Belastingbetalers komen af en toe in absurde situaties terecht. De regels zijn onbegrijpelijk en vaak tegenstrijdig. Het komt echter ook voor dat een belastingplichtige bewust de regels probeert te ontgaan.
Smokkelende politicus
Reizigers hoeven bij het binnenkomen van Nederland geen belasting te betalen voor de spullen die zij in landen buiten de EU hebben gekocht, tenzij de totale waarde hoger is dan 430 euro (vrijstelling reizigersbagage). Bij een hogere waarde moet over het hele bedrag, of over een deel van de gekochte goederen, belasting worden betaald. De goederen moeten dan ook bij invoer worden opgegeven aan de douane.
NIEUW!
Meld u hier gratis aan voor de Elsevier Weekblad Belasting Update, de wekelijkse nieuwsbrief met het laatste fiscale nieuws, analyses, achtergronden en commentaren. Elke vrijdag in uw postvak
De twee ‘kanalen’
Als iemand op Schiphol aankomt uit een land buiten de EU, kan hij kiezen voor de ‘rode doorgang’ of de ‘groene doorgang’.
De groene doorgang (ook wel het groene kanaal genoemd) is bedoeld voor gevallen waarin er, volgens de reiziger, geen goederen hoeven te worden opgegeven aan de douane. Als in de bagage meegebrachte spullen wél moeten worden opgegeven, moet hij gebruikmaken van de rode doorgang (ook wel het rode kanaal genoemd).
Rembrandt
Een Nederlands politicus, tevens kunstverzamelaar, komt half juni 2003 met zijn familie op Schiphol aan vanuit Zwitserland. Hij loopt de groene doorgang – aangegeven door zowel borden “Nothing to declare/Niets aan te geven” als een groene streep – in, met een kledingtas als enige reisbagage.
Meteen wordt hij aangesproken door een douaneambtenaar, die hem vraagt of hij iets wil aangeven. De politicus zegt niets bijzonders bij zich te hebben, maar de ambtenaar weet al dat dit niet de waarheid is. De Zwitserse douane heeft namelijk doorgegeven dat de man een tekening van Rembrandt bij zich heeft met een waarde van honderdduizenden euro’s.
De tekening, verpakt in plastic om beschadiging te voorkomen, is snel gevonden in de kledingtas. Ruim een jaar geleden heeft de politicus bij Sothesby’s in New York 335.750 dollar betaald voor de tekening. Als de ambtenaar vraagt naar de waarde, zou hij hebben geantwoord: ‘Dat weet ik niet meer’.
Verkeerd kanaal = smokkelen
De politicus wordt aangeklaagd voor smokkel. Hij had bij het binnenlopen van de groene doorgang meteen moeten melden dat hij ‘in de verborgenheid’ van zijn tas spullen had, waarvoor de vrijstelling reizigersbagage niet geldt.
Tijdens een verhoor zegt hij dat de Rembrandt voor restauratie tijdelijk naar Nederland is gebracht. Ook ontkent hij dat de tekening van hem is. Bovendien zou de groene doorgang niet goed zijn aangegeven, had de ambtenaar hem nog vóór de groene doorgang moeten aanspreken en wist hij niet goed hoe invoer ‘werkt’.
Hof Amsterdam en in 2009 ook de Hoge Raad maken hier korte metten mee. De politicus is ook advocaat bij een kantoor met een grote kennis van internationaal recht én kunstkenner. Hij had de regels dus moeten kennen, en de Rembrandt was vrijwel zeker voor zijn eigen collectie bestemd.
Boete plus btw
Door 8.619 euro te betalen ontkomt de politicus aan strafvervolging voor smokkel. Hij moet daarnaast nog ongeveer 17.240 euro btw betalen voor de invoer van de Rembrandt.