Hoe goed kent u de wereld van Donald Trump? Naar deze 20 mensen luistert hij

De Republikeinse oud-president en zijn naaste omgeving lijken te hebben geleerd van 2016, toen Donald Trump volkomen onverwacht het presidentschap won en er eigenlijk geen draaiboek klaarlag om dat daarna vorm te geven. Verwacht in een nieuw Trump-kabinet geen politieke zwaargewichten en oude rotten uit eerdere Republikeinse regeringen zoals Jeff Sessions, Bill Barr, John Kelly of Rex Tillerson. Die wierpen zich destijds voor het landsbelang op als de adult in the room, alsof de president een kleuter was die aan de hand moest worden genomen.

Dit keer zal Trump met niets minder genoegen nemen dan onvoorwaardelijke loyaliteit, ook al is inmiddels duidelijk dat zijn visie volkomen eenzijdig is. Een (publieke) overtuiging dat de presidentsverkiezingen van 2020 corrupt waren dient als lakmoesproef. Trump houdt na bijna vier jaar nog altijd stug vol dat een tweede termijn hem is ontstolen door zijn Democratische opvolger Joe Biden. Om die reden lijkt een grote rol voor oud-campagnemanager en senior adviseur Kellyanne Conway (57) en oudste dochter Ivanka Trump (42) onwaarschijnlijk. Zij hebben allebei in het openbaar verklaard dat Biden wel degelijk de legitieme president is.

Lijkt, want Trump is boven alles transactioneel: als er politiek iets te winnen valt (en een passende spijtbetuiging wordt uitgesproken) is het zelden te laat om verbroken banden te herstellen.

Een overzicht van 20 sleutelfiguren rond Trump.

Running mate

1. J.D. VANCE

Senator voor Ohio, persoonlijke vriend van Donald Trump jr. Groeide op in armoede in Ohio’s rust belt, de vervallen industriële regio. Nam na de middelbare school dienst in het Marine Corps, werd in 2005 als militair journalist uitgezonden naar Irak. Studeerde met een beurs van het leger politicologie en filosofie aan Ohio State University. Zette zijn studie voort aan Yale Law School. Werkte twee jaar als jurist, vertrok vervolgens naar San Francisco voor een baan in de firma van durfkapitalist en PayPal-medeoprichter Peter Thiel. Verwierf in 2016 internationale bekendheid met zijn memoires Hillbilly Elegy over zijn jeugd in de Appalachen. Is vóór militaire hulp aan Israël, tegen steun aan Oekraïne. Kwam in opspraak met de opmerking dat de Democratische Partij grotendeels wordt geleid door ‘kinderloze kattenvrouwen’. Schreef het voorwoord bij het na de verkiezingen te verschijnen boek Dawn’s Early Light van Heritage Foundation-president Kevin Roberts.

Oudgedienden

2. STEPHEN MILLER

Topadviseur en speechschrijver onder Trump. Begon zijn carrière als communicatiedirecteur voor Alabama-Senator Jeff Sessions, die later Trumps minister van Justitie werd. Verzorgde Trumps America First-inauguratietoespraak. Schreef de speech waarin Trump op 6 januari 2021 zijn aanhang opriep om op te trekken naar het Capitool. Was architect van een reisverbod voor moslims en het scheiden van migrantenouders en -kinderen aan de grens als ontmoedigingsbeleid. Zit tevens in het bestuur van Project 2025, een initiatief van de conservatieve denktank Heritage Foundation om de machtsnetwerken op de achtergrond (deep state) te zuiveren van niet-conservatieve bureaucraten. Architect van een door Trump gelanceerd plan om in een tweede termijn de grens met Mexico te sluiten en de naar schatting twintig miljoen ongedocumenteerde immigranten te verzamelen in kampen voor massadeportaties.

3. ROBERT LIGHTHIZER

Advocaat en voormalig onderhandelaar van handelsverdragen onder president Ronald Reagan (1981-1989). Was handelsvertegenwoordiger in het Witte Huis gedurende Trumps volledige presidentschap. Was daar de belangrijkste uitvoerder van Trumps America First-beleid, dat naar het buitenland uitbestede banen naar de Verenigde Staten moest terughalen. Richtte zijn pijlen vooral op China, maar had ook de Europese Unie in het vizier, onder meer met importheffingen op staal en aluminium. Getipt als minister van Financiën in het kabinet-Trump II. Pleit voor een universele heffing van 10 procent op vrijwel alle import, bestudeert een mogelijke devaluatie van de dollar om Amerikaanse producten goedkoper te maken voor het buitenland.

4. RICHARD GRENELL

Voormalig Verenigde Naties-woordvoerder onder president George W. Bush (2001-2009) en Fox News-commentator. Was onder Trump ambassadeur in Duitsland en speciaal gezant voor Kosovo. Werd in 2020 als waarnemend directeur van de nationale inlichtingendiensten het eerste openlijk homoseksuele kabinetslid in de Amerikaanse geschiedenis. Staat bekend als een isolationist met een wereldbeeld dat het Amerikaanse belang altijd vooropstelt, en met een voorliefde voor autocraten. Fervent NAVO-criticus die zich uitsprak tegen het lidmaatschap van Zweden. Wordt door Donald Trump jr. getipt als minister van Buitenlandse Zaken in een kabinet-Trump II. Vriend van Servië, werkt in de regio van dat land samen met een private-equityfonds van Jared Kushner om 1 miljard dollar in onroerend goed te investeren.

5. JOHN MCENTEE

Voormalig directeur personeelszaken van het Witte Huis. Kwam als productieassistent sociale media voor Fox News in Trumps vizier. Begon zijn carrière als body guy, tassendrager van de president. Werd door stafchef John Kelly in 2018 ontslagen omdat hij door zijn gokverslaving een nationaal veiligheidsrisico zou zijn, maar twee jaar later na Kelly’s eigen ontslag weer door Trump aangenomen. Leidde in 2020 een initiatief om beroepsbureaucraten in de federale overheid te vervangen door Trump-loyalisten. Medeoprichter van de rechts-conservatieve datingapp The Right Stuff. Klimaatscepticus die als adviseur voor Project 2025 onder meer pleit voor het ontmantelen van de NOAA, het Amerikaanse KNMI.

6. THOMAS HOMAN

Voormalig waarnemend directeur van ICE, de Amerikaanse immigratiedienst. Geestelijk vader van Trumps ontmoedigingsbeleid om ongedocumenteerde immigranten aan de grens te scheiden van hun kinderen. Begon zijn carrière als politieman in upstate New York, stapte in 1989 over op de grenspolitie. Schopte het als uitvoerend adjunct-directeur Immigratie- en Douanehandhaving tot ‘deportatie-tsaar’ onder president Barack Obama en kreeg van hem een presidentiële onderscheiding voor ‘uitzonderlijke resultaten’. Voorspelt ‘historische deporaties’ in een tweede Trump-termijn. Belooft dat (Democratische) ‘vrijhavensteden’ die weigeren mee te werken, worden vervolgd.

7. KEITH KELLOGG

Gepensioneerd drie­sterren-luitenant-generaal. Waarnemend nationaal veiligheidsadviseur onder Trump in 2017, werd een jaar later nationaal veiligheidsadviseur van vicepresident Mike Pence. Sinds augustus vorig jaar terug in het Trump-kamp: uitte op diens sociale-mediaplatform Truth Social openlijk zijn teleurstelling over Pences ‘gebrek aan assertiviteit’ en ‘passieve leiderschap’. Vocht onder meer in Vietnam en operatie-Desert Storm in Irak, werd na de Tweede Irak-Oorlog operationeel directeur van de overgangsregering in Bagdad. Wil NAVO-landen die minder dan 2 procent van hun bruto binnenlands product aan defensie besteden, uitsluiten van Artikel 5, de verdragsovereenkomst die een aanval op één lidstaat beschouwt als een aanval op alle alliantieleden.

8. MATTHEW WHITAKER

Voormalig CNN-analist en waarnemend minister van Justitie onder Trump. Sindsdien advocaat, lobbyist en commentator voor de conservatieve kabelzender Newsmax. Begon zijn politieke carrière in 2004 als openbaar aanklager van het Southern District in Iowa, aangesteld door toenmalig president George W. Bush. Werd door Trump binnengehaald om als ‘aanvalshond’ zijn juridische team te versterken. Noemt rechtbanken de ‘inferieure tak’ van de drie machten en vindt dat rechters een ‘bijbelse blik op justitie’ moeten etaleren. Sprak zich in 2017 op CNN uit tegen het onderzoek van voormalig directeur van veiligheidsdienst FBI Robert Mueller naar vermeende banden tussen de Trump-campagne en het Kremlin. Verdedigde Trump in zijn eerste impeachment-procedure met het argument dat machtsmisbruik in de Amerikaanse grondwet ‘geen misdaad’ is. Wil in een tweede Trump-termijn samen met Stephen Miller de strijd aangaan met de deep state en ‘losgeslagen bureaucraten’.

9. RUSSELL VOUGHT

Voormalig begrotingsdirecteur van het Witte Huis onder Trump. Overzag daar in twee jaar tijd een extra staatsschuld van 5 biljoen dollar. Zelfverklaard christelijk nationalist: vindt dat de Verenigde Staten zijn opgericht als een christelijk land en dat de overheid en het openbare leven dit moeten reflecteren. Betrokken bij Project 2025. Zet als oprichter van denktank Center for Renewing America Republikeinse politici onder druk om Trumps gedachtegoed in het Congres te implementeren. Wil in een tweede Trump-termijn de Insurrection Act activeren om eventuele protesten onmiddellijk de kop in te kunnen drukken.

Ideologen

10. LEONARD LEO

Medevoorzitter van de juridische organisatie Federalist Society, die een ‘originalistische’ interpretatie van de Amerikaanse grondwet nastreeft. Devoot katholiek, ridder in de Maltezer Orde. Beheert een netwerk van door voornamelijk anonieme donateurs gesteunde non-profitorganisaties die onder meer lobbyen voor conservatieve rechters (Concord Fund), meer macht voor staten bij federale verkiezingen (The 85 Fund) en afschaffing van milieu- en sociaal en corporate beleid (Environmental, Social, Governance, ESG) door bedrijven (Marble Freedom Trust). Werkte na de dood van de conservatieve opperrechter Antonin Scalia in 2016 samen met de toenmalig Republikeinse meerderheidsleider in de Senaat Mitch McConnell om Obama-kandidaat Merrick Garland te blokkeren. Was daarnaast betrokken bij de benoeming van alle conservatieve leden van het Amerikaanse Hooggerechtshof.

11. KEVIN ROBERTS

President van de Heritage Foundation. Overzag daar transitie van de Reagan-georiënteerde wereldvisie naar het meer isolationistische gedachtegoed van Trump. Was vlak na de Russische invasie voorstander van militaire steun aan Oekraïne. Vindt het nu ‘tijd om de kraan dicht te draaien’, omdat Amerikanen ‘genoeg hebben van dure, verre oorlogsinspanningen’. Noemt cultureel marxisme, anti-Amerikanisme van bedrijven, een gepolitiseerde federale overheid en desintegratie van gezinnen de ‘nieuwe existentiële problemen van deze tijd’. Wil met zijn Project 2025 ‘een leger samenstellen van uitgelijnde, doorgelichte, getrainde en voorbereide conservatieven die op dag één aan de slag gaan om de bureaucratie te deconstrueren’. Wenst onder meer de FBI te ontmantelen en de ministeries van Onderwijs, Binnenlandse Veiligheid en Economische Zaken af te schaffen.

12. LINDA MCMAHON

Directeur van de Small Business Administration (ondersteuning van mkb) onder Trump. Richtte in 1980 met haar man sport-entertainmentbedrijf Titan Sports op, dat uitgroeide tot multinational World Wrestling Entertainment. Huurde in 2007 Trump in voor een gastoptreden in het programma WrestleMania 23. Stelde zich in 2010 en 2012 kandidaat om Senator te worden voor Connecticut – ze verloor beide keren van een Democraat. Wierf in 2020 als voorzitter van super-PAC (politiek actiecomité zonder beperkingen) America First Action meer dan 80 miljoen dollar voor Trumps herverkiezingscampagne. Werkt als voorzitter van denktank America First Policy Institute sinds 2021 achter de schermen aan een schaduwkabinet dat de resultaten van president Joe Biden na een Trump-inauguratie zo snel mogelijk ongedaan moet maken.

Familieleden

13. MELANIA TRUMP

Derde echtgenote van Donald Trump (sinds 2005), moeder van jongste zoon Barron (18). Eerste tot Amerikaans staatsburger genaturaliseerde first lady in de geschiedenis. Voormalig fotomodel uit Slovenië, verhuisde via Parijs in 1996 naar New York. Werkte de eerste weken illegaal op een toeristenvisum. Speelde een cruciale rol in Trumps verkiezingscampagne: moedigde haar echtgenoot aan zijn instincten te volgen, en omschreef op CNN de uitgelekte Access Hollywood-tape, waarin Trump pochte dat hij vrouwen ongestraft in het kruis kon grijpen, als ‘kleedkamerpraat’. Zette zich als first lady onder meer in voor het bestrijden van online pesten. Trok zich na haar tijd in het Witte Huis grotendeels terug uit het openbare leven.

14. DONALD TRUMP JR.

Oudste zoon en van alle Trump-kinderen politiek het meest actief. Bestuurder in familiebedrijf The Trump Organization. Leerde het vak als jurylid in vaders realityshow The Apprentice. Belegde tijdens de verkiezingscampagne in 2016 een beruchte vergadering in de New Yorkse Trump Tower met aan het Kremlin gelieerde informanten, wat mede leidde tot het Mueller-onderzoek. Speelde een belangrijke rol bij Republikeinse pogingen de verkiezingsuitslag van 2020 ongedaan te maken. Was na de gewelddadige bestorming van het Capitool enige tijd person of interest voor justitie, maar werd nooit aangeklaagd. Verloofd met Fox News-persoonlijkheid Kimberly Guilfoyle, de ex van de Democratische gouverneur van Californië Gavin Newsom. Bevriend met J.D. Vance, gaf de doorslag bij diens benoeming tot running mate. Mag na een verloren civiele fraudezaak tegen The Trump Organization twee jaar lang geen zaken meer doen in de staat New York.

15. JARED KUSHNER

Echtgenoot van Trumps oudste dochter Ivanka en speciaal adviseur in het Witte Huis van zijn schoonvader. Had in zijn portefeuille onder meer de reorganisatie van het Department of Veterans Affairs, het oplossen van de opiatencrisis en vrede in het Midden-Oosten. Was medearchitect van de Abraham-akkoorden, die een volwaardige diplomatieke relatie tussen Israël en Saudi-Arabië moeten opleveren. Maakt sinds 2021 zijn internationale contacten te gelde via een private-equityfonds ter waarde van 3 miljard dollar, met inbreng vanuit voornamelijk het Saudische koningshuis, Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten. Heeft aangegeven niet in een volgend Trump-kabinet te gaan zitten, maar zal als persoonlijke vriend van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en privébankier van de Saudische kroonprins Mohammed bin Salman een belangrijke tussenpersoon blijven.

16. LARA TRUMP

Echtgenote van Trumps tweede zoon Eric. Voormalig televisieproducent en Fox News-commentator. Sinds maart mede-hoofd van het Republican National Committee, op voorspraak van Trump. Wil ‘elke cent’ die het Republikeinse partijbestuur aan donaties binnenkrijgt, besteden aan de herverkiezing van haar schoonvader, desnoods ten koste van campagnefinanciering voor Republikeinse kandidaten voor andere politieke functies. Sprak op 6 januari 2021 in Washington de menigte Trump-aanhangers toe in de aanloop naar de gewelddadige bestorming van het Capitool. Belooft ‘vier jaar lang verschroeide aarde’ als Trump wint.

Pleitbezorgers

17. STEVEN CHEUNG

Campagne-woordvoerder van Trump, communicatiedirecteur van fondsenwerver MAGA Inc. Betrokken bij alle drie presidentiële campagnes voor Trump. Begon zijn politieke carrière als stagiair op de communicatieafdeling van gouverneur Arnold Schwarzenegger van Californië. Voormalig woordvoerder van vechtsportorganisatie Ultimate Fighting Championship. Identificeert zich als Aziatisch-Amerikaans, wordt door Trump aangeduid als ‘mijn sumo-worstelaar’. Berucht om zijn nietsontziende uitspraken. Zo noemde hij Trump-oudgediende Miles Taylor na diens uitgave van een kritisch boek ‘een zak stront’. Heeft tegelijkertijd de bijnaam ‘panda’ vanwege zijn zachtaardige en beleefde eerste indruk. Staat bekend als uiterst toegankelijk voor (mainstream-)media.

18. ELON MUSK

In Zuid-Afrika geboren tech-ondernemer en multimiljardair. Kocht voor 40 miljard euro sociale-mediabedrijf Twitter, dat hij omdoopte tot X. Ontdeed het platform van de ‘linkse bias’ door het account te herstellen van Donald Trump, die van Twitter was geweerd na de gewelddadige bestorming van het Capitool op 6 januari 2021. Een door Musk opgericht politiek actiecomité om de Trump-campagne te steunen, wordt in Michigan onderzocht op mogelijke overtredingen van de staatswet over verzamelen van kiezersinformatie. Wist als baas van Tesla klimaatscepticus Trump te overtuigen van het belang van elektrische auto’s. Zal in een tweede termijn leiding geven aan een door Trump in te stellen ‘commissie voor doelmatige overheid’ die ‘fraude en ongepaste betalingen’ moet opsporen.

Vertrouwelingen

19. ROGER STONE

Politiek consultant, lobbyist, voormalig medewerker van oud-president Richard Nixon. Heeft het gezicht van de in 1975 in ongenade gevallen president tussen zijn schouderbladen getatoeëerd, beschouwt diens bijnaam Dirty Trickster als eretitel. Spoorde Trump al in 1998 aan om president te worden. Haalde tijdens de verkiezingscampagne van 2016 binnen enkele uren de angel uit het Access Hollywood-schandaal met het online zetten van door Russen gehackte schadelijke informatie over Trump-tegenstander Hillary Clinton. Werd in het Mueller-onderzoek naar banden tussen Trump en het Kremlin tot veertig maanden cel veroordeeld, maar kreeg een presidentieel pardon van Trump. Verkiezingsontkenner: onderhield op 6 januari 2021 achter de schermen contact met paramilitaire organisaties Proud Boys en Oath Keepers. Justitie deed onderzoek naar hem vanwege een mogelijke rol bij de bestorming van het Capitool, maar hij werd nooit aangeklaagd.

20. STEVE BANNON

Voormalig chief strategist van Trump in het Witte Huis, was campagnemanager van Trump. De gewezen investeringsbankier en Hollywood-producer was mede-investeerder in de comedyshow Seinfeld. Was als mede- oprichter van alt-rightplatform Breitbart News een cruciale spreekbuis voor de Trump-campagne in 2016. Pleit voor het ‘ontmantelen van de bureaucratie’ en noemt de media de ‘echte oppositie’ en wil daarom de zone ‘overspoelen met stront’. Zat in het bestuur van data-analysebedrijf Cambridge Analytica, dat Amerikaanse kiezers online illegaal zou hebben beïnvloed. Werd in augustus 2020 gearresteerd wegens een frauduleuze inzamelingsactie om de grensmuur bij Mexico te bouwen, waarbij hij donaties zelf opstreek. Kreeg een presidentieel pardon van Trump voordat de zaak zou voorkomen. Zit sinds juli een gevangenisstraf van vier maanden uit wegens het negeren van een dagvaarding tijdens Congresonderzoek naar de bestorming van het Capitool.