De Amerikaanse professor Allan Lichtman voorspelt dat Donald Trump de volgende president van Amerika wordt. Lichtman is niet de eerste de beste: sinds de verkiezingen in 1984 heeft zijn academische model elke keer de juiste uitslag voorspeld.
Lichtman, professor geschiedenis aan de American University in Washington D.C., kwam in 1984 met een model om te voorspellen welke presidentskandidaat de meeste stemmen zou krijgen. Zijn model gaf Ronald Reagan toen de meeste kans. De Republikeinse kandidaat won ook, van Democraat Walter Mondale. Tot aan 2012 maakte het model geen fout.
Meepraten over de Amerikaanse politiek? Kom 19 oktober naar American Dreamers, Elseviers verkiezingsavond. Meer info >
Historische factoren, geen peilingen
Het ‘Keys to the White House-model’ draait om 13 factoren die historisch gezien de uitkomst van de Amerikaanse presidentsverkiezingen bepalen. In het model spelen peilingen – die juist Hillary Clinton aanwijzen als grote favoriet – geen enkele rol, maar wordt gekeken naar patronen bij voorgaande verkiezingen. Lichtman vat ze samen in stellingen over hoe de regerende partij (in 2016 de Democraten) het land heeft achtergelaten.
Als zes of meer stellingen ‘onjuist’ zijn, betekent dat volgens het model dat de oppositiepartij gaat winnen. ‘De historische voorwaarden zijn ditmaal duidelijk in het voordeel van Trump’, aldus Lichtman, die deze keer pas laat in de race een voorspelling aandurfde. Zo hebben de Democraten de afgelopen vier jaar geen grote beleidssuccessen behaald, en is Hillary Clinton niet de meest charismatische kandidaat.
Zo vult Lichtman zijn eigen model in:
- De regerende partij verzamelde bij de laatste tussentijdse verkiezingen (2014) meer afgevaardigden in het Congres dan vier jaar ervoor (onjuist)
- Er was geen strijd in de regeringspartij voor de nominatie (twijfel)
- Een zittende president doet mee aan de verkiezingen (onjuist)
- Er doet geen serieuze derde partij mee, die minimaal 5 procent van de stemmen wint (onjuist)
- De economie is niet in een recessie (juist)
- De economische groei is tijdens het laatste presidentschap gelijk of groter dan in de acht jaar ervoor (juist)
- De regering heeft in de laatste termijn belangrijk binnenlands beleid doorgevoerd (onjuist)
- Er is geen langdurige sociale onrust in het land (juist)
- De regering heeft niet te kampen met een groot schandaal (juist)
- De regering heeft geen grote fouten begaan in buitenlands beleid (juist)
- De regering heeft een groot succes in buitenlands beleid behaald (onjuist)
- De kandidaat van de regeringspartij is charismatisch of een nationale held (onjuist)
- De uitdager is niet charismatisch of een nationale held (juist)
Maar Trump is niet zomaar een kandidaat
‘Het model wijst op een Republikeinse overwinning,’ stelt Lichtman tegen FOX5. Zeker zes punten zijn in het nadeel van de Democraten, en mogelijkerwijs worden dat er nog meer op election day.
Toch houdt Lichtman een slag om de arm, want hij is ‘geen waarzegger’ en Trump is niet ‘zomaar een kandidaat’. Tegen persbureau Reuters zegt de professor dat de verkiezingen in 2016 ‘de moeilijkste ooit zijn om correct te voorspellen’. ‘Trump breekt zo vaak met traditie dat hij – ondanks dat hij het oordeel van de geschiedenis aan zijn kant heeft – alsnog kan verliezen.’