Als geen ander kon psycholoog Huib ter Haar naar zijn cliënten luisteren zonder vooroordelen, zegt Paul Lamme (61) van Psychologisch Adviesbureau ter Haar en Lamme in Haarlem. ‘Er was alleen positieve ruis: zijn energie.’
Volgens Ter Haar was het de kunst ‘leeg’ te luisteren, zonder mening. ‘Dat vraagt discipline en zelfinzicht. Bij het luisteren hoor je niet alleen. Je ziet en voelt tegelijkertijd.’ Ter Haar adviseerde vooral telgen uit betere kringen over hun school- en beroepskeuze. Hij was al sinds de jaren tachtig hartpatiënt en overleed dinsdag 11 augustus, 79 jaar oud.
Huib ter Haar werd in Amsterdam geboren als jongste van vier zonen. Zijn vader, bankdirecteur, verongelukte toen Huib drie was. De jongens werden opgevoed door hun moeder – grafoloog – en de Duitse dienstbode Hanna. Die bleef in het gezin, ook toen de jongens uit huis gingen.
Lawaaiig
Ter Haar groeide op in Heemstede. Hij speelde cello, voetbalde bij HFC en speelde op hoog niveau cricket bij Rood en Wit. Zijn latere vrouw Maria (81) kende hem al vanaf de lagere school. ‘Een lawaaiig en vrolijk jongetje.’ Ze kwamen elkaar veel later weer tegen op een feest in Amsterdam. Hij studeerde arbeids- en organisatiepsychologie aan de Vrije Universiteit, zij was actrice bij de Haagsche Comedie. Ze trouwden en kregen twee zonen, Joachim en Ian.
Na een aantal jaren als testpsycholoog begon Ter Haar in 1979 voor zichzelf in Amsterdam. ‘Hij was een intuïtieve psycholoog,’ zegt Lamme, die in 1996 zijn compagnon werd en hem in 1999 opvolgde.
‘In plaats van zich te verschuilen achter rationele kennis, luisterde Huib, analyseerde hij en dacht mee met zijn cliënt. Daarbij gaf hij zich helemaal.’ Hij begreep de code van de elite, maar maakte er bewust niet actief deel van uit. ‘Soms hoorde je hem brullen tegen zo’n jongen: “Je bent een villaboy, een klassiek Goois pikkie dat zich in een karretje laat voortduwen door zijn ouders.”‘
Stilte
Fotografe Micky Hoogendijk (45) beschouwde hem als haar tweede vader: ‘Hij was de stabiele factor aan wie ik alles kon vragen. Huib kon zo goed vragen stellen dat je jezelf de juiste antwoorden hoorde geven. Die man gaf zoveel liefde en warmte.’
Zijn werk vergde veel, zegt Maria. ‘Hij moest de hele dag luisteren en hoorde alle drama’s van de wereld. Thuis was hij het liefst stil. Die stilte had hij nodig om zich weer op te laden. We gingen wel naar het Concertgebouw, maar hij was liever thuis.’
Een lieve man die oprecht was geïnteresseerd in anderen, zegt zoon Joachim (47). ‘Hij zag het talent in mensen en durfde te adviseren. Voor veel mensen was zijn advies van cruciaal belang voor de rest van hun leven. Hij gaf ze net dat ene zetje.’ Buiten zijn werk had hij genoeg aan zijn familie en een paar vrienden. Elk weekeinde ging Ter Haar met zijn gezin naar een tweede huisje in Holten. Na zijn pensioen begon hij te schilderen, hielp af en toe nog mensen en wandelde veel. Tot zijn hart het begaf.
Elsevier nummer 35, 29 augustus 2015