Meer dan een maand na de mislukte staatsgreep in Turkije, lijkt de overheid de strijd tegen haar critici nog niet op te geven. Overal worden journalisten ontslagen, op non-actief gezet en in veel gevallen zelfs vervolgd. ‘Zo brengt de overheid de nu al fragiele democratie in gevaar.’
Erdogan toont ‘geen genade’: nu is ook bedrijfsleven aan de beurt voor zuivering
Op dinsdag werd ook de pro-Koerdische krant Özgür Gündem gesloten, nadat de redactie met een voorpaginakop stelde: ‘Wij geven ons niet over’. Elsevier.nl sprak met Nina Ognianova, de Centraal-Azië- en Europa-coördinator van het Amerikaanse Comité van de Bescherming van Journalisten (CPJ) over de situatie in Turkije.
Honderd mediaorganisaties gesloten
Het bevel tot sluiting kwam na de controversiële voorpagina van Özgür Gündem. Meer dan honderd mediaorganisaties zijn tot nu toe gesloten in de maand na de coup van 15 juli. Zestien televisiezenders werd het zwijgen opgelegd, 23 radiozenders, 45 kranten en 15 tijdschriften werden gesloten. Veertig journalisten werden opgepakt en een fors aantal correspondenten werd gearresteerd. De ‘aanval op de pers’ werd al ingezet voor de staatsgreep.
#Turkey Cartoonist #DoğanGüzel detained during Tuesday’s raid on #ÖzgürGündem officespic.twitter.com/D6PWKetYI4
— CRNI (@CRNetInt) 17 augustus 2016
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
‘De coup heeft het alleen geaccelereerd,’ aldus Ognianova. Volgens de vrije-pers-activist gebruikt de Turkse overheid de staatsgreep als excuus om critici de mond te snoeren. Voorheen gebruikte de Turkse president Recep Tayyip Erdogan zijn controversiële antiterreurwetten om de media aan te vallen. Dat Koerdische media het doelwit zijn van de Turkse autoriteiten, lijkt misschien opvallend: de Hizmet-beweging van de prediker Fethullah Gülen wordt aangewezen als verantwoordelijke achter de coup. Maar Erdogan grijpt de kans om pro-Koerdische journalisten en critici aan te pakken. ‘De aanval op de media is al jaren gaande.’
Zorgen om ‘nu al kreupele’ democratie
‘Er is sprake van een crisis, en de journalistiek heeft daar vooral onder te lijden,’ zegt Ognianova. ‘Terwijl zij juist de staatsgreep moeten onderzoeken.’ Daarnaast kan Turkije volledig worden afgesloten van de rest van de wereld en zal Turkije worden opgescheept met een overheid zonder critici.
Lees ook in Elsevier: ‘Hoe Erdogan Turkije zijn “volkswil” oplegt’
Andere persorganisaties hebben zich ook uitgesproken tegen de ‘zuivering’ van de Turkse machthebbers, waardoor tienduizenden Turken werden gearresteerd en een groot aantal media het zwijgen wordt opgelegd. Anti-censuurorganisatie Index on Censorship geeft aan dat het zich zorgen maakt om de ‘nu al kreupele democratie van Turkije. De reorganisatie van de Turkse staat wordt na de staatsgreep alleen maar versneld.’
Niet alleen het sluiten van mediabedrijven, maar ook de aanval op academici en academische instituten dragen bij aan de censuur in Turkije. Het maakt deel uit van de noodsituatie die op 23 juli werd afgekondigd. ‘Met de snelheid waarmee dit nu gaat, ziet het er niet goed uit,’ aldus Ognianova. ‘Turkije moet nu kiezen aan welke kant het staat: wil het een open democratie met banden met het westen, dan moet het nu stoppen.’