Donald Trump keert terug in het Witte Huis. Hij ligt op koers om een meerderheid van de kiesmannen te winnen in de Verenigde Staten. Het is een historische overwinning voor de Republikeinen, die ook een meerderheid in de Senaat vergaren en mogelijk in het Huis van Afgevaardigden.
Het is een historische verkiezingswinst. Tot nu toe wist alleen Grover Cleveland aan het einde van de negentiende eeuw twee niet aaneengesloten periodes als president te dienen. Trump slaagt daar naar alle waarschijnlijkheid ook in. Nog niet alle stemmen zijn geteld in de Verenigde Staten, maar in cruciale swing states gaat Trump aan kop. De kansen voor Democraat Kamala Harris zijn minuscuul.
Lang was Trump in dit verkiezingsjaar favoriet voor het Witte Huis. Hij debatteerde eind juni zoveel beter dan Democraat Joe Biden dat Biden uit de race om het Witte Huis stapte. De zittende president krijgt al het gehele jaar een onvoldoende van de Amerikaanse kiezers. Zij gaven aan zich druk te maken over de jaren van hoge inflatie en groeiende immigratie.
Volg de uitslagen van de presidentsverkiezingen tussen Trump en Harris in ons liveblog
Hoge inflatie en immigratie ook belangrijk onder Latijns-Amerikanen
Ook kiezersgroepen die traditioneel gezien Democratisch stemmen klaagden over die thema’s. Zo gaf in 2021 nog 30 procent van de Latijns-Amerikaanse kiezers aan voor een grensmuur te zijn. In 2024 was die steun naar 42 procent gegroeid.
Strenge immigratie is een van de grote beloftes die Donald Trump deze campagne deed. Zo wil hij miljoenen mensen deporteren uit de Verenigde Staten, mogelijk met hulp van het leger. Ook beloofde hij inflatie onder controle te krijgen, onder meer door importtarieven aan China op te leggen. Maar ook aan bevriende landen zoals Canada en de Europese Unie.
Met een terugkeer van Trump, krijgt de Nederlandse oud-premier Mark Rutte als secretaris-generaal van de NAVO een ingewikkelde klus. Trump dreigde meermaals met een Amerikaans vertrek uit de NAVO, wat de trans-Atlantische defensieorganisatie ernstig zou verzwakken.
Belangrijk deel achterban heeft Democraten verloren
Met de nederlaag van Kamala Harris en terugkeer van Donald Trump als president zullen Democraten zoeken naar hun ziel. De partij wordt door een belangrijk deel van de achterban verlaten. Zo blijken uit exit polls dat minderheden als Latijns-Amerikanen en zwarte Amerikanen in toenemende mate op Trump stemde. In het geval van zwarte Amerikanen is een meerderheid van hen nog steeds Democratisch, maar niet genoeg meer om hen aan overwinningen in cruciale staten als Georgia en Pennsylvania te helpen.
Met deze verkiezingsuitslag is de Democratische Partij de kiezerscoalitie van Barack Obama definitief kwijt. Barack Obama bond zowel in 2008 als 2012 jongeren, minderheden en lager opgeleide, blanke Amerikanen aan de Democratische Partij. Die minderheden en lager opgeleide, blanke Amerikanen kiezen nu liever voor de Republikeinse Partij.
Daarmee is een historische verschuiving van kiezersgroepen in de Verenigde Staten gaande. In een periode van twintig jaar tijd zijn de opvattingen aanzienlijk verschoven. Daar profiteren de Republikeinen van, terwijl de Democraten hun wonden likken.
Schrijf u in voor onze ochtendnieuwsbrief
Abonneer u op de gratis nieuwsbrief EW Ochtend en start de dag scherp met de belangrijkste artikelen over politiek, economie en buitenland.
