Vlak bij hoofdstad Washington D.C. ligt Mount Vernon, het landgoed waar George Washington (1732-1799) een groot deel van zijn leven woonde. Verwacht een patriottistische les over Amerika’s eerste echte icoon.
Rijdend langs de oevers van de Potomac-rivier in Virginia, doemt een half uur na het verlaten van de hoofdstad Mount Vernon op. De eerste blik op het heuvelachtige, groene landgoed maakt diepe indruk. Sinds de zeventiende eeuw is het landgoed in handen van de familie Washington. George Washington, de eerste president van de Verenigde Staten, erfde het in 1754, leefde er na zijn politieke carrière tientallen jaren en stierf er. Sinds 1860 doet het uitgestrekte landgoed dienst als museum.
Op een nazomermiddag lopen er honderden mensen rond op het landgoed. Geen historische woning in Amerika trekt meer bezoekers: meer dan een miljoen per jaar. Het landgoed – dat tegenwoordig 2 vierkante kilometer beslaat, maar vroeger nog veel groter was – heeft voldoende te bieden voor een urenlang bezoek. Onder meer te zien zijn de graftombe van Washington, zijn whiskystokerij en een imitatie van een boerderij uit de achttiende eeuw.
Alles weten over Amerika? Volg American Dreamers op Facebook en schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Tijdens de rondleiding in de hoofdwoning, een houten landhuis met felrood dak, luisteren de toeristen geduldig naar de gidsen, die ogenschijnlijk triviale details over Washingtons leven vertellen. Welk bestek werd gebruikt, wat was zijn favoriete schilderij? Maar het gaat dan ook over Amerika’s eerste echte beroemdheid, zegt historicus Eric Swanson. ‘Het leven van deze man is een big deal.’
Lesje in patriottisme
Dat is geen understatement. Washington was generaal en opperbevelhebber van de Amerikaanse koloniën tijdens de Onafhankelijkheidsoorlog (1775-1783). Ondanks zijn relatief geringe ervaring, werden de Britten onder zijn leiding verslagen. In de korte films die worden getoond in het naastgelegen museum, wordt Washington beschreven als ‘de man die de Revolutie redde’, als ‘een diep integere man met de beste fysieke conditie’ en als ‘de man die Koning had kunnen worden, maar voor het volk koos’.
Washington werd daarna, met enige tegenzin, de eerste president van de nieuwe natie. Hij zette een reeks precedenten neer waarvan de invloed niet te overschatten valt.
De exposities en rondleidingen in en rond Mount Vernon bereiken hun doel: het opwekken van patriottische gevoelens. Terwijl in een van de films voormalig minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell vertelt dat Washington ‘voor altijd in de harten van de Amerikanen zal zijn’, vliegt een adelaar door het beeld. Op de achtergrond zingt een kinderkoor het Amerikaanse volkslied. Het is moeilijk voor te stellen dat Nederland iets soortgelijks zou doen voor Willem van Oranje.
Historicus Geerten Waling: Amerikanen vieren hun geboorteverhaal, wij niet 
Geschiedenis niet altijd helder
Een bezoek aan Mount Vernon maakt ook duidelijk dat de verhalen over Washingtons leven ten dele gebaseerd zijn op giswerk. Zo is het de vraag of Washington zijn eigen huis nog wel zou herkennen, dat door de jaren heen verscheidene keren is gerenoveerd. Lange tijd dachten historici dat hij het huis waar maar mogelijk wit liet verven, maar nieuwe bronnen laten zien dat Washington de voorkeur gaf aan een zandkleur. En dus staat een groepje mannen het huis over te verven. Het lijkt de bezoekers niet te deren.
Hier en daar is ruimte voor kritiek. De slavernij wordt niet genegeerd: vrijwel alle gidsen praten erover. Meer dan driehonderd slaven werkten op Washingtons plantage. Er is een poging gedaan de slavenvertrekken na te bootsen, hoewel geschiedkundigen moeten toegeven dat er weinig historische bronnen zijn die iets zeggen over de precieze invulling van het gebouw.
Washingtons geschriften laten zien dat de slavernij hem voor een dilemma stelde. Enerzijds steunde Washington de idealen van de Revolutie (vrijheid en gelijkheid), anderzijds had hij de mankracht hard nodig. Als president liet hij het thema met rust. Na de dood van zijn vrouw Martha werd wel ongeveer eenderde van de slaven vrijgelaten. Dat slaven voor je werkten, was niet meer dan normaal in die tijd, zegt Swanson. Het stond Washingtons heldenstatus niet in de weg. ‘Vergis je niet: overal in de nieuwe natie hing zijn portret.’
Voorgevoel
Washington gaf zich over aan de status van Amerikaans icoon en legde de link met Mount Vernon. Met in zijn achterhoofd de overtuiging dat de hele wereld naar het gloednieuwe Amerika keek, probeerde hij de woning van binnen en van buiten meer uitstraling te geven. Washington kocht grote stukken land en breidde het huis diverse keren uit – totdat het tien keer zo groot was als het gemiddelde huis in het achttiende-eeuwse Virginia.
Al tijdens Washingtons leven kwamen er groepjes bezoekers naar Mount Vernon, nieuwsgierig naar waar (en hoe) de eerste president van de Verenigde Staten woonde. In een brief aan een van zijn medewerkers, gedateerd 1794, reageert hij op onaangekondigde visite: ‘Ik heb geen problemen met bezoekers, zolang ze nuchter zijn en zich fatsoenlijk gedragen.’ Alsof hij al een voorgevoel had dat er nog miljoenen bezoekers, van over de hele wereld, zouden volgen.