Een felle sneer van de Amerikaanse president Donald Trump naar de Duitse bondskanselier Angela Merkel. Trump beschuldigde Duitsland er woensdagochtend van onder volledige controle van Rusland te staan: ‘Het land is een gevangene van Rusland.’
Het is onbestaanbaar dat Duitsland nauw samenwerkt met Rusland bij de aanleg van de gaspijpleiding Nord Stream 2 en gelijktijdig wordt beschermd door de Verenigde Staten, zei Trump woensdagochtend vlak na de openingsceremonie van de tweedaagse NAVO-top in Brussel.
Duitsland wil communicatielijnen openhouden
Volgens Trump zal bijna 70 procent van het Duitse gas worden beheerst door Rusland. ‘Vertellen jullie maar, is dat gepast? Wij beschermen Duitsland, en Frankrijk en al die landen. En dan sluiten die landen een pijplijndeal met Rusland waarvoor ze miljarden neertellen.’
Eric Vrijsen interviewde Amerikaanse onderminister John Sullivan: ‘NAVO blijft de hoeksteen’
De Duitse minister van Defensie Ursula von der Leyen reageerde vrijwel direct: ‘We hebben zonder twijfel veel issues met Rusland. Aan de andere kant, je moet de communicatielijnen tussen landen of allianties en tegenstanders wel openhouden.’
Merkel maakte het in haar reactie op Trump persoonlijk: de bondskanselier, die opgroeide in de Oost-Duitse DDR, zei dat ze zelf heeft ervaren hoe een deel van Duitsland werd bezet door de Sovjet-Unie. ‘Het is goed dat we nu een eigenstandige politiek kunnen voeren en zelfstandige beslissingen kunnen nemen,’ aldus Merkel.
Trump is niet de enige met kritiek op de pijplijn: ook de Europese Commissie en landen als Polen zijn er niet blij mee. Duitsland benadrukt dat het een commercieel project is. NAVO-chef Jens Stoltenberg zei dat er geen rol is weggelegd voor de NAVO als het gaat om de politiek rondom de Nord Stream.
Bovendien hekelt Trump nogmaals dat de Europese bondgenoten niet genoeg bijdragen aan het NAVO-budget. Hij hamert er al maanden op dat de NAVO-landen hun defensie-uitgaven moeten ophogen naar 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Die afspraak werd in 2014 onder het bewind van zijn voorganger Barack Obama gemaakt, maar vrijwel niemand houdt zich eraan.
Slechts maximaal acht landen halen NAVO-norm
Net als Nederland haalt ook Duitsland de doelstelling voor defensie-uitgaven bij lange na niet. De Duitse regering geeft dit jaar 1,24 procent van het bbp uit aan defensie. Merkel benadrukte dat de bestedingen tussen 2015 en 2025 met 80 procent stijgen. Trump riep de wanbetalers woensdag opnieuw op om meer te betalen: ‘Niet over een periode van tien jaar, maar nu.’ Trump heeft het bondgenootschap eerder overbodig genoemd, maar kwam daar later op terug. Toch vrezen veel Europese landen dat de steun van de onvoorspelbare president voor de alliantie afneemt. Ook Stoltenberg wijdde hier woorden aan: volgens hem is het niet in ‘steen gebeiteld’ dat de NAVO altijd blijft bestaan, en is de militaire alliantie afhankelijk van de politieke betrokkenheid van de bondgenoten.
De 29 NAVO-lidstaten zijn het erover eens dat de kosten voor de bescherming van het grondgebied van de alliantie moeten worden gedeeld. Stoltenberg noemde de taal van Trump echter ‘zeer direct’ en wees erop dat de uitgaven van de lidstaten vorig jaar meer zijn gestegen dan ‘in een gehele generatie’. Toch zijn er dit jaar maximaal acht landen die het doel van 2 procent halen.
Nederland blijft hangen rond de 1,3 procent. Het lijkt onmogelijk om de doelstelling van 2 procent in 2024 te halen. Premier Mark Rutte (VVD) zei daarop dat Trump ‘groot gelijk’ heeft met zijn continue pleidooien voor hogere defensie-uitgaven: ‘Als het gaat om de 2 procent heeft Trump gewoon een heel groot punt.’ Rutte zegt dat Nederland in 2020 opnieuw moet kijken naar de uitgaven.
Wilt u wekelijks het laatste nieuws over Amerika ontvangen? Meld u dan aan voor onze nieuwsbrief van American Dreamers!