Kan deze ‘Turkse Marine Le Pen’ Erdogan stoppen?

Meral Aksener gaat voor het voorzitterschap van haar MHP-partij - Foto: AFP

De Turkse staatsmedia noemen haar een gevaar voor het regime. Meral Aksener, ook wel de Turkse Marine Le Pen’ genoemd, wil de plannen van Erdogan om de absolute macht te grijpen, blokkeren.

Ze wordt door AK-partij-adepten met regelmaat gelinkt aan Fethullah Gulen, de aartsvijand van Erdogan. Gulen, in ballingschap in de Verenigde Staten, wordt er door de regering van Erdogan van verdacht een ‘parallelle staat’ te creëren. Iedereen die zich met Gulen associeert kan rekenen op de toorn van Erdogan.

Grote oppositie

‘Het feit dat ik aan Gulen gelieerd wordt, is een duidelijk teken dat Erdogan bang voor mij is’, sprak Aksener (59) eerder met trots in een interview met Politico.

Ze doet mee aan de race om het voorzitterschap van de ultranationalistische partij MHP. ‘Ze weten dat als ik win, de oppositie een heel andere aard krijgt,’ aldus Aksener. Zondag zijn de voorzittersverkiezingen van de MHP, en Aksener hoopt het stokje over te nemen van de huidige leider Devlet Bahceli. Onder Bahceli werd de MHP de kleinste partij in de Turkse oppositie.

Bijna de helft van alle Turkse kiezers steunt een oppositiepartij. De links-seculiere CHP is de grootste oppositiepartij, met daarna de MHP en de linkse pro-Koerdische HDP-partij. Die laatste partij geldt in feite als de tegenpool van de MHP, die als nationalistisch, extreemrechts en anti-Koerdisch geldt. De Grijze Wolven, de paramilitaire tak van de MHP, executeerden in de jaren ’70 en ’80 tientallen activisten, journalisten en Koerden.

Erdogans achterban

De MHP-partij zou wel een cruciale rol kunnen spelen bij het stoppen van het steeds autoritairder wordende regime van Erdogan. Volgens de huidige peilingen heeft Aksener twee derde van de MHP-stemmers achter zich. Ook zou de partij met haar als leider een groot deel van de huidige achterban van Erdogans AK-partij achter zich kunnen krijgen. De MHP zou daarmee met 20 procent kunnen groeien.

Ze is van plan de oppositie meer kracht in te boezemen als ze wint. Dit kan mogelijk roet in het eten gooien voor Erdogan, die de laatste tijd alles doet om meer macht naar zich toe te trekken. Zijn ultieme doel is het absolute presidentschap.

De verkiezingen binnen de MHP-partij zouden eigenlijk in mei al gehouden worden, in Ankara. Maar daar stak de regering een stokje voor. Toen de leden arriveerden, bleek het hotel waar de bijeenkomst werd georganiseerd gebarricadeerd met politievoertuigen. Dit werd afgekondigd door de gouverneur van Ankara, volgens Aksener het bewijs dat Erdogan via zijn onderschikten een krachtiger MHP probeerde te dwarsbomen.

Sowieso vormt de partij een probleem voor Erdogan,  die de MHP nodig heeft om een meerderheid te krijgen voor het absolute presidentschap en daarmee de verandering van de grondwet die hij wil doorvoeren. Aksener heeft al benadrukt de plannen van Erdogan niet te gaan steunen.

Het kantoor van Erdogan reageert ogenschijnlijk nonchalant op de MHP-verkiezingen: ‘Erdogan maakt zich geen zorgen over Aksener, maar hij kijkt wel met interesse naar de verkiezingen, net als iedereen anders,’ zegt een woordvoerder van Erdogan tegen The Financial Times.

‘Ik ga niet alleen binnen mijn eigen partij de strijd aan, maar ook met de premier en de president,’ zegt Aksener, die er geen geheim van maakt de huidige premier Binali Yildirim op korte termijn te willen vervangen.