Daags na het Britse vertrek uit de Europese Unie wordt Slowakije de volgende EU-voorzitter. De premier van het land, Robert Fico, is zeer eurokritisch en wil dat de EU beter luistert naar Oost-Europa. In Brussel wordt met wantrouwen gekeken naar het Slowaakse voorzitterschap.
Rond verschillende thema’s werkt Slowakije Europees beleid bewust tegen, vooral op het vlak van migratie. De linkse premier Robert Fico is een van de meest uitgesproken critici van het EU-plan om migranten te verdelen over alle lidstaten. ‘Migranten veranderen het karakter van ons land. Islam heeft geen plaats in Slowakije,’ zei Fico in mei.
Dat soort uitspraken werden ook gedaan door de mensen achter de Britse ‘Leave’-campagne. Premier David Cameron gaf woensdag nog aan dat EU-migratie een belangrijke reden voor Brexit was. Zijn advies: bekijk jullie gezamenlijke beleid nog eens goed.
Hoe deden ‘we’ het?Nederland heeft het ‘voorbeeldig gedaan’ als voorzitter, zei EU-leider Jean-Claude Juncker donderdag. Een van de meest tastbare resultaten is de EU-migratiedeal met Turkije, waardoor de migratiestroom naar Griekenland snel is afgenomen. Wel is er veel kritiek over de hobbelige onderhandelingen met het Turkse regime.
Luister naar ons!
Het jonge Slowakije – pas sinds 1993 een staat – neemt per 1 juli het EU-voorzitterschap van Nederland over. Fico is in elk geval van plan het voortouw te nemen in discussies over het Europese project.
‘De toekomst van de EU kan niet meer zomaar worden uitgezet zonder de inmenging van landen die na 2004 lid werden, zoals Slowakije.’ Na het Britse vertrek uit de EU moet ten koste van alles worden voorkomen dat ‘twee of drie landen alles bepalen,’ aldus Fico tegen the Wall Street Journal.
Andere recente EU-leden zijn Tsjechië, Hongarije, Polen, Cyprus, Malta, Bulgarije, Roemenië en Kroatië. Volgens Fico moeten die nationale parlementen meer inspraak krijgen in Europese besluitvoering, ten koste van de Europese instituties in Brussel.
Weg met Juncker
Gezamenlijk publiceerden de Visegrad-landen (Slowakije, Polen, Hongarije en Tsjechië) dinsdag nog een statement over het Britse vertrek uit de EU. Daarbij wezen ze zonder schromen naar Jean-Claude Juncker als de man die de Britten over de rand heeft geduwd.
‘We vragen ons af of het leiderschap van de Europese Commissie nog wel het recht heeft om door te gaan,’ schreef de Poolse minister van Buitenlandse Zaken Witold Waszczykowski. ‘Dat is in onze ogen niet het geval.’
Er moet niet worden gediscussieerd over meer of minder Europa, schrijven de ministers, maar over een ‘beter Europa’. Het is aan Slowakije om daar de komende maanden invulling aan te geven.