Vanuit de Europese Unie vertrokken sinds 2012 minimaal 3.922 en maximaal 4.294 jihadisten naar Syrië en Irak om te vechten voor Islamitische Staat. Van hen is 30 procent teruggekeerd naar Europa – zij vormen mogelijk een groot gevaar. Zeshonderd Europese radicalen werden gedood in het kalifaat.
Afshin Ellian:
Jihadisme onvergelijkbaar met andere terreur
Dat staat in een rapport van het Internationale Centrum voor Contra-Terrorisme (ICCT) in Den Haag, dat vrijdag wordt gepresenteerd. Vrijwel alle lidstaten van de Europese Unie leverden cijfers aan bij het ICCT over jihadisten in hun land.
West-Europa
Ruim driekwart van de Syriëgangers is afkomstig uit vier Europese landen: Frankrijk (900), Duitsland (720), Groot-Brittannië (700) en België (420) zijn de hofleveranciers van de jihad. Vanuit Nederland trokken 220 extremisten naar Syrië. Van alle jihadisten die naar Syrië zijn vertrokken, is 17 procent vrouwelijk.
Relatief gezien komen de meeste Syriëgangers uit België: per miljoen inwoners zijn 41 jihadisten actief. Het aantal Nederlandse strijders per miljoen inwoners is dertien, daarmee zit Nederland vlak onder Frankrijk, maar boven Groot-Brittannië en Duitsland.
Woonwijken
Meer dan 90 procent van de Syriëgangers is afkomstig uit woonwijken in verstedelijkte gebieden in Europa. De radicalen komen vaak uit dezelfde buurten, dat duidt er op dat zij in Europa al opereerden in extremistische netwerken. Belgische voorbeelden hiervan zijn Brussel en Antwerpen. De Nederlandse steden Den Haag, Delft, Zoetermeer en Arnhem worden genoemd.
De Brusselse migrantenwijk Molenbeek is een voorbeeld van een buurt waar veel moslims in aanraking zijn gekomen met de radicale islam. Een groot deel van het terreurnetwerk dat in Brussel en Parijs dood en verderf zaaide, groeide op in Molenbeek en vertrok op latere leeftijd naar Syrië. De wijk is de laatste jaren uitgegroeid tot een kweekvijver voor jihadisme.
Lees meer
Na ‘Brussel’ blijft IS ronselen in jihad-broeinest Molenbeek
Ook na de aanslagen in de Belgische hoofdstad blijft IS ronselen in de Brusselse deelgemeente. ‘Broeder, waarom niet de westerlingen bevechten? Maak de juiste keuze in het leven,’ stuurden IS-ronselaars zondag naar Molenbeekse jongeren.
Snelle radicalisering
Het is opvallend dat de huidige lichting Europese Syriëgangers een stuk jonger is dan hun voorgangers. De meeste jihadisten zijn tussen de achttien en twintig jaar oud. Er lijkt dus een nieuwe generatie extremisten op te staan.
Deze generatie radicaliseert razendsnel, sommige jihadisten hadden slechts een maand nodig om zich bij de radicale islam te voegen. Ook worden de extremisten steeds jonger in vergelijking met eerdere jaren: 4 tot 10 procent van de Syriëgangers is niet ouder dan achttien jaar.