Alkemade zijn leven lang getekend en geschilderd. Hij exposeerde geregeld, onder meer in het Grand Palais in Parijs. Alkemade was getrouwd en had vijf kinderen. Hij overleed op donderdag 21 mei in Sint-Oedenrode.
Op zijn veertiende maakte Alkemade, zoon van een huisarts en tweede van zes kinderen, zijn eerste tekening. Op het gymnasium in Eindhoven illustreerde hij de schoolkrant. Tijdens zijn medicijnenstudie aan de Universiteit van Amsterdam volgde hij schilderlessen en met zijn latere vrouw hing hij veel rond in het onder kunstenaars populaire café Eijlders bij het Leidseplein. ‘Hij voelde zich daar helemaal thuis,’ zegt echtgenote Mathilde (90), die ook medicijnen studeerde.
Gevoelsmens
Alkemade werkte na zijn studie een tijd als militair arts voordat hij in 1959 samen met zijn vrouw in Sint-Oedenrode de praktijk van zijn vader overnam. Ze waren 24 uur per dag bereikbaar, deden bevallingen en hielden ook nog eens apotheek. Zijn vrouw was meer de wetenschapper, hij de gevoelsmens die oog had voor psychosomatiek.
‘Mijn moeder was de doener, mijn vader meer de prater,’ zegt zoon Floris (53), architect en net als zijn vader woonachtig in het huis van zijn grootvader, waar zowel hij als zijn vader is geboren. ‘Het ging hem om de kunst van het genezen. Al pratend probeerde hij te achterhalen wat er achter de ziekte zat.’
Op hun 65ste stopten de echtelieden met de praktijk en wierp Alkemade zich volledig op het schilderen. Hij maakte zowel abstracte schilderijen als stillevens, en landschappen die soms ook bijna weer abstract werden.
‘Mijn vader wilde laten zien hoe bijzonder het schijnbaar normale was, qua vorm en kleur. Niet de platte werkelijkheid maar een achterliggende gedroomde wereld was het onderwerp van zijn kunstwerken.’
Labyrint
Alkemade was 23 jaar voorzitter van Pincet & Penseel, de vereniging van schilderende artsen. In Nederland was hij een arts die voor zijn plezier schilderde, in het buitenland nam men hem wel serieus als schilder. Hoewel er voldoende belangstelling was voor zijn werk, weigerde hij schilderijen te verkopen. Hij kon er geen afstand van doen, zegt Floris. ‘Het waren zijn kinderen.’ De enorme, door hemzelf tot een labyrint vertimmerde zolder puilde ervan uit.
Hij was sterk en sportief. Hij deed lang aan atletiek en voetbal en in de tuin leerde hij zijn kinderen en kleinkinderen discuswerpen en kogelstoten. Hij verdiepte zich graag in historische onderwerpen.
Met zijn vrouw was Alkemade volmaakt gelukkig in zijn prachtig gerestaureerde geboortehuis in Sint-Oedenrode. Het was zijn hartstochtelijke wens daar ook tot het eind te blijven. Ondanks zijn toenemende dementie verzorgde zijn vrouw hem tot het laatst thuis. Ze waren bijna zeventig jaar samen. Alkemade werd 89 jaar.
Elsevier nummer 23, 6 juni