Danny de Paepe en Eduard Slootweg, woordvoerders van het Europees Parlement, reageren op een artikel van Elsevier-columnist Afshin Ellian.
Afshin Ellian schreef op 8 juli op Elsevier.nl dat het Europees Parlement (EP) het beste kan worden opgeheven, terwijl nationale parlementen juist meer macht moeten krijgen. Dit vraagt om een reactie van de zijde van het Europees Parlement.
Niet zozeer vanwege de stelling, iedereen mag een overtuiging hebben en die ventileren. Ook in het Europees Parlement zitten leden met uiteenlopende politieke overtuigingen, variërend van meer integreren van de Europese samenwerking tot het opheffen van de Europese Unie. Het gaat in deze reactie om de onjuistheden waarop Ellian zijn stelling baseert.
‘Onjuistheden’ van Ellian
Het begint al met het aantal leden van het Europees Parlement: dat zijn er geen 754 zoals Ellian beweert, maar 751 (ter vergelijking: de Duitse Bondsdag telt 630 leden). Verder beweert hij dat het EP over “een zeer beperkte wetgevende bevoegdheid” beschikt. Sinds het Verdrag van Lissabon zijn er twee wetgevende huizen in de Europese Unie: het Europees Parlement en de Raad van Ministers.
Het Europees Parlement reageert op een artikel van Afshin Ellian: ‘Weg met de parodie op democratie! Hoe EU moet hervormen’
Zij onderhandelen met elkaar en elk van de twee huizen kan ontwerpwetgeving tegenhouden. Het Europees Parlement is volwaardig (mede)wetgever op bijna alle terreinen. Dit is geen mening, dit staat gewoon in het Verdrag.
Ook de EU-begroting valt hieronder. En verdragen die de EU sluit met derde landen moeten door het Europees Parlement worden goedgekeurd. De uitzonderingen zijn zeer beperkt: belastingwetgeving en buitenlands en defensiebeleid. Op deze terreinen hebben de lidstaten het voortouw. En op deze terreinen zijn er de grote problemen, zie de discussie over de belastingparadijzen en de immigratieproblematiek.
Het parlement is vooral wetgever
Ellian vindt dat het parlement het podium is voor politieke debatten. Maar in een democratie is het parlement wetgever. Wetgeving maken, dat is de voornaamste taak. Die wetgeving komt tot stand via debat. Dat geldt ook voor het Europees Parlement.
Ellian stelt dat de machtsverhouding binnen de EU niet wordt bepaald door het Europees Parlement. Echter, sinds de laatste Europese verkiezingen kiest de meerderheid van het nieuw verkozen EP de Commissievoorzitter. Dat is een nieuwe ontwikkeling, maar wel een heel belangrijke omdat de politieke kleur van de Commissievoorzitter nu wordt bepaald door een politieke meerderheid in het Europees Parlement.
De individuele kandidaat-Eurocommissarissen worden gehoord door het Europees Parlement. Daarmee heeft overigens het Europees Parlement meer invloed op het dagelijks bestuur dan de Nederlandse Tweede Kamer. In Nederland worden de kandidaat-ministers niet gehoord door de Tweede Kamer voor hun beëdiging. Al sinds jaar en dag sneuvelt er zo nu en dan een kandidaat-Commissaris en moet de Commissievoorzitter met een nieuwe kandidaat komen.
Opheffen Europees Parlement?
Ellian wil het Europees Parlement opheffen en meer bevoegdheden geven aan de nationale parlementen. Hij ziet daarbij over het hoofd dat het staatsrechtelijk voor de hand ligt dat democratische controle wordt uitgeoefend op het niveau waarop de besluiten worden genomen: voor Europese besluitvorming veronderstelt dat dus een Europese volksvertegenwoordiging.
Tot slot: Frans Timmermans is niet door een bevriend kabinet benoemd, maar heeft indertijd zijn hoorzitting glansrijk doorstaan en is door het Europees Parlement geschikt bevonden. Al met al is het betoog van Ellian dus feitelijk onjuist.