Eindsprint naar Witte Huis nog spannender na debat Vance-Walz

02 oktober 2024Leestijd: 4 minuten
Het debat tussen J.D. Vance en Tim Walz verliep ordentelijk. Beeld: Charly Triballeau/AFP

Republikein J.D. Vance verkocht het trumpisme beter dan Donald Trump in een inhoudelijk en beheerst debat tussen de Amerikaanse vicepresidentskandidaten, waarin Democraat Tim Walz vooral zenuwachtig leek.

Het debat tussen de nummers twee van de Democraten en Republikeinen begon met een vraag over de raketaanval van Iran op Israël. Democraat Walz toonde meteen zijn zenuwen, door Iran en Israël door elkaar te halen. ‘Iran, uh, Israël mogelijkheid om zichzelf te verdedigen, is absoluut,’ hakkelde Walz.

Vance stelt Harris verantwoordelijk voor beleid Biden

Het debat Vance-Walz was het laatste debat waarbij het verdeelde land de twee partijen met elkaar kon vergelijken. Op 5 november zijn de presidentsverkiezingen, die volgens de peilingen razend spannend worden.

Drie weken eerder won Kamala Harris het chaotische debat met een zwakke, ontregelde Donald Trump. Zijn vicepresidentskandidaat had daarvan geleerd. Effectief stelde Vance zittend vicepresident Harris verantwoordelijk voor het beleid van huidig president Joe Biden.

Zo zei Vance over de economische plannen van Harris: ‘Als Kamala Harris zulke goede plannen voor de middenklasse had, dan had Harris die moeten uitvoeren in de functie die het Amerikaanse publiek haar drieënhalf jaar geleden gaf, in plaats van daar nu pas mee te komen omdat ze promotie wil.’

Bij het thema immigratie ontspoort debat

Kenmerkte het debat tussen Harris en Trump zich door persoonlijke aanvallen en ontsporingen, tussen Walz en Vance was dat slechts één keer het geval.

Over immigratie geraakten de twee in een felle woordenwisseling. Walz viel Vance aan omdat hij en Trump het onjuiste verhaal verspreidden dat Haïtiaanse immigranten in Ohio huisdieren opeten. Vance reageerde boos en praatte zo lang door, dat de presentatoren van televisiezender CBS News zijn microfoon uitzetten.

Vance en Walz waren het geregeld eens tijdens dit debat

Geregeld gaven de kandidaten aan het met elkaar eens te zijn, zoals over het handelsbeleid en de noodzaak om snel meer huizen te bouwen. Vance en Walz speelden in op hun gedeelde afkomst uit de Amerikaanse Midwest-regio.

Die regio staat bekend om zijn zachtaardige en gemoedelijke inwoners. Ook telt die regio drie cruciale swing states: Pennsylvania, Michigan en Wisconsin. Staten waar Donald Trump in 2016 won, maar Joe Biden in 2020.

Die gemoedelijkheid kwam in het debat tot uiting toen Walz sprak over zijn zoon, die vorig jaar getuige was van een schietpartij bij een sporthal. Een geschrokken Vance sprak zijn steun uit voor Walz en zijn zoon.

Vance veranderde standpunt over abortus

Ook over abortus sloeg Vance een milde toon aan. Hij erkende dat veel Amerikanen zijn opvattingen niet delen. Volgens Vance moeten Republikeinen het vertrouwen van de kiezer opnieuw winnen. Hij pleitte, in navolging van Trump, dat staten zelf moeten bepalen hoe zij abortus reguleren. ‘In Californië denken ze daar anders over dan in Georgia.’ Daarbij vergat Walz Vance aan te vallen op het feit dat hij eerder nog voor een landelijk abortusverbod was.

Zo leek de Democraat bij vlagen bedwelmd door die gemoedelijkheid, en liet hij kansen liggen om Vance en de Republikeinse Partij aan te vallen. Zo kwam Vance goed weg toen hem werd gevraagd naar zijn eerdere kritiek op Trump, die hij in 2016 nog met Adolf Hitler vergeleek en een idioot noemde.

Capitoolbestorming kwam pas laat in het debat

Walz worstelde met een vraag over zijn aanwezigheid bij de Chinese studentenprotesten op het Tiananmenplein in 1989. Walz had enkele keren gezegd dat hij toen in Hong Kong was, maar dat klopt niet. Na een lang verhaal zei Walz uiteindelijk dat hij zich had versproken.

Pas aan het eind van het debat kwam de staat van de Amerikaanse democratie ter sprake, evenals Trumps rol bij de Capitoolbestorming op 6 januari 2021. Pas toen viel Walz Vance aan, met de opmerking dat voormalig vicepresident Mike Pence niet meer met Trump wil samenwerken. Daarbij viel op dat Vance weigerde te zeggen dat Trump de verkiezingen in 2020 had verloren.

Campagnes zetten eindsprint in

Walz begon ook niet over Vances omstreden uitspraak dat ‘eenzame kattenvrouwen’ de Verenigde Staten regeren. Voor Kamala Harris moet het een frustrerende avond zijn geweest. Zij liet voor het debat tussen Walz en Vance al weten een tweede debat tussen haar en Donald Trump te willen.

Dat zou op woensdag 23 oktober moeten zijn, maar Trump wil daar niet op ingaan. Na het optreden van Vance heeft Trump daar ook weinig reden voor.

De peilingen wijzen op een nek-aan-nekrace. De komende vijf weken zullen beide campagneteams alles op alles zetten om twijfelende kiezers te overtuigen en de eigen achterban op te trommelen. Zonder debatten, maar met talloze campagnebijeenkomsten door het hele land.

Schrijf u in voor onze Amerika-nieuwsbrief

Blijf altijd op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in Washington D.C. en de Verenigde Staten met de gratis nieuwsbrief American Dreamers.

Victor Pak
Victor Pak (1995) is redacteur bij de redactie Nederland van EW.  Pak studeerde Politicologie aan de Universiteit Leiden en Journalistiek aan de Universiteit van Amsterdam.
Lees meer
Victor Pak