Waarom Netflix ongekend succesvol is

In het heftige historische filmdrama Mudbound botsen een zwarte en blanke familie in het gesegregeerde Zuiden van de Verenigde Staten. In 13 Reasons Why, een beklemmende tv-serie, proberen de vrienden van een tienermeisje te achterhalen waarom zij zelfmoord pleegde. In Master of None volgen we de Indiaas-Amerikaanse grappenmaker Aziz Ansari in zijn eigen comedy-serie. In de intelligente royalty-soap The Crown leren we meer over het Britse koningshuis dan we ooit dachten te willen weten. En in First They Killed My Father volgen we een weesmeisje tijdens de terreur van de Rode Khmer in Cambodja.

Deze series en film hebben niets met elkaar gemeen, behalve dat ze Netflix Originals zijn: eigen producties van het Californische bedrijf, die bovendien maandag allemaal genomineerd zijn voor een Golden Globe. Op 7 januari worden de winnaars in film en televisie bekendgemaakt tijdens een galadiner in Beverly Hills. Het geldt als de best party in town, wanneer de sterren elkaar weer op de rode loper tegenkomen nadat iedereen is teruggekeerd van vakantie.

Hollywood overhoop gehaald

Netflix-topman Ted Sarandos feliciteerde ‘onze visionaire kunstenaars en verhalenvertellers’ nadat de nominaties bekend waren gemaakt. Dat is, op z’n Hollywoods, een tikje overdreven. Maar Sarandos is nu eenmaal een man met flair – een aardige, gewone man bovendien, zeker voor iemand die Hollywood eigenhandig overhoop heeft gehaald.

Sarandos heeft ook niet helemaal ongelijk. Dat Netflix opmerkelijk veel kwaliteitsproducties voortbrengt, staat vast. Nooit eerder kreeg het bedrijf zo veel Globe-nominaties als dit jaar: negen, voor een veelkleurig palet van uitstekende producties. Vorig jaar waren het er vijf. Concurrenten als Hulu en Amazon maken geen schijn van kans – al doet Hulu goede zaken met The Handmaid’s Tale, een dystopisch drama dat drie nominaties ontving.

Acht miljard dollar

Kwaliteit is een cruciaal onderdeel van Netflix’ groeistrategie. Van een start-up-bezorgdienst is de onderneming uitgegroeid tot een moloch in Hollywood. Het nietszeggende hoofdkantoor van Netflix staat in Los Gatos, bij San Francisco. Maar in hartje Los Angeles heeft de gigant net een gloednieuwe, spraakmakende toren laten bouwen. Films en series komen nog altijd uit Hollywood, en dus zit Netflix in Hollywood.

Volgend jaar heeft het entertainmentbedrijf een recordbudget van 8 miljard dollar (6,8 miljard euro) voor nieuw aanbod. Dit jaar was dat 6 miljard dollar. In 2018 zal dat geld zich vertalen in zo’n tachtig speelfilms en een reeks series, met bekende titels als House of Cards (nog één seizoen), tal van kinderprogramma’s, en nieuwe titels zoals de broeierige western-reeks Godless.

Hollywood feliciteert zichzelf

Golden Globes zijn fijn voor scenaristen, regisseurs en acteurs. Een Globe, en ook een nominatie op je cv, kan een doorbraak betekenen. Jonge acteurs als Gina Rodriguez (Jane the Virgin) en Donald Glover (Atlanta) hebben verteld dat het zonder hun Globe allemaal vast heel anders zou zijn gelopen.

Maar de prijs is bovenal belangrijk met een blik op 4 maart: de Oscars. De Globes zijn de eerste grote filmprijzen van het award season: het winterseizoen waarin Hollywood zichzelf telkens weer grandioos feliciteert. De nominaties voor zangeres en actrice Mary J. Blige in Mudbound betekenen dat zij en de film op de radar van Oscar-stemmers belanden. Idem dito voor Angelina Jolie, die het Cambodjaanse drama regisseerde.

Jolie maakte een bewuste keuze om haar buitenlandse film met Netflix te maken, vertelde ze kort geleden. ‘Het mooie is dat je een bioscoopvertoning krijgt hier in Amerika en ook in Cambodja,’ zei zij. ‘Maar soms wil je een film liever thuis zien, alleen, of met je familie.’ Consumenten en filmliefhebbers vinden dat inderdaad fijn, wat de kleinzielige Europese pers er ook van vindt – op het filmfestival van Cannes kon Netflix deze zomer op boegeroep rekenen.

‘Ik vind het een prettig idee,’ zei Jolie, ‘dat families in Cambodja en elders sámen zullen kijken. Het is een zware film. Het is goed als je zelf kunt bepalen wanneer en met wie je kijkt.’

Onthullingen over Weinstein

Netflix had ooit de – achteraf gezien bescheiden – ambitie om groter dan HBO te zijn. Die betaalzender (sinds kort niet meer in Nederland) stond bekend om topkwaliteit – denk aan The Sopranos. Inmiddels is streaming-onderneming Netflix zo snel gegroeid dat die naast HBO ook Warner Brothers wil zijn, en 20th Century Fox, én de veelheid aan tv-zenders die traditioneel bekende series maakten zoals Seinfeld. Netflix wil álles zijn – en alles maken.

De pionier van de streaming was ooit begonnen met rode enveloppen waarin de volgende gehuurde dvd per post naar je toe kwam – Netflix maakte er in Amerika naam mee. Maar filmliefhebbers waren vooral blij met streaming, zeker toen Netflix grof ging betalen voor de distributie van films en series van grote jongens als Disney en Weinstein. Die laatste is een zinkend schip door de onthullingen over oprichter Harvey Weinstein. Gevraagd of Netflix de voorheen gewilde studio van Weinstein niet wil overnemen, zei grondlegger Reed Hastings: ‘Hoogst onwaarschijnlijk.’ Dat wil zeggen: niet ondenkbaar. We wachten af.

Begin van een nieuw tijdperk

Goed, toen Netflix in 2013 begon met eigen aanbod – de Noors-Amerikaanse gangstercomedy Lilyhammer  was eerst – begon een nieuw tijdperk. Na Orange Is the New Black en de eerste Netflix-film Beasts of No Nation (2015) is HBO al lang gepasseerd. ‘Wij hadden al vroeg in de gaten hoe consumenten zich zouden gaan gedragen,’ zei Sarandos deze zomer in gesprek in Beverly Hills. ‘Kijkers herkennen kwaliteit in film en tv, maar de manier waarop je kijkt is inwisselbaar geworden. We weten allemaal wat een geweldige film of serie is. De omvang of locatie van het scherm maakt niks meer uit.’

Dat hebben wij van de Globes, waarvoor ik als journalist ook stem, inderdaad ook door. Mudbound, met Jason Mitchell en Mary J. Blige, is een topfilm van Dee Rees, een jonge zwarte regisseuse met een meesterlijke touch. Bij Netflix kreeg ze volledige creatieve vrijheid, heeft ze verteld. Op 7 januari zal blijken of de film een Globe wint. En op 4 maart zullen de stemmende Hollywoodinsiders bij de Oscars hopelijk meer smaak en fatsoen tonen dan de afkeurend fluitende Europeanen in Cannes.

Alle Golden Globes-nominaties voor films en tv-series zijn hier te vinden.

Wilt u wekelijks het laatste nieuws over Amerika ontvangen? Meld u dan aan voor onze nieuwsbrief van American Dreamers!