De lobbyclub voor grootbedrijven, VNO-NCW, wilde burgers twee keer zoveel onroerendezaakbelasting (ozb) laten betalen. Dat zou huishoudens al snel honderden euro’s per jaar kosten. Daarmee moest onder meer het afschaffen van de dividendbelasting worden vereffend.
Dat staat in de memo’s over de dividendbelasting die het kabinet heeft vrijgegeven.
Wensenlijst
VNO-NCW stuurde tijdens de onderhandelingen een wensenlijstje aan de onderhandelende partijen. Daarin stond veel ‘zoet’ voor de bedrijven: lagere winstbelasting (kosten: 4,1 miljard euro), afschaffing van de bankbelasting (kosten: 500 miljoen euro) en afschaffing van de dividendbelasting (kosten: 1,4 miljard euro).
Meld u hier gratis aan voor de Elsevier Weekblad Belasting Update, de wekelijkse nieuwsbrief met het laatste fiscale nieuws, analyses, achtergronden en commentaren. Elke vrijdag in uw postvak.Om de politici te paaien, stelde de lobbyclub ook voor om enkele belastingen voor bedrijven te verhogen. Zo zou de energiebelasting voor bedrijven iets omhoog kunnen (100 miljoen euro per jaar). Ook de ozb-belasting voor niet-woningen (zoals bedrijfspanden) zou in twintig jaar tijd kunnen worden verdubbeld van 1,9 miljard euro naar 3,8 miljard euro).
Weggestopt
Niet duidelijk in de tabel, maar weggestopt in de tekst, blijkt dat VNO-NCW ook de ozb voor huizen wil verdubbelen. Bovendien zouden huurders weer ozb moeten gaan betalen. Voor burgers zou het een lastenverhoging van per saldo zo’n 2 miljard euro betekenen.
‘In hoek geduwd’
VNO-NCW stelt in een reactie dat zij juist niet wil dat de ozb hoger wordt. ‘Wij worden nu in de hoek gedrukt alsof wij voor het verhogen van de ozb zijn,’ aldus een woordvoerder. De lobbyclub zou slechts hebben gereageerd op een voorstel van het ministerie van Financiën, dat met voorstellen kwam om de plannen van VNO te financieren.
‘Financiën stelde allerlei dekkingsmaatregelen voor, waaronder directe verhoging van de ozb. Dat wilden wij koste wat het kost voorkomen en afzwakken door dit “dan maar” in 20 jaar te doen,’ aldus een woordvoerder. ‘Dit met het idee dat dat later wel weer van tafel zou gaan en om te voorkomen dat de btw omhoog zou gaan.’
Het voorstel van VNO moet volgens hem worden gezien als een ‘tussenstand’. Maar in die ‘tussenstand’ ging VNO-NCW er dus wel mee akkoord dat douceurtjes voor bedrijven zouden worden gefinancierd met hogere belastingen voor burgers.
Naar wie moet het geld?
Ambtenaren van het ministerie hebben in april 2017 inderdaad gesuggereerd dat de ozb omhoog kon om zo de belasting op arbeid te kunnen verlagen. Het zou dan echter gaan om 3 miljard euro die burgers direct terug zouden krijgen in de vorm van een lagere inkomstenbelasting, en niet om de 4 miljard euro die in de VNO-plannen staat voor burgers en bedrijven.
In de VNO-plannen wordt het geld bovendien gebruikt om de belasting voor bedrijven te verlagen, niet van burgers. Ook stelden de ambtenaren in april alleen voor om weer ozb te heffen bij huurders, terwijl de werkgevers ook de bestaande ozb-tarieven voor eigenaren van huizen en bedrijfspanden wilden verhogen.
Burger en mkb extra belasten
De stellingname van VNO is opvallend. Niet alleen betalen burgers daardoor mee aan het afschaffen van de dividendbelasting. Ook zou het midden- en kleinbedrijf veel harder worden geraakt dan de grootbedrijven, zo stellen ambtenaren vast. Begin dit jaar trad Michaël van Straalen, voorzitter van MKB-Nederland, af omdat hij vond dat MKB-Nederland in de verdrukking kwam door zusterorganisatie VNO. Het ozb-voorstel van de lobbyclub voor het grootbedrijf – dat veel personeel deelt met MKB-Nederland – lijkt tekenend daarvoor: voordeeltjes voor het grootbedrijf, betaald door het midden- en kleinbedrijf.
Voor de bühne, achter de schermen
VNO-NCW sloeg begin dit jaar bovendien nog hard op de trom over de lichte verhoging van de ozb. De ozb-inkomsten (betaald door burgers en bedrijven) stijgen dit jaar met 2,5 procent. VNO noemde dat ‘onbegrijpelijk’. Terwijl VNO een half jaar eerder dus nog voorstelde om de ozb met maar liefst 5 procent te verhogen, twintig jaar lang.
Deels succesvol
Het nieuwe kabinet koos er uiteindelijk niet voor om de ozb flink te verhogen. Wel werden diverse andere voorstellen van VNO-NCW overgenomen, zoals de omstreden afschaffing van de dividendbelasting. Ook werden enkele lastenverzwaringen overgenomen die VNO had voorgesteld voor het bedrijfsleven. De lobbyclub had gevraagd om 5,2 miljard euro lastenverlichting in 2021 voor het bedrijfsleven. Dat werd in het Regeerakkoord uiteindelijk 3 miljard euro.