Na het Britse EU-referendum gaan er steeds meer stemmen op, onder politici, experts en Britse media, om de uitslag simpelweg te negeren. Het zou een doodsteek betekenen voor de democratie in het Verenigd Koninkrijk, zeggen critici.
De uitslag van het Brexit-referendum is afgelopen week veelvuldig in twijfel getrokken. Zo noemt jurist en professor Jo Murkens de uitslag in de London Evening Standard eigenlijk ‘een 2-2 gelijkspel tussen Engeland en Wales (voor een Brexit) en Schotland en Noord-Ierland, die voor een langer verblijf in de EU stemden. Murkens voorspelt dat de Brexit daardoor helemaal niet gaat gebeuren. ‘Geen enkele premier wil verantwoordelijk zijn voor het uiteenvallen van het Verenigd Koninkrijk.’
Eerder riep parlementslid David Lammy (Labour) zijn collega’s op tegen een Brits vertrek uit de EU te stemmen. Hij zei dat het referendum wettelijk niet bindend is en dat ‘we dit niet hoeven doen’. ‘We kunnen een eind maken aan deze nachtmerrie door erover te stemmen in het Parlement.’ Na hem volgde een reeks (internationale) politici en media die de vraag opwierpen: kan de uitslag niet worden genegeerd?
Slimme mensen
Een aanval op de democratie noemt Brendan O’Neill, de man achter de populaire humanistische website Spiked, die pogingen. ‘Ze kregen niet het resultaat waarop ze hadden gehoopt en zeggen nu eigenlijk tegen de kiezers: jullie mening telt niet, laat de politiek maar over aan de “slimme mensen”,’ vertelt hij tegen elsevier.nl.
Hij wijst erop dat juist ook veel traditionele Labour-kiezers, de Britse arbeidersklasse, voor een vertrek uit de EU stemden. ‘Het negeren van de uitslag kan grote schade toebrengen aan iets dat veel belangrijker is dan de Europese Unie: het hele idee van democratie.’
Alan Renwick, politicoloog aan het University College London, zegt tegen de BBC dat parlementsleden eigenlijk weinig keus hebben en zullen moeten instemmen met het Brexit-proces. ‘Het enige scenario waarbij het Verenigd Koninkrijk niet de EU verlaat, is als de onderhandelingen erg lang duren en de publieke opinie verandert.’
Filosoof Larry Siedentop:
Brexit toont diepe crisis in representatief bestuur
Interne problemen
De oproepen om het resultaat te negeren komen nadat het Leave-kamp deze week interne problemen had. Boris Johnson trok zich terug en de andere politici van de Conservatieve partij die de volgende premier van het land willen worden, lijken geen duidelijk plan te hebben om uit de EU te stappen.
Michael Gove, een van de kandidaten, zei vrijdag dat het nog wel een jaar kan duren voor de Britten artikel 50 van het Verdrag van Lissabon zullen activeren. Een slecht plan, vindt O’Neill. ‘Als je wil laten zien dat je de wil van het volk respecteert, moet je ook snel en besluitvaardig actie ondernemen. Nu worden we van alle kanten een crisis ingepraat, die helemaal niet nodig is.’