EU hoopt dat Afghanistan migranten terugneemt na miljardengift

Afghaanse migranten in Servië. Foto: EPA

Afghanistan krijgt tot 2020 elk jaar 1,3 miljard euro van de Europese Unie. De EU hoopt dat het land in ruil daarvoor meewerkt bij het terugnemen van illegale, economische migranten.

Het hulppakket werd woensdag aangekondigd op een grote conferentie over Afghanistan in Brussel. Het geld moet worden gebruikt door de regering om het door oorlog verwoeste land weer op te bouwen. Het gaat onder meer om de financiering van bouwprojecten en banenprogramma’s. Maar die hulp wil de EU niet zomaar geven, zo lijkt het. Afghanistan heeft op dezelfde dag ook een akkoord ondertekend over het terugnemen van migranten.

Veel economische migranten uit Afghanistan
Asielzoekers uit Afghanistan die puur voor economische redenen naar Europa komen, krijgen veelal geen verblijfsvergunning, omdat het land als ‘veilig’ bekendstaat. Tegelijkertijd weigert de Afghaanse regering ze terug te nemen, om verschillende redenen. In 2015 kwamen er volgens de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) 150.000 Afghanen naar de EU; in de eerste zes maanden van dit jaar keerden er slechts 3.500 vrijwillig terug.

Dat moet nu veranderen, vindt de EU. Afghanistan zou volgens Al Jazeera hebben toegezegd om de komende jaren tot wel 80.000 afgewezen asielzoekers terug te nemen. De afspraak is om dat binnen vier weken na afwijzing van een asielaanvraag te doen. Daarbij zijn wel uitzonderingsposities voor kinderen, alleenstaande vrouwen en zieke asielzoekers.

Afghanen noemen het ‘chantage’, maar EU vindt afspraken fair
Verder is afgesproken dat EU-lidstaten vrij zijn om chartervluchten in te zetten om de migranten zo snel mogelijk weg te voeren. De mogelijkheid wordt zelfs besproken om een nieuwe terminal te bouwen op het vliegveld van Kabul, puur voor het terugbrengen van asielzoekers.

Donald Tusk bedankte de Afghanen woensdag voor haar ‘moed’ en sprak van ‘faire’ afspraken. In Afghanistan wordt gesproken van ‘chantage’.

EU-buitenlandchef Federica Mogherini herhaalde woensdag dat de twee akkoorden niet aan elkaar verbonden zijn. Dat brengt wel een gevaar met zich mee: het ontwikkelingsgeld wordt sowieso overgemaakt, ook als Afghanistan zich niet aan de migratiedeal houdt.