Duitsland: collectief EU-leger moet NAVO gaan evenaren

De Duitse minister van Defensie Ursula von der Leyen pleit al langere tijd voor een gezamenlijk Europees leger - Foto: AFP

De Duitse minister van Defensie Ursula von der Leyen pleit opnieuw voor een grotere militaire investering van de Europese Unie. De EU moet met een collectieve strijdkracht komen die even veel macht heeft als de NAVO.

Von der Leyen benadrukt maandag dat de opbouw van de Russische aanwezigheid, vooral in de Baltische Staten, vraagt om een gezamenlijk antwoord van EU landen, meldt persbureau Reuters.

Te afhankelijk van Amerika

De landen Frankrijk, Duitsland, Italië en Spanje roepen al langere tijd om een gemeenschappelijke militaire strategie, vooral sinds de Britten besloten de EU te verlaten. De landen vinden vooral dat Europa zich teveel afhankelijk maakt van Amerika: in een gezamenlijke brief pleitten de vier landen eerder voor een collectieve Europese aanpak, die ervoor kan zorgen dat externe crises worden afgewend zonder helpende hand van de Verenigde Staten. Ook de Hongaarse premier Viktor Orbán pleitte eerder voor een gezamenlijk EU-leger.

Samenwerking tussen Europese legers vindt momenteel vooral plaats via NAVO-missies, maar daar doen de Amerikanen veelal het meeste werk. Een gezamenlijk EU-leger moet de last meer verdelen. De Amerikaanse president Barack Obama liet zich onlangs kritisch uit over EU-lidstaten, die als freeloaders zouden profiteren van de militaire kracht van Amerika.

Geen concurrentie met NAVO

Duitsland wierp zich eerder al op als de voortrekker van het plan voor een gezamenlijk Europees leger. ‘We zien een enorme modernisering binnen de NAVO in de afgelopen jaren, door het gedrag van het Kremlin,’ zegt Von der Leyen maandag. ‘Dat is goed en belangrijk, maar ik geloof dat we minstens zoveel energie moeten steken in de modernisering van een militaire veiligheids- en defensiesamenwerking in de EU’.

Ze benadrukt dat het daarmee niet de bedoeling is dat een eventueel orgaan gaan wedijveren met de NAVO: ‘de twee organisaties moeten elkaar complementeren’. Ze noemt het voorbeeld van de Europese samenwerking met Afrikaanse landen om de migratiestroom vanuit het Afrikaanse continent via de Middellandse Zee een halt toe te roepen. Dat is niet het werk van de NAVO, aldus Von der Leyen.

Een Europese krijgsmacht zou bij dergelijke problemen volgens haar een grotere rol spelen. De vier landen, die volgende week op een Brusselse top voor defensieministers een gedetailleerd plan presenteren, stelden eerder onder meer voor dat er een groter Europees budget wordt vrijgemaakt voor militaire missies, dat er meer aan materiaal (bijvoorbeeld helikopters) gezamenlijk wordt aangeschaft, dat er meer vredesmissies worden georganiseerd, en dat er een collectieve strategie komt tegen hackers die door buitenlandse overheden worden aangestuurd.

Een Europese Defensie-unie zou een enorme stap betekenen in de uitbreiding van de EU. De voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker deed vorig jaar een oproep tot zo’n leger, vooral om tegenstand te bieden aan Rusland. Juist de Britten reageerden daar destijds fel op. ‘Het ultieme plan vanuit Brussel’ om meer macht te krijgen, werd het door een Britse legerkolonel genoemd.