Een ski-resort in het Zuid-Poolse Krynica was vorige week het decor van een topontmoeting tussen de Hongaarse premier Viktor Orbán en de Poolse politicus Jaroslaw Kaczynski, leider van de conservatieve regeringspartij. Gaat hun ‘contrarevolutie’ de toon zetten op de EU-top in Bratislava?
‘In het Hongaars hebben we een gezegde: “als je iemand vertrouwt, kun je samen paarden stelen”. De Hongaren willen maar wat graag paarden stelen met de Polen,’ zei premier Viktor Orbán tijdens de topontmoeting in de Poolse Karpaten. Volgens hem is er na de Brexit ‘een nieuwe Europese identiteit’ in de maak.
Hij sprak van een historisch moment, nu de EU wordt gedwongen om haar fouten onder ogen te zien. ‘Wij Midden-Europeanen kunnen het transformatieproces aanzwengelen.’ Orbán muntte de term contrarevolutie.
Verzet van de Visegrad-groep
Het wordt steeds pijnlijker duidelijk dat ‘Brussel’ iets anders wil dan bijvoorbeeld landen in Midden- en Oost-Europa. Polen en Hongarije zijn, samen met Tsjechië en Slowakije, verenigd in de Visegrad-groep. Dit verbond verzet zich hevig tegen de door de EU opgelegde migratiequota en het migrantenbeleid van Duitsland. Vooral in Polen en Hongarije bestaat een gemeenschappelijke afkeer van verdere integratie van de EU.
Lees dit commentaar van Jelte Wiersma: Tusk en Juncker kunnen roepen wat ze willen, Duitsland bepaalt wat er gebeurt >
Christelijke waarden en de familie zijn heilig. De islam is een bedreiging, en de eigen natiestaat staat voorop. Zet dat eens af tegen de speech gisteren van EU-Commissie-voorzitter Jean-Claude Juncker. Hij pleit juist voor meer en bredere samenwerking tussen lidstaten, waarbij de nationale belangen juist opzij moeten worden gezet. Populisme moet worden bestreden.
Cruciale EU-top in Bratislava
In het gebouw van de Europese Unie ontstaan volgens Juncker te vaak scheuren. ‘We hebben meer Unie nodig.’ En de verdeeldheid tussen Oost en West moet worden beslecht, want dit is net als de Brexit een groot gevaar voor het voortbestaan van de EU. Juist dat laatste wordt dus echt anders gezien in Warschau en Boedapest, waar wordt gesproken over kansen na het aangekondigde vertrek van de Britten.
Vrijdag begint de cruciale EU-top in de Slowaakse hoofdstad Bratislava over de toekomst van de EU: hoe moet het nu verder na alle crises? Het is de verwachting dat Polen en Hongarije eisen dat ‘Brussel’ weer macht en soevereiniteit moet teruggeven aan de afzonderlijke lidstaten. Inmiddels gaan er onder sommige regeringsleiders zelfs stemmen op om Hongarije tijdelijk uit de EU te zetten.