Ongeacht de uitslag is het Brexit-referendum een ‘historisch moment’ voor de Europese Unie (EU). Volgens Donald Tusk, de voorzitter van de Europese Raad, zal het EU-referendum een nieuw tijdperk inluiden voor Europa.
Tusk heeft zich vaak ontevreden geuit over het ‘almaar groeiende Europa’, maar een Brexit zou desastreus zijn volgens de Poolse politicus. ‘Vijanden van de EU zullen de champagneflessen opentrekken als de Britten voor een Brexit stemmen. We moeten er alles aan doen om dat feestje te voorkomen.’
Verschuiving
In een interview met de Duitse krant Bild geeft Tusk toe dat er een duidelijke verschuiving plaatsvindt in Europa: ‘De eurozonecrisis en de migrantenstroom hebben voor onzekerheden over en verzet tegen de politieke correctheid en het oprukken van de anti-establishment-partijen.’ Volgens Tusk zijn we getuige van instabiliteit en de afwijzing van de politieke middenstroom. ‘Het Britse referendum zou dit alleen maar erger kunnen maken.’
Is Britse deal begin van ‘populistische golf’ tegen EU?
Tusk is zeker niet de enige Brussel-politicus die zich zorgen maakt om de gevolgen die het referendum in het algemeen, en een mogelijke Brexit-stem, teweeg zouden kunnen brengen. Al maanden wordt gewaarschuwd over een het ‘domino-effect’ als de Britten uit de EU stappen.
Wel is Tusk realistisch over Europa. Hij staat in Brussel bekend om zijn verzet tegen de ‘Europese Superstaat’. Volgens Politico zijn steeds meer EU-politici het eens met Tusk. ‘Niet alle anti-EU-standpunten zijn populistisch van aard,’ aldus Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie.
Geobsedeerd
De groeiende aanhang van populistische anti-EU partijen in Europa geeft wel de onvrede over de Unie aan. Daar had de EU zich beter bewust van moeten zijn. ‘Wij zijn geobsedeerd door het idee van directe en totale integratie,’ zei hij vorige maand in een speech. ‘We zagen niet in dat de gewone mensen, de burgers van Europa, ons enthousiasme over de EU niet altijd delen.’
Een Brexit zou dat populisme en het ‘radicale anti-Europa-standpunt’ versterken volgens de politicus. Toch is hij ervan overtuigd dat de EU zal overleven maar het zal volgens Tusk niet meer zo verenigd zijn als voorheen.