Binnen haar eigen partij is Angela Merkel, die ook na 2017 bondskanselier wil blijven, zeker van haar plek. Toch is er ook kritiek, vooral over problemen met asielzoekers.
In 2014 werd Merkel met bijna 97 procent van de stemmen opnieuw verkozen tot CDU-voorzitter. Twee jaar later is er weliswaar een hoop gebeurd, Merkel lijkt ‘gewoon’ op haar positie te blijven. Verwacht wordt dat dinsdag op het partijcongres opnieuw rond de 90 procent van de CDU-leden voor ‘Mutti Merkel’ kiest. Ze geeft zelf aan dat de komende verkiezingen ‘moeilijker worden dan alle voorgaande keren’.
Moord door Afghaan wakkert woede aan
Merkel kreeg de afgelopen maanden een hoop kritiek te verwerken, ook vanuit haar eigen partij, vooral door de aanpak van de migratiecrisis. Bij tussentijdse verkiezingen in vijf deelstaten werd CDU op grote verliezen gezet, deels door de opkomst van het rechtse Alternative Für Deutschland (AfD).
Kritiek op Merkels immigratiebeleid: welkomstcultuur is dodelijk
De problemen met asielzoekers – er kwamen meer dan een miljoen mensen binnen in 2015 na Merkels uitspraak ‘Wir schaffen das’ – leken te zijn afgenomen, maar de verkrachting van en moord op een 19-jarige Duitse vrouw in Freiburg, vermoedelijk begaan door een minderjarige Afghaanse asielzoeker, heeft het debat opnieuw aangewakkerd. AfD-kopstukken waren er snel bij om de vrouw ‘een slachtoffer van Merkels welkomstcultuur’ te noemen.
Zorgen over visie van berekenende Merkel
De bondskanselier reageerde maandagavond voorzichtig in het tv-programma Tagesschau. ‘Als blijkt dat de dader een Afghaanse vluchteling was, moet dat worden veroordeeld en worden benoemd.’ Tegelijkertijd waarschuwde ze ervoor om ‘niet een hele groep uit te sluiten’.
Het is typerend voor de bondskanselier, die zich door de jaren heen als een berekenend politicus heeft laten gelden. Dat kan een voordeel zijn, maar binnen CDU willen sommige leden een duidelijkere koers. ‘Merkel heeft nog steeds niet gezegd hoe ze haar beleid eigenlijk wil aanpassen in de toekomst,’ klaagt Hans Pitsner, raadslid in Erfurt. Uit peilingen blijkt dat immigratie veruit het belangrijkste verkiezingsthema zal worden.
Er gaan ondertussen stemmen op om met feller asielbeleid het AfD te bestrijden. Vicevoorzitter Thomas Strobl stelt voor om de regels rond de uitzetting van asielzoekers te verscherpen. ‘We kunnen het vertrek uit Duitsland niet zomaar in de handen van die mensen leggen en ze daarna niet aan de wet houden.’
Dinsdagmiddag sprak Merkel zich uit over wat ze tijdens een volgende ambtsperiode wil doen. ‘Het was en is duidelijk onze en mijn politieke doelstelling’ te voorkomen dat een nieuwe stroom asielzoekers het land overspoelt, zei ze. Verder zei Merkel voor het eerst een boerkaverbod te steunen.